Hỗ trợ người dân số hóa hồ sơ
Từ khi thực hiện chính quyền 2 cấp, tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công xã Yên Xuân (Nghệ An), luôn có cán bộ Đoàn thanh niên xã trực tiếp hỗ trợ bà con. Vừa thao tác thật chậm trên điện thoại, chị Hà Thị Mai Vân – Bí thư Đoàn thanh niên xã Yên Xuân vừa hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu cho một người dân cần cài đặt, kích hoạt VNeID mức độ 2.
Chị Mai Vân chia sẻ, ở địa bàn miền núi, nhiều bà con ở tuổi trung niên trở lên không biết thao tác cài đặt các phần mềm ứng dụng trên điện thoại. “Trong khi hiện nay, nhiều thủ tục, hồ sơ cần phải điền thông tin trực tuyến hoặc cần đăng nhập tài khoản VNeID mức độ 2. Điều này đòi hỏi phải cầm tay chỉ việc, chi tiết từng ly từng tý thì bà con mới hiểu để làm theo được”.
Bà Nguyễn Thị Quyên (người dân xã Yên Xuân) cho biết, tôi chỉ biết dùng điện thoại để nghe gọi thôi, còn cài các ứng dụng, phần mềm trên đó thì tôi không biết. “Con cái đi làm ăn xa, cũng hướng dẫn cho mẹ, nhưng giờ nhiều tuổi rồi nên không thể nhớ được. Trước đây làm các thủ tục bằng giấy tờ, nhưng bây giờ nhiều hồ sơ gửi trực tuyến, tôi chưa làm được. May mắn có các bạn đoàn viên thanh niên hướng dẫn nên tôi đã có định danh điện tử mức độ 2”, bà Quyên nói.
Theo chị Hà Thị Mai Vân, quá trình tham gia hỗ trợ người dân tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công của xã, Đoàn Thanh niên xã đã cử người trực, đảm bảo các ngày trong tuần đều có đoàn viên đến làm nhiệm vụ. Hoạt động này cũng nhằm thực hiện phong trào “Bình dân học vụ số”, một chương trình mang đậm ý nghĩa nhân văn và tầm nhìn chiến lược, hướng đến mục tiêu trang bị kiến thức và kỹ năng số cơ bản cho mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là ở khu vực nông thôn.
Ông Bùi Công An - Phó Chủ tịch UBND xã kiêm Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Yên Xuân cho biết, sau khi triển khai mô hình chính quyền hai cấp, lượng hồ sơ trực tuyến tăng nhanh trong khi nhiều người dân còn hạn chế thao tác công nghệ. Sự hỗ trợ của đoàn viên tại bộ phận “một cửa” góp phần giảm áp lực cho cán bộ, giúp quy trình xử lý hồ sơ thông suốt, tránh ùn ứ. Nhờ đó, người dân không phải chờ lâu và tiếp cận rõ hơn thủ tục trực tuyến.
Bình dân học vụ số đến từng bản làng
Nghệ An đã chính thức phát động phong trào "Bình dân học vụ số" vào tháng 6/2025, nhằm phổ cập kiến thức và kỹ năng số cho toàn dân trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0, gắn với việc thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số.
Quá trình ra quân thực hiện phong trào, các xã, phường tham gia đồng bộ và quyết liệt. Điều này không chỉ thể hiện sự hưởng ứng tích cực chủ trương của tỉnh mà còn cho thấy tinh thần trách nhiệm cao và quyết tâm hành động mạnh mẽ của các cấp ủy, chính quyền và đoàn thể tại các địa phương và đơn vị.
Tại xã Hạnh Lâm (Nghệ An), với tinh thần xung kích hành động, hàng trăm đoàn viên, thanh niên đã tỏa đi khắp các ngõ xóm, thực hiện phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền, vận động và hỗ trợ người dân tiếp cận với công nghệ thông tin. Trong đó, hướng dẫn người dân từ những thao tác cơ bản nhất trên điện thoại thông minh đến cách sử dụng Internet an toàn và hiệu quả.
Bên cạnh đó, các khóa học trực tiếp và trực tuyến về kỹ năng số thiết yếu cũng được gấp rút triển khai, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân lựa chọn hình thức học tập phù hợp với điều kiện và nhu cầu cá nhân.
Trong khi đó, xã vùng cao Lượng Minh (Nghệ An) là địa phương giữ nguyên địa giới hành chính, không sáp nhập khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp do địa bàn trải rộng, có nhiều bản cách xa nhau. Xã chỉ có hơn 1.100 hộ dân với khoảng 5.000 nhân khẩu nhưng sinh sống rải rác ở 10 bản trải dài trên diện tích lên đến hơn 228 km². Khoảng 50% dân số không có điện thoại thông minh, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã được thành lập trong điều kiện thiếu nhiều trang thiết bị cơ bản và nhân sự chuyên môn.
Phó Chủ tịch UBND xã Lượng Minh, Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công Nguyễn Thị Hải Yến cho biết: UBND xã đã ban hành kế hoạch “Bình dân học vụ số”, thành lập tổ công nghệ số cấp xã và các tổ công nghệ số cấp bản, huy động đoàn viên, thanh niên trực tiếp hướng dẫn người dân thao tác nộp hồ sơ trực tuyến. Công an xã cũng tham gia hỗ trợ người dân sử dụng VNeID.
Bên cạnh đó, hướng dẫn người dân truy cập Internet và các kỹ năng số thiết yếu (sử dụng phần mềm và mạng xã hội) một cách văn minh, bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin ở mức cơ bản, tránh lừa đảo số; nhận diện và phòng ngừa thông tin xấu, độc trên không gian số.
Theo bà Nguyễn Thị Hải Yến, một trong những mục tiêu quan trọng nhất của phong trào “Bình dân học vụ số” chính là trở thành cầu nối, giúp người dân ở vùng cao, nông thôn dễ dàng tiếp cận và ứng dụng công nghệ số vào đời sống. Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với địa phương vùng sâu, vùng xa, nơi mà trình độ dân trí và khả năng tiếp cận công nghệ của người dân còn hạn chế.
Về lâu dài, việc phổ cập kỹ năng số sẽ giúp người dân nông thôn tiếp cận thông tin về thị trường nông sản, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, quảng bá và bán sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử, từ đó nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống.
Hơn nữa, việc biết sử dụng các dịch vụ công trực tuyến sẽ giúp người dân tiết kiệm thời gian và chi phí trong các giao dịch hành chính. Các kế hoạch chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới của tỉnh sẽ được hiện thực hóa một cách hiệu quả hơn nhờ vào nền tảng kỹ năng số được trang bị cho người dân thông qua phong trào này.