Không tạo dựng thói quen xấu
TS Nguyễn Thị Hòa (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) nhận định, bản tính sở hữu cao dường như là tự nhiên của nhiều đứa trẻ. Ngay từ khi còn nhỏ, trẻ thường có suy nghĩ phải cố gắng giành lấy cho riêng mình, không chịu chia sẻ với anh em, bạn bè, hay với bất kỳ ai.
Trong lớp, trẻ có thể đánh bạn vì không nhường đồ chơi, hay không chơi với bạn chỉ vì bất đồng ý kiến, không đồng ý một việc làm gì đó. Hay ở nhà trẻ có thể nói trống không với người lớn, chưa biết tôn trọng hay biết ơn những người trong gia đình của mình.
Một phần nguyên nhân là do việc phụ huynh cưng chiều con cái. Trẻ muốn gì là được, đáp ứng đầy đủ mọi yêu cầu một cách dễ dàng nên đã vô tình tạo cho trẻ thói xấu. Phần khác, cha mẹ bận rộn nên chưa quan tâm đến việc giáo dục trẻ biết tôn trọng người lớn, yêu thương, nhường nhịn, phải biết quan tâm giúp đỡ mọi người xung quanh.
“Cha mẹ cần hiểu, trẻ phải học phong cách sống tập thể, biết tôn trọng kỷ luật, bạn bè... Đây là điều quan trọng cần dạy trẻ trong những năm đầu đời”, TS Nguyễn Thị Hòa nhấn mạnh.
Cũng theo TS Hòa, ở nhiều nước trên thế giới, môn Đạo đức rất được chú trọng đưa vào trường học. Làm thế nào để dạy trẻ biết đoàn kết, những đức tính tốt một cách tự nhiên nhất, giúp trẻ lĩnh hội bài học một cách tự nhiên không cứng nhắc, gò bó.
Những bộ phim hoạt hình, câu chuyện cuộc sống với nội dung hay, sinh động, phù hợp độ tuổi sẽ giúp trẻ dần nhận thức được và học hỏi theo một cách hiệu quả nhất.
Cuộc sống ngày càng phát triển, thời gian của mỗi cá nhân bị phân thành rất nhiều mảnh nhỏ. Đó là thời gian cho công việc, gia đình, sở thích, bản thân... khiến sự kết nối ngày càng rời rạc, ảnh hưởng rất lớn đến con cái. Việc dạy con về tình đoàn kết, sống hoà thuận trong môi trường chung rất cần thiết trong sự phát triển như vũ bão của xã hội ngày nay.
“Mỗi người có nhu cầu sâu xa thuộc về một nhóm và được kết nối với người khác. Tình đoàn kết có thể được định nghĩa như sự phát triển của cá nhân trong cộng đồng. Chúng ta cần dạy trẻ về tinh thần đoàn kết cả ở nhà và ở trường. Đôi khi đây có thể là một chủ đề khá trừu tượng.
Vì vậy, cha mẹ và thầy cô có thể sử dụng những đức tính đơn giản hơn để giúp trẻ dễ hình dung về sự đoàn kết”, TS Hòa nói.
Dưới đây là 7 cách đơn giản để cha mẹ dạy con về tinh thần đoàn kết của cô giáo Lê Thị Hiền, Trường Tiểu học Tân Xuân 2 (Thanh Hóa):
Làm gương
Trẻ học rất nhanh và dễ dàng qua những hành động hơn những lời “giáo huấn”. Vì vậy, cần làm gương cho con những hành vi tốt, con sẽ tự động học theo.
Kể chuyện
Có rất nhiều cách để kể chuyện. Đó là câu chuyện gia đình, truyền thuyết, truyện cổ tích, chiếu phim… Kể chuyện giúp chia sẻ kiến thức và trí tuệ từ các thế hệ. Kể chuyện cũng đưa mọi người lại gần nhau và củng cố mối quan hệ trong gia đình.
Đi du lịch
Đi du lịch là một cách để mở rộng tầm nhìn. Chúng ta gặp được nhiều người ở những nơi khác nhau, văn hóa khác nhau, hiểu và chấp nhận họ theo cách riêng của họ. Du lịch giúp bạn vượt ra khỏi biên giới của mình, bước vào thế giới khác.
Du lịch mở rộng quan điểm, chúng ta có thể dạy con thấy khác biệt là sự phong phú chứ không phải vấn đề. Du lịch đưa chúng ta vượt qua giới hạn của mình, vượt qua biên giới của không gian và thời gian.
Du lịch cho chúng ta thấy những điều vượt ra ngoài sự hiểu biết của chúng ta và mời gọi chúng ta chia sẻ cuộc sống của mình với những người chúng ta gặp trên đường đi.
Trải nghiệm với thiên nhiên
Chúng ta là một phần của thế giới tự nhiên. Vì vậy, những trải nghiệm với thiên nhiên ảnh hưởng đến chúng ta một cách rất sâu sắc. Chúng ta nên cho con cơ hội trải nghiệm Trái đất, nước, gió và lửa.
Khi còn nhỏ, được đi chân trần trên cỏ ướt, trên cát hoặc trên đá là những trải nghiệm cần thiết. Ở bên ngoài khi trời mưa, có gió thổi, là cách tốt nhất để cảm nhận được các yếu tố tự nhiên. Khi nhìn chăm chú vào ngọn lửa trại, một đứa trẻ học được cách thư giãn hơn bất cứ thứ gì khác.
Nhìn, tiếp xúc với các loài động vật và thực vật khác nhau cũng là một cách trải nghiệm các yếu tố trong tự nhiên. Chúng ta cũng có thể nuôi các con vật ở nhà và trồng cây, trồng rau trong vườn.
Nấu ăn
Nấu ăn bằng thực phẩm hay rau trồng tại nhà dạy trẻ em vòng đời của cuộc sống và chu kỳ của các mùa. Khi chúng ta thưởng thức bữa ăn nấu cùng nhau, ăn rau tự trồng, các con học được về sự đoàn kết trong gia đình.
Hoạt động cho những dịp kỷ niệm
Vào dịp kỷ niệm những sự kiện quan trọng trong cuộc sống, những kỳ nghỉ lễ, chúng ta cùng nhau tổ chức các hoạt động chào mừng, tôn vinh độc đáo, kết nối với nhau trong cùng không gian, thời gian.
Hãy cùng chụp những bộ ảnh kỷ niệm trong những dịp này, lưu lại những hình ảnh của khoảnh khắc đẹp lúc ấy.
Nghệ thuật
Khuyến khích con sáng tạo bằng nhiều chất liệu, nhiều cách thể hiện khác nhau, sẽ kích thích con phát triển cảm xúc, đam mê và sở thích cá nhân.
Sáng tạo là một quá trình nhận thức thực tế của một người thông qua trí tưởng tượng. Nếu chúng ta hiểu nghệ thuật theo cách này, nó hỗ trợ phát triển cá nhân trong bối cảnh tổng thể của cộng đồng, không gian, thời gian và siêu việt.