Hơn hai mươi năm nay, tại khu vực này chưa từng xảy ra án mạng nghiêm trọng như vậy. Việc truy tìm hung thủ là rất khó khăn...
Án mạng trên núi
Sáng 3/3, chị Sung Thị Xua (SN 1980), ở bản Chim, xã Nhi Sơn, huyện Mường Lát, một mình mang cơm lên núi Pó Chính để làm việc chăn nuôi gia súc như thường ngày. Theo phong tục của đồng bào Mông ở bản Chim thì các gia đình có điều kiện thường làm chuồng để nuôi nhốt trâu bò, lợn... trên núi. Họ làm thêm chòi, lán để hàng ngày lên chăn thả gia súc có chỗ nghỉ ngơi, đến tối mới về nhà. Hôm ấy, đến tối không thấy chị Xua về, gia đình nghĩ, có lẽ do trời mưa nên chị ở lại lán.
Sáng 4/3, sau một đêm không thấy em gái về nhà, anh trai chị Xua lên chòi chăn nuôi của gia đình để tìm. Khu vực lán nằm trên núi Pó Chính, cách nhà khoảng ba cây số đường rừng... Cảnh tượng hãi hùng đập vào mắt người anh trai khi bước vào lán đó là thi thể em gái mình đã lạnh ngắt, trên người đầy vết thương và máu đã khô đặc. Đồ đạc trong lán vung vãi. Người anh trai hoảng hốt chạy về bản, báo chính quyền...
Tin chị Xua bị sát hại trên núi Pó Chính gây xôn xao dư luận ở xã miền núi giáp biên Nhi Sơn. Đây là khu vực biên giới, dễ sang Lào nên các đối tượng thường vượt biên trái phép để mua bán ma tuý.
Nhi Sơn vì thế là một trong những xã phức tạp về ma tuý. Xã có nhiều người nghiện và đối tượng có biểu hiện nghi vấn vận chuyển, mua bán trái phép chất ma tuý. Vậy nhưng, hơn hai mươi năm nay, khu vực giáp biên giới này chưa từng xảy ra án mạng nghiêm trọng như vậy. Vì thế, vụ án không khỏi gây lo lắng, bất an cho người dân.
Khoảng 12 giờ ngày 4/3, nhận được tin báo, Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá đã chỉ đạo Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS) phối hợp với Công an huyện Mường Lát và các lực lượng chức năng điều tra, làm rõ vụ án. Ngay lập tức, tổ công tác Phòng CSHS và Kỹ thuật hình sự lên đường.
Vượt hơn 300 cây số đường núi, đến sẩm tối, tổ công tác mới đến được xã Nhi Sơn. Trời mưa như trút nước, đường trơn, lại đói, mệt nhưng không cán bộ, chiến sĩ nào nghỉ ngơi. Mỗi người cầm theo một gói mì tôm mua ở quán dọc đường vừa đi vừa ăn chống đói.
Đi bộ hơn ba cây số đường núi, tổ công tác vào đến hiện trường thì trời đã tối. Toàn bộ hiện trường vụ án mạng nằm trên một quả đồi ở sườn bắc của núi Pó Chính. Hiện trường chính là khu lán chăn nuôi của gia đình nạn nhân, rộng chừng mười mét vuông, với đầy đủ dụng cụ sinh hoạt.
Trong lán, nhiều vật dụng bị xáo trộn cho thấy đã có sự vật lộn, giằng co với nhau giữa hung thủ và nạn nhân. Nạn nhân được xác định tử vong do nhiều vết thương tại vùng đầu, ngực, bụng..., do vật tày và vật sắc nhọn gây ra. Nạn nhân chết khoảng hơn mười tiếng trước đó.
Qua khám nghiệm hiện trường, lực lượng chức năng chú ý đến một chiếc điếu cày tự chế. Chiếc điếu được làm bằng thân cầy vầu, dài khoảng bảy mươi phân. Vỏ chiếc điếu vẫn còn màu xanh, chứng tỏ mới được làm. Chiếc điếu cày được xác định không phải của gia đình nạn nhân.
