NSND Trần Phương sinh năm 1930 tại Thái Nguyên, ông được coi là thế hệ diễn viên kỳ cựu và tài năng nhất của điện ảnh cách mạng Việt Nam
Năm 16 tuổi, NSND Trần Phương rời trường học, tham gia kháng chiến chống Pháp. Năm 1955, ông trở thành diễn viên của Xưởng phim truyện Việt Nam.
Bộ phim đầu tiên mà NSND Trần Phương tham gia là “Vợ chồng A Phủ” của đạo diễn Mai Lộc với vai diễn A Phủ. Đến nay, đây vẫn là vai diễn để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong sự nghiệp diễn xuất của NSND Trần Phương.
Sau khi thành công với vai diễn A Phủ, NSND Trần Phương tiếp tục xây dựng tên tuổi của mình qua hàng loạt vai diễn như anh Khoa trong Chị Tư Hậu, Khiêm trong Tiền tuyến gọi, Tiệp trong Ngày lễ Thánh, Lực trong Truyện vợ chồng anh Lực...
Khi chuyển sang làm đạo diễn, ông cũng nổi tiếng với nhiều tác phẩm đoạt giải cao như: Tội lỗi cuối cùng (bộ phim làm nên tên tuổi của cố NSND Phương Thanh), Hy vọng cuối cùng hay Dòng sông hoa trắng...
Không những thế, thời phim thị trường nở rộ, ông còn là tác giả của nhiều bộ phim ăn khách như SBC (Săn bắt cướp), Vụ án hồ con rùa…
Ngoài danh hiệu NSND, ông còn được trao tặng giải thưởng nhà nước về Văn học nghệ thuật.
Công ty Cổ phần Phim truyện 1 cùng gia đình NSND Trần Phương sẽ tổ chức lễ viếng NSND Trần Phương từ 14h30 đến 15h30 ngày 30/8 tại Nhà tang lễ Thành phố 125 Phùng Hưng, Hà Nội, hỏa táng tại Đài Hóa thân hoàn vũ Văn Điển.