Đây là hiện tượng phổ biến, xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố, khiến các mảng sắc tố sậm màu xuất hiện trên da, chủ yếu ở vùng mặt hoặc những khu vực thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng.
Sợ nám khi “bầu bí”
Trong thời kỳ mang thai, nám da thường xuất hiện ở vùng quanh môi, mũi, gò má và trán, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý của thai phụ. Ngoài ra, nám cũng có thể xuất hiện trên các bộ phận khác của cơ thể khi tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.
Chị Hoàng Yến (35 tuổi, TPHCM), hiện mang thai bé thứ hai được 10 tuần, chia sẻ niềm hạnh phúc khi sau 5 năm gia đình mới có niềm vui chờ đợi đón thêm thành viên mới. Với chị Yến, cảm giác có một cơ thể khác đang lớn lên trong cơ thể mình là khoảnh khắc hạnh phúc nhất của người phụ nữ.
“Tôi cũng bị nghén như nhiều mẹ bầu khác, chủ yếu là thèm hải sản và khó ngủ. Nhưng điều tôi lo lắng nhất là tình trạng nám, sạm da trong thai kỳ. Khi mang thai bé đầu, tôi bị nám nhẹ, phải mất hơn một năm sau sinh da mới cải thiện. Nhưng lần này, chỉ mới 10 tuần mà nám đã xuất hiện nhiều, khiến tôi rất sợ, không biết sau sinh có thể khắc phục được không,” chị Yến bày tỏ.
Cũng mang tâm trạng lo lắng trong quá trình mang thai, chị Phạm Anh (27 tuổi, Long An) chia sẻ: Mang bầu thì thích, mà xấu thì sợ. Theo chị Anh, bản thân không ngại chuyện mang thai hay quá trình sinh nở. Nhưng chị sợ nhất là ảnh hưởng tới nhan sắc sau sinh.
“Trong quá trình mang thai, da và cơ thể phụ nữ thường thay đổi. Nhưng sau sinh, tình trạng da sạm, nám và cơ thể tăng cân quá mức, dáng vẻ xồ xề khiến nhiều người tự ti, trong đó có tôi. Tình trạng cân nặng có thể tập thể dục để giảm, nhưng da nám sạm thì rất khó cải thiện. Tôi đang muốn tìm biện pháp để ngừa nám trong thai kỳ”, chị Anh cho hay.
Liên quan đến vấn đề này, TS.BS Trần Nguyên Ánh Tú, chuyên gia da liễu thẩm mỹ cho rằng, trong thời kỳ mang thai, phụ nữ thay đổi nội tiết tố, kích thích quá trình sản sinh melanin. Đây là tác nhân gây nên tình trạng nám da.
Thông thường, phụ nữ có da sẫm màu thường dễ bị nám hơn phụ nữ có làn da sáng màu. Thực tế, nám da không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng lại là nỗi ám ảnh của rất nhiều người, nhất là chị em phụ nữ trong quá trình mang thai.
Cải thiện chất lượng cuộc sống của “mẹ bầu”
Theo BS Trần Nguyên Ánh Tú, trong thời kỳ mang thai, sự thay đổi nội tiết và các biểu hiện như nghén thức ăn, mất ngủ cùng lối sinh hoạt không điều độ đều góp phần làm tăng nguy cơ hình thành nám da.
Nám da thường xuất hiện nhanh chóng trên khuôn mặt, khiến làn da trở nên không đều màu, loang lổ và mất đi sức sống, từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến nhan sắc của phụ nữ. Bác sĩ lưu ý, ngoài tác động thẩm mỹ, nám còn khiến phụ nữ trông có vẻ già hơn tuổi thật, đẩy nhanh quá trình lão hóa, tạo điều kiện cho các nếp nhăn xuất hiện và dẫn đến tình trạng chảy xệ da.
Do đó, để phụ nữ có thể cải thiện chất lượng cuộc sống tốt hơn trong suốt quá trình thai kỳ, cần có một số biện pháp để đề phòng nám xuất hiện. Một số biện pháp được áp dụng ngay khi mới bắt đầu mang thai, ở tuần thứ 1 đến tuần thứ 13 của thai kỳ.
Cụ thể, phụ nữ mang thai cần bảo vệ da tránh khỏi ánh nắng mặt trời bằng một số biện pháp như sử dụng kem chống nắng phổ rộng, bắt đầu từ tam cá nguyệt đầu tiên (tuần 1 đến tuần 13). Phụ nữ mang thai nên sử dụng kem chống nắng vật lý có chứa oxide kẽm hoặc titanium dioxide; hoặc một số sản phẩm có màu chứa oxit sắc, được khuyến nghị bảo vệ da khỏi tia cực tím và ánh sáng xanh.
Đặc biệt, phụ nữ cần tránh tiếp xúc ánh nắng trực tiếp, hạn chế hoạt động ngoài trời, đặc biệt trong thời gian nắng gắt từ 10-16 giờ trong ngày. Đồng thời, có thể sử dụng mũ rộng vành, kính râm, ô che nắng, tránh gần cửa sổ trong giờ cao điểm của tia cực tím và ánh sáng xanh vì các tác nhân này có thể xuyên qua cửa kính.
Theo bác sĩ Ánh Tú, chế độ dinh dưỡng hợp lý trong thời kỳ mang thai cũng giúp cải thiện làn da, giảm nám, sạm. Thai phụ cần tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu protein, kẽm, vitamin và các chất chống oxy hóa từ thịt nạc, cá, trái cây, rau xanh.
Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hàng rào bảo vệ da và giảm tình trạng oxy hóa. Bên cạnh đó, cần tránh căng thẳng và đảm bảo chất lượng giấc ngủ. Giảm căng thẳng bằng phương pháp thư giãn như thiền định, yoga, đảm bảo ngủ đủ giấc để hỗ trợ tái tạo da, giảm nguy cơ rối loạn sắc tố.
Bác sĩ Tú khuyến cáo, phụ nữ mang thai cần cẩn trọng tránh xa môi trường ô nhiễm và các hóa chất độc hại. Hạn chế tiếp xúc với không khí bẩn, khói thuốc lá và nhiệt độ cao, đặc biệt là trong khu vực bếp, sẽ góp phần giảm nguy cơ hình thành nám da.
Khi lựa chọn mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da, chị em nên ưu tiên những sản phẩm an toàn, không chứa kim loại nặng hay các thành phần nhạy cảm với ánh sáng. Tốt nhất, hãy chọn các thương hiệu uy tín, được kiểm định và gắn nhãn an toàn cho phụ nữ mang thai.
“Nhìn chung, phụ nữ có thai thường xuất hiện nhiều dấu hiệu thay đổi cơ thể. Đối với vấn đề da, thai phụ nên tư vấn và thăm khám tại cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được đội ngũ y, bác sĩ có chuyên môn tư vấn, hướng dẫn thai phụ về nguy cơ nám, sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm phù hợp để hạn chế tình trạng nám da, sạm da trong giai đoạn mang thai”, BS Tú nhấn mạnh.
Theo các chuyên gia, tỷ lệ phụ nữ mắc nám da khi mang thai chiếm khoảng 50 - 70%. Những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do sự thay đổi nội tiết trong cơ thể. Các hormone estrogen và progesterone tăng sinh đột ngột kích thích cơ thể sản xuất nhiều hắc tố melanin gây nám nội tiết ở mẹ bầu.
