Xe tập đi là dụng cụ nhiều phụ huynh nghĩ tới đầu tiên để "tập đi" cho trẻ, theo tên gọi của nó. Xe xinh xắn, nhiều màu, có nhiều đồ chơi vui cho trẻ.
Trẻ được đặt vào xe, dù nhỏ cách mấy cũng nhìn thấy “lớn hơn” hẳn ra vì có vẻ đứng và di chuyển tự thân được.
Tuy nhiên dụng cụ này đã và đang được nhiều nước, nhiều tổ chức y tế các nước khuyến cáo bài trừ. Tại Mỹ, Hội đồng Nhi khoa từ lâu khuyến cáo cấm công cụ này được sản xuất và bán trong nước.
Thống kê tại các nước cho thấy xe tập đi dùng phổ biến ở trẻ từ 5 tháng đến 15 tháng tuổi. Đây được cho là một nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn cho trẻ, dưới nhiều hình thức:
Té và đụng
Xe tập đi gây chấn thương cho trẻ nhỏ do ngã và đụng. Đa số trường hợp bị chấn thương đầu và nặng hơn so với nhiều kiểu ngã khác. Lý do là trẻ ở trong xe tập đi, phần thân trên và đầu nặng hơn phần dưới nên khi ngã sẽ có xu hướng chúi đầu về trước.
Trẻ bị kẹt trong xe khi ngã nên chấn thương nặng nề hơn so với trẻ té tự do. Đồng thời, lực đẩy và tốc độ tạo ra bởi các bánh xe cũng có nghĩa va đập mạnh, nặng nề hơn. Đa số trường hợp là ngã cầu thang.
Ở các nhà không có cầu thang, trẻ vẫn dễ có nguy cơ té chấn thương đầu do xe mất cân bằng khi đụng với những vật dụng ở sàn nhà hoặc sàn nhà không bằng phẳng.
Phỏng
Phỏng chiếm khoảng 5% tai nạn do xe tập đi, 40% ca phải nhập viện. Phỏng trong các trường hợp này gần như luôn xảy ra ở đầu mặt và ngực, di chứng lâu dài khủng khiếp, ảnh hưởng suốt đời trẻ và của gia đình.
Đa số ca phỏng xảy ra khi trẻ ở trong xe tập đi với tay lấy ấm nước nóng, cốc nước, tô đựng canh nóng, hoặc rơi vào những nơi tỏa nhiệt cao như lò, nồi nấu hoặc lửa.
Ngộ độc
Tương tự phỏng, những trường hợp này là hệ quả của việc trẻ dễ với đến những vật cần tránh. Một nghiên cứu ở Australia cho thấy xe tập đi là yếu tố thứ hai gây ngộ độc ở trẻ nhũ nhi; nghiên cứu tại Mỹ thì đây là yếu tố phổ biến nhất.
Những tai nạn khác
Các loại tai nạn khác được báo cáo bao gồm ngạt nước, chết đuối, chấn thương cột sống, bể răng, chấn thương mắt, kẹt tay, ngón tay…
Ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ
Tất cả nghiên cứu hiện nay đều cho thấy xe tập đi không giúp được gì trong phát triển của trẻ mà còn có thể có tác dụng ngược lại. Trẻ sử dụng xe tập đi thường xuyên sẽ phát triển các kỹ năng vận động như ngồi, bò, đứng, đi chậm hơn hẳn so với trẻ không sử dụng.
Một số nghiên cứu còn cho thấy trẻ sử dụng xe tập đi có chỉ số kỹ năng nhận thức thấp hơn. Cứ mỗi 24 giờ sử dụng xe tập đi, trẻ sẽ chậm thêm 3,7 ngày để có thể tự đứng được, chậm thêm 3,3 ngày tự đi được mà không cần giúp đỡ. Có nghĩa là khi bé sử dụng xe tập đi càng nhiều, bố mẹ càng làm chậm bước phát triển vận động của con.
Các chuyên gia khuyến cáo, việc cho trẻ ngồi và tự “đứng”, “di chuyển”, “chịu trọng lực” quá sớm là trái tự nhiên, phản khoa học. Điều này mang lại nguy hiểm tiềm tàng không chỉ về phát triển tâm thần vận động mà còn có thể gây tổn thương tích lũy lâu dài cho cột sống.
