An toàn bán trú cho học sinh: Kiểm soát chặt từ đầu vào

Lưu ý từng chi tiết

Năm học 2025 - 2026, Trường Tiểu học Nam Hà (phường Thành Sen, Hà Tĩnh) có khoảng 1.000 học sinh, trong đó hơn 80% đăng ký ăn bán trú. Theo bà Tống Thị Thanh Bình – Hiệu trưởng nhà trường, để tổ chức tốt bữa ăn bán trú, ngay từ ngày tựu trường, ban giám hiệu đã phát phiếu đăng ký cho phụ huynh trên tinh thần hoàn toàn tự nguyện.

Để phục vụ gần 900 học sinh và giáo viên tham gia bán trú, 11 nhân viên cấp dưỡng của trường phải làm việc liên tục và khẩn trương. Mỗi ngày bắt đầu bằng việc tiếp nhận và kiểm tra số lượng, chất lượng và độ tươi ngon của thực phẩm được nhà cung cấp đưa đến. Sau đó, từng người được phân công các công việc như vệ sinh dụng cụ, khu vực bếp, sơ chế và chế biến thực phẩm.

Nhà trường luôn lựa chọn các cơ sở cung cấp thực phẩm uy tín. Nhân viên được phân công tiếp nhận thực phẩm phải chịu trách nhiệm giám sát cả về số lượng và chất lượng. Việc nhập hàng tươi sống chưa qua sơ chế sẽ vất vả hơn nhưng giúp đảm bảo an toàn và tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng bữa ăn”, bà Bình cho biết.

Tại Trường Tiểu học thị trấn Vũ Quang (xã Vũ Quang, Hà Tĩnh) những ngày qua đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ phụ huynh và cộng đồng mạng vì tổ chức bữa ăn bán trú chỉ với 15.000 đồng (chưa bao gồm chi phí nấu ăn và phục vụ), nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và dinh dưỡng. Các suất ăn được chuẩn bị kỹ lưỡng với các món như thịt, rau xào, canh và cơm.

Bà Đinh Thị Hồng Lĩnh - Hiệu trưởng thông tin, năm nay trường có 447 học sinh thì 422 em ăn bán trú. Công tác tổ chức bán trú được quản lý chặt chẽ, toàn bộ các khâu từ tiếp nhận thực phẩm, chế biến cho đến nhà ăn đều được giám sát bằng hệ thống camera, hình ảnh được lưu lại đầy đủ. Phụ huynh nếu có nhu cầu có thể vào kiểm tra trực tiếp sau khi báo với bảo vệ tại cổng trường.

“Mỗi suất ăn trị giá 15.000 đồng cho phần thức ăn. Ngoài ra, phụ huynh đóng thêm 8.000 đồng để chi trả tiền công cho các cô nấu ăn, phục vụ và chăm sóc học sinh buổi trưa. Trước đây, nhà trường có 5 cô cấp dưỡng, hiện tại một cô xin nghỉ nhưng các nhân sự còn lại vẫn đảm bảo công việc. Tất cả đã được đào tạo và có chứng chỉ theo quy định”, bà Lĩnh cho biết thêm.

Trường Tiểu học Hòa Khánh (xã Hòa Khánh, Đồng Tháp) hợp đồng với đơn vị bên ngoài cung cấp khoảng 110 suất ăn cho học sinh. Bà Nguyễn Huỳnh An - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hòa Khánh cho biết, từ đầu năm học, nhà trường đã tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị cung cấp suất ăn uy tín, bảo đảm đúng tiêu chuẩn theo quy định.

“Yếu tố dinh dưỡng, an toàn luôn được đặt lên hàng đầu. Phụ huynh học sinh cũng đồng tình và đánh giá cao năng lực của đơn vị cung cấp suất ăn. Toàn bộ nguyên liệu được nhập từ nhà cung cấp có giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhân viên bếp ăn bắt buộc phải có giấy khám sức khỏe định kỳ, đồng thời tuân thủ nghiêm các quy định về vệ sinh trong chế biến”, bà An chia sẻ.

Kiên quyết với thực phẩm không đảm bảo

Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Huổi Luông (xã Phong Thổ, Lai Châu) hiện có 720 học sinh, trong đó có 422 em bán trú. Tại đây, các em được ăn 3 bữa sáng, trưa và tối với thực đơn phong phú theo mùa, đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho học tập và hoạt động giáo dục.

Ông Nguyễn Đình Trường - Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Mỗi khi nhập các loại rau, thịt, cá… nhân viên phục vụ kiểm tra độ tươi sống, nếu phát hiện thực phẩm hôi thối, có mùi, màu sắc khác thường, không đảm bảo thì kiên quyết từ chối nhận. Đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong các khâu chế biến thức ăn, đồ dùng nấu ăn luôn được sạch sẽ, khô thoáng”.

Với 262 học sinh ở trực tiếp tại trường, kể cả thứ 7 và Chủ nhật nên việc đảm bảo khẩu phần ăn, an toàn vệ sinh thực phẩm luôn được Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Nậm Pì (xã Lê Lợi, Lai Châu) chú trọng.