Các điều tra viên nhận định, chắc hẳn hung thủ đã dùng điếu này để hút thuốc trước đó... Mở rộng hiện trường ra xung quanh nhưng các điều tra viên cũng không tìm thêm được vật chứng hay dấu vết nào tố cáo chân dung của kẻ thủ ác... Trời mưa, rừng núi âm u không một bóng người, chỉ có ánh sáng từ bóng điện tổ công tác đem vào dùng ắc quy phát sáng để phục vụ công tác khám nghiệm...
“Đáy biển tìm kim”
Rạng sáng 5/3, công tác khám nghiệm hoàn tất. Sau khi bàn giao thi thể nạn nhân cho gia đình làm thủ tục mai táng theo phong tục, lực lượng chức năng lại đạp rừng quay về trụ sở ủy ban nhân dân xã... Câu hỏi đặt ra là, vì sao người phụ nữ này bị sát hại? Không có tài sản lớn như trâu, bò, lợn... bị mất nên có thể loại bỏ nguyên nhân giết, cướp tài sản.
Nạn nhân là người hiền lành, ít giao thiệp, không có chồng con nên cũng ít mâu thuẫn. Hiện trường án mạng là khu vực biên giới, có nhiều đối tượng mua bán ma tuý thường lén lút vượt biên sang Lào. Lẽ nào, nạn nhân phát hiện hành vi phạm tội của đối tượng ma tuý nên bị sát hại bịt đầu mối? Để tìm được đáp án cho những nghi vấn trên quả là vô cùng khó khăn...
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hoá đã lập chuyên án, phối hợp với Đồn Biên phòng Pù Nhi và Công an huyện Viêng Xay (Lào) để điều tra, làm rõ. Tổ công tác của Phòng CSHS bám địa bàn để thu thập tài liệu, điều tra vụ án. “Đại bản doanh” của ban chuyên án đặt tại Trường THCS xã Nhi Sơn. Mỗi khi có thông tin các trinh sát, điều tra viên lại từ đây tỏa vào các bản.
Một người được phân công làm “giao liên” mỗi khi thu thập được dấu vết lại như con thoi đưa về tỉnh để giám định. Hàng ngày, thành viên ban chuyên án vào bản để điều tra, thu thập tài liệu, triệu tập các đối tượng nghi vấn rồi “giải mã” bí mật liên quan đến vụ án. Có những hôm, gần nửa đêm các chiến sĩ mới được ăn tối vì bà con đi làm về muộn, chỉ buổi tối mới ở nhà nên phải tranh thủ đến gặp gỡ, thu thập thông tin.
Ban chuyên án đã tổ chức rà soát, triệu tập hàng trăm đối tượng có nghi vấn, từ đó sàng lọc, xác minh. Đồng thời, cử điều tra viên sang Lào phối hợp với Công an huyện Viêng Xay để rà soát, triệu tập các đối tượng thường xuyên qua lại biên giới nghi vấn mua bán ma tuý... Lực lượng công an xác định lối mòn qua lán nơi xảy ra vụ án là khu vực rừng núi hẻo lánh, ít người qua lại và là địa bàn giáp biên Việt Nam - Lào.
Có khả năng nghi phạm đã vượt biên sang Lào để lẩn trốn sau khi gây án. Do đó, lực lượng Biên phòng đã lập chốt chặn ở tất cả các đường mòn qua lại biên giới trong khu vực, phối hợp với lực lượng bảo vệ biên giới của Lào để rà soát, xác minh, nắm bắt thông tin.
Tiến hành điều tra, sàng lọc, lực lượng công an nghi vấn Sung Văn Chứ (SN 1979), trú ở xã Nhi Sơn là hung thủ vì trước khi xảy ra sự việc, người dân khu vực phát hiện Chứ đi bộ theo hướng từ khu vực bản Chim sang bản Khằm Nàng, huyện Viêng Xay, Lào. Ngoài ra, Chứ là đối tượng nghiện ma tuý, gần thời gian xảy ra án mạng thường xuyên xuất hiện trong khu vực rẫy của nạn nhân.
Chiều 6/3, sau khi xác định được nơi ở của Chứ, lực lượng công an đã bắt giữ hắn. Tại thời điểm bị bắt giữ, Chứ mang theo hai cân quả thuốc phiện. Tuy nhiên, quá trình điều tra, đấu tranh, Chứ có những chứng cứ ngoại phạm, các dấu vết, mẫu vật thu được ở hiện trường cũng không trùng khớp.
