Ông Nguyễn Bắc Son không thể phủ nhận vai trò chủ mưu
Từ giai đoạn đầu đại án này, bị cáo Nguyễn Bắc Son với vai trò là Bộ trưởng Bộ TT&TT được xác định là người đã chỉ đạo trực tiếp việc lập, thẩm định, phê duyệt và thực hiện dự án.
Ông Nguyễn Bắc Son nhận thức dự án phải thực hiện theo quy định của Luật 67/2014/QH13 và Luật số 69/2014/QH13 về thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ; trình tự, thủ tục đầu tư vốn Nhà nước để mua lại một phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp và Bộ TT&TT không có chức năng thẩm định, đánh giá về giá mua và hiệu quả đầu tư của dự án. Nhưng Nguyễn Bắc Son vẫn chỉ đạo thuộc cấp dưới quyền thực hiện vụ mua bán này.
Tuy nhiên, diễn biến qua hai ngày đầu xét xử và đến ngày thứ ba (18/12) cho thấy một “bản chất khác” của bị cáo Nguyễn Bắc Son. Trước HĐXX, ông Son thể hiện là người thoái thác, lấp liếm vai trò của mình khi tìm cách “đổ bệnh” cho thuộc cấp.
Sáng 18/12, bị cáo Nguyễn Bắc Son được cho là sức khỏe không tốt. Chiều cùng ngày, HĐXX tiếp tục phần thẩm vấn đối với ông Nguyễn Bắc Son để làm rõ hành vi: Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng trong việc Mobifone mua 95% cổ phần của AVG.
Nói về việc quyết định để Mobifone mua lại AVG với giá… trên trời (hơn 8 nghìn tỷ đồng, mặc dù khi đó AVG hoạt động èo uột, thua lỗ) bị cáo Nguyễn Bắc Son cho rằng đã giao cho bị cáo Trương Minh Tuấn (thời điểm đó là Thứ trưởng Bộ TT&TT) cùng thực hiện dự án, thực hiện thận trọng và có báo cáo Chính phủ.
“Trên cơ sở báo cáo của Bộ TT&TT, các Bộ Tài chính, KH&ĐT, Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ đã báo cáo Thủ tướng và Thủ tướng thông báo đồng ý cho Mobifone mua cổ phần” – bị cáo Son giải thích trước tòa.
Bị cáo Nguyễn Bắc Son lập luận rằng, cơ quan hành chính Nhà nước không được can thiệp giá mua bán nên giá mua thuộc trách nhiệm của HĐTV Mobifone. Đồng thời bị cáo này khẳng định cáo trạng quy kết bản thân ông yêu cầu Mobifone phải thực hiện mua bán trong năm 2015 là không đúng.
Trước HĐXX bị cáo Trương Minh Tuấn - cựu Bộ trưởng Bộ TT&TT là Thứ trưởng dưới thời ông Nguyễn Bắc Son khẳng định: Ký nhiều văn bản giúp Mobifone mua 95% cổ phần AVG. Bị cáo Trương Minh Tuấn khẳng định ông ta ký theo chỉ đạo của ông Nguyễn Bắc Son, ký khi mà chưa được Thủ tướng Chính phủ có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư. Bị cáo Tuấn cũng khai nhận ông ta ký văn bản đưa tài liệu mua bán của “thương vụ bẩn” này vào danh mục Mật là trái quy định, theo chỉ đạo của thủ trưởng Nguyễn Bắc Son.
“Văn bản 236 (phê duyệt đầu tư, PV), nội dung trước khi ký tôi không được biết. Khi có bút phê của Bộ trưởng và Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp, tôi sang gặp Bộ trưởng nói trách nhiệm không phải của tôi nhưng Bộ trưởng có bút phê đồng ý quyết định này, giao đồng chí Tuấn ký... Không thuộc trách nhiệm của tôi nhưng Bộ trưởng giao ký tôi vẫn ký. Tôi tham gia ký các văn bản đều theo chỉ đạo của Bộ trưởng là ông Nguyễn Bắc Son... Tôi nhận trách nhiệm về việc ký Văn bản 236” - bị cáo Trương Minh Tuấn khai.
Trước tòa, tội đồ của Mobifone - Lê Nam Trà - cựu Chủ tịch HĐTV khẳng định chính ông Nguyễn Bắc Son là người gợi ý và trao đổi để Mobifone mua cổ phần của AVG. Lê Nam Trà khẳng định chính ông Nguyễn Bắc Son đã gặp trao đổi và yêu cầu Mobifone xem xét báo cáo về việc AVG có ý định bán cổ phần. Chỉ đạo này cũng được ông Nguyễn Bắc Son tận dụng ngay trong buổi liên hoan tổng kết năm 2015 của Mobifone. “Khi đó tôi trả lời Bộ trưởng là đã giao cho Cao Duy Hải ký nhưng Bộ trưởng vẫn yêu cầu đích thân tôi ký. Do không muốn tranh cãi nên tôi đã thực hiện và ký hợp đồng là khâu cuối cùng khi các thủ tục đã hoàn thành” – Lê Nam Trà khai.
Ông Son đã loanh quanh với việc nhận hối lộ 3 triệu USD
Tại cơ quan điều tra, ông Nguyễn Bắc Son khai nhận đã nhận hối lộ 3 triệu USD từ ông chủ AVG. Ông Son thừa nhận biết được lý do vì sao được “biếu” số tiền lớn đến như vậy. Ông này cũng cho biết số tiền “bẩn” khổng lồ trên được ông đưa cho con gái làm nhiều lần (đưa vào những dịp con gái ông từ TPHCM ra Hà Nội thăm vợ chồng ông).
Thái độ thiếu thành khẩn của bị cáo Nguyễn Bắc Son bộc lộ khi trong hai ngày đầu xét xử vụ án, ông ta loanh quanh tìm cách chối bỏ cáo buộc nhận hối lộ này. Sáng 17/12, bị cáo Nguyễn Bắc Son phủ nhận việc nhận 3 triệu USD từ ông chủ AVG. Lý do cho việc phủ nhận này được bị cáo Son cho rằng sức khỏe không tốt, được gợi ý để phù hợp hồ sơ.
Tuy nhiên, đến chiều cùng ngày (17/12), bị cáo Nguyễn Bắc Son lại thay đổi lời khai. Lần này, ông ta thừa nhận có nhận 3 triệu USD hối lộ. Tuy nhiên, số tiền này ông ta cho rằng đã dùng chi tiêu cá nhân chứ không phải đưa cho con gái.
Những lời khai bất nhất, quanh co của bị cáo Nguyễn Bắc Son một lần nữa khiến dư luận, người dân thất vọng về phẩm chất (nếu có, còn đọng lại) ở ông Nguyễn Bắc Son.
Tuy nhiên, bước sang ngày xét xử thứ 3, bị cáo Nguyễn Bắc Son đã hoàn toàn thừa nhận việc ông ta đã nhận 3 triệu USD và “mong được gặp gia đình để vận động sớm khắc phục hậu quả. Tôi xin gặp luật sư để nói tội danh tôi nhận rồi không cần bào chữa nữa”.