Thông tin từ ông Chu Huy Đức - Hiệu trưởng cho hay, do nhà trường hợp đồng cung ứng thực phẩm với đơn vị ở thành phố Lai Châu nên thực phẩm được nhập 2 lần mỗi tuần. Các thực phẩm nhanh hỏng sẽ trữ trong tủ đông, còn lại đồ khô bảo quản ở nơi thoáng mát.

Theo ông Đức, nhà trường đang nằm trong vùng kiểm soát dịch tả lợn nên các thực phẩm từ thịt lợn sẽ không được đưa vào khẩu phần ăn của học sinh cho đến khi hết dịch và sản phẩm từ thịt lợn được kiểm dịch, đảm bảo an toàn.

Bà Trần Thanh Thùy - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Vĩnh Phước (xã Vĩnh Phước, Đồng Tháp) cho biết, việc lưu mẫu không chỉ để bảo đảm quy trình minh bạch, mà còn giúp kiểm soát biểu đồ dinh dưỡng, trọng lượng và độ an toàn của mỗi suất ăn. Nhờ đó, phụ huynh học sinh hoàn toàn an tâm khi cho con em ăn bán trú tại trường.

“Thực tế cho thấy, việc tổ chức tốt bữa ăn bán trú mang lại nhiều lợi ích như học sinh được đảm bảo dinh dưỡng, có sức khỏe tốt hơn, phụ huynh yên tâm gửi gắm con em. Đồng thời, nhà trường có điều kiện nâng cao hiệu quả dạy học. Đặc biệt trong bối cảnh toàn ngành Giáo dục thực hiện tốt hơn việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày”, bà Thùy nói.

Làm chặt từ đầu

Với 650 trẻ đăng ký ăn bán trú tại trường năm học này, bà Nguyễn Thị Thu An – Hiệu trưởng Trường Mầm non Ngô Thì Nhậm (phường Hà Đông, Hà Nội) nhấn mạnh, nguyên tắc đầu tiên của nhà trường khi xây dựng thực đơn hằng tuần cho trẻ là tuyệt đối không sử dụng các loại rau trái mùa trong chế biến cơm bán trú.

“Thời điểm này không phải mùa thu hoạch các loại rau củ như bắp cải, su hào, cải thảo… nên chúng tôi không lựa chọn cho vào thực đơn. Thay vào đó ưu tiên sử dụng dùng các loại rau củ theo đúng mùa để dễ chế biến và đảm bảo nguồn gốc xuất xứ. Nhà trường cũng đầu tư nhiều trang thiết bị hiện đại phục vụ bán trú nên phụ huynh rất yên tâm”, bà Thu An nói.

Cùng quan điểm trên, bà Bùi Thị Vân - Hiệu trưởng Trường Mầm non An Khánh B (An Khánh, Hà Nội) cho rằng, chất lượng bữa ăn bán trú của trẻ luôn là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng được ban giám hiệu hết sức lưu tâm, chỉ đạo quyết liệt ngay từ khâu đầu vào.

Hiện có hơn 600 trẻ ăn bán trú, mỗi ngày nhà trường đều cử đại diện ban giám hiệu, y tế, kế toán phối hợp cùng nhân viên bếp trong khâu tiếp nhận nguồn thực phẩm đầu vào dưới sự chứng kiến của một số phụ huynh. Các loại thịt, cá, trứng, rau củ, quả, sữa… phải đảm bảo tươi ngon về mặt cảm quan, nếu có dấu hiệu không đảm bảo sẽ bị trả lại nhà cung cấp.

“Đặc biệt, năm nào nhà trường cũng cử một đoàn đi tham quan, kiểm tra nguồn gốc xuất xứ thực phẩm của đơn vị cung ứng thực phẩm cho trường. Từ việc nuôi gà đến trồng rau gì, ở đâu, chăm sóc ra sao… đều phải là người thật việc thật chúng tôi mới yên tâm hợp tác để đảm bảo thực phẩm phải an toàn”, bà Vân thông tin thêm.

Dưới góc độ chuyên gia, NGƯT.TS Nguyễn Tùng Lâm - Phó Chủ tịch Hội Khoa học tâm lý giáo dục Việt Nam nhìn nhận, hiện nay chúng ta có một hệ thống các văn bản chỉ đạo về công tác đảm bảo an toàn thực phẩm ở trường học. Các địa phương phải bám sát những quy định hiện hành làm căn cứ hướng dẫn các cơ sở giáo dục trong việc thực hiện.

“Đặc biệt, việc này nhất thiết phải có sự kiểm tra, giám sát để đảm bảo mức độ minh bạch, năng lực cung ứng của các nhà cung cấp thực phẩm. Điều kiện cơ sở vật chất ở các trường cũng phải đảm bảo để triển khai công tác bán trú cũng như dạy học 2 buổi/ngày theo chỉ đạo của ngành Giáo dục”, TS Nguyễn Tùng Lâm lưu ý thêm.