Vạch mặt hung thủ
Nếu không phải Sung Văn Chứ thì kẻ thủ ác là ai? Lực lượng chức năng lại phải chuyển hướng điều tra, rà soát lại toàn bộ các đối tượng nghiện ma tuý trên địa bàn nội và ngoại biên. Trong đó, tập trung vào những con nghiện là người Việt Nam đang làm thuê ở bản Khằm Nàng... Chi tiết chiếc điếu cày là vật chứng vụ án được đưa ra phân tích.
Các điều tra viên nhận định, hung thủ thông thuộc địa bàn, có thời gian ngồi hút thuốc trong lán và khả năng là người có quen biết với nạn nhân. Nếu là người lạ khó có thể đi đến nơi này... Động cơ gây án có thể do thù tức cá nhân.
Đến ngày 19/3, cơ quan điều tra phát hiện Sung Văn Cợ (SN 1994), trú tại bản Chim, có nhiều biểu hiện nghi vấn. Cợ là hàng xóm của nạn nhân, vốn là đối tượng nghiện ma tuý, sống khép kín, ít giao tiếp với mọi người xung quanh. Hắn cũng thường xuyên vượt biên trái phép sang Lào để mua ma tuý về sử dụng.
Theo thông tin mà trinh sát thu thập được thì từ khi xảy ra vụ án mạng, Cợ hầu như chỉ ở nhà, không đi đâu nhưng cũng không sang viếng đám tang chị Xua. Đặc biệt, hắn có biểu hiện sợ hãi, hay lấm lét nhìn xung quanh và thường bí mật theo dõi hoạt động của của lực lượng công an. Phát hiện những biểu hiện bất thường của Cợ, lực lượng chức năng đã đi sâu nghiên cứu, nắm tình hình về đối tượng này.
Trong quá trình tiếp cận, các điều tra viên đã bí mật lấy mẫu tế bào của Cợ đưa về xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm cho thấy, ADN của Cợ trùng khớp với ADN trên chiếc điếu cày thu được tại hiện trường. Chiếc điếu cày đã “vạch mặt” hung thủ. Tuy nhiên, để tổ chức bắt Cợ cũng là vấn đề mà các thành viên ban chuyên án phải tính toán. Nhà nạn nhân và hung thủ khá gần nhau.
Đồng bào người Mông trong khu vực bản Chim còn nặng tư tưởng tự giải quyết mâu thuẫn, không muốn có sự tham gia của chính quyền. Để tránh những tình huống phức tạp có thể xảy ra như anh em, họ hàng của Cợ có thể đến bênh vực, giải cứu hắn ban chuyên án đã đợi khi Cợ ra khỏi bản mới tổ chức bắt giữ.
Qua đấu tranh khai thác, Sung Văn Cợ khai nhận, do hai nhà ở gần nhau, Cợ nghiện ma tuý, chị Xua lại không có chồng, hơi khó tính nên thi thoảng có xảy ra mâu thuẫn, không ưa nhau. Cợ khai, chiều 3/3, hắn đi lên núi Pó Chính để đặt bẫy thú.
Khi trời đổ mưa Cợ vào lán của gia đình Sung Thị Xua trú mưa và hút thuốc lào. Tại đây, vì chị Xua thường bị mất vật nuôi, như lợn, gà... thả trên rẫy, nên giữa hai người đã xảy ra cự cãi, xô xát. Cợ rút dao mang theo trên người đâm ba nhát vào ngực, bụng và lấy dao quắm tại lán chém một nhát vào cổ khiến nạn nhân tử vong.
Gây án xong, Sung Văn Cợ gỡ bẫy thú mang về nhà, coi như không có chuyện gì xảy ra. Sau khi gây án, dù lo sợ nhưng Cợ vẫn tự tin khi gây án chỉ có một mình, lại giữa nơi rừng núi không ai biết nên không lẩn trốn.
Nhưng “lưới trời lồng lộng, thưa mà khó lọt”, sau hơn 15 ngày nỗ lực nằm rừng phá án các điều tra viên đã “giải mã” được bí ẩn của vụ án mạng trên núi vắng, trả lại sự yên bình cho địa bàn vùng cao nơi đây. Còn Cợ, những tháng ngày trong trại giam sẽ là hình phạt đích đáng cho hắn.
