Thiếu thốn trăm bề
Thượng Phùng là xã biên giới đặc biệt khó khăn của huyện Mèo Vạc (Hà Giang), có đường biên giới dài trên 16km với 40 mốc quốc giới. Nơi đây cách trung tâm huyện hơn 40km, toàn xã hiện có 935 hộ, gần 5.500 nhân khẩu, gồm 11 dân tộc cùng chung sống (Mông, Tày, Kinh, Xuồng…); trong đó, dân tộc Mông chiếm hơn 90% dân số sinh sống tại 18 thôn, trong đó có 5 thôn giáp biên.
Thượng Phùng được xem là ‘rốn gió’ nơi biên giới huyện Mèo Vạc do địa hình nằm trong vùng núi đá vôi, độ dốc lớn, chia cắt mạnh, cao hơn mặt nước biển từ 1.600 - 1.800m. Ngoài ra, hệ thống giao thông của địa phương không thuận lợi; thời tiết khắc nghiệt, sương mù, giá lạnh vào mùa đông. Đặc biệt là tình trạng thiếu nước sinh hoạt và sản xuất vào mùa khô. Tỷ lệ hộ nghèo của xã ở mức cao với khoảng 60%. Tất cả những yếu tố trên đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình học tập, giảng dạy của thầy và trò ở đây.
Thầy Nguyễn Mạnh Sơn, Hiệu trưởng Trường PTDT Bán trú THCS Thượng Phùng cho biết: Năm học này, nhà trường có 15 lớp với 544 học sinh (so với năm học trước tăng 32 học sinh). 100% là học sinh dân tộc thiểu số. Cơ sở vật chất của nhà trường hiện có 15 phòng kiên cố, 1 phòng thư viện; 1 phòng học bộ môn Ngoại ngữ - Tin học.
“Hiện nay nhà trường có 9 phòng lưu trú học sinh với 470 học sinh bán trú. Bình quân mỗi phòng 52 học sinh/phòng. Nhà trường hiện có 7 phòng lưu trú giáo viên với 19 người; trong đó một số phòng là 3 giáo viên nam, một số phòng 2 cặp vợ chồng ở và được ngăn đôi bằng ván gỗ. Ngoài ra nhiều thầy cô giáo phải đi ở thuê ngoài hoặc ở nhờ các cơ quan”, thầy Sơn thông tin thêm.
Hiện, khoảng sân hoạt động của nhà trường rất hẹp, đa phần phải mượn sân của xã Thượng Phùng. Cũng do học sinh đông nhưng diện tích nhà ăn của nhà trường chỉ khoảng 100m2 nên năm tới nhà trường dự kiến phải cho học sinh ăn 3 ca thay phiên nhau. Ngoài ra, với gần 550 học sinh học tập trong đó có 470 học sinh học bán trú nhưng hiện tại trường có 1 nhà vệ sinh học sinh với 6 phòng. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt của các em.
Theo đánh giá chung của nhà trường, về bàn ghế học sinh, giáo viên đủ số lượng so với số lớp, số học sinh song phần lớn số bàn ghế đã được cấp từ nhiều năm trước nên đã bị hư hỏng nhiều. Tình hình trang thiết bị, đồ dùng, thiết bị dạy học còn chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu dạy và học còn thiếu phòng học bộ môn, các đồ dùng thiết bị dạy học còn thiếu…
Được biết, trong các cuộc tiếp xúc với Đoàn đại biểu HĐND tỉnh Hà Giang, cử tri xã cũng có các kiến nghị như mong muốn đầu tư xây dựng thêm lớp học, nhà lưu trú cho giáo viên; sân chơi cho học sinh tại Trường PTDT Bán trú THCS Thượng Phùng. Ngoài ra, một số tổ chức, cá nhân cũng ủng hộ để xây dựng các công trình, đồ dùng học tập cho các em học sinh nơi đây.
Khắc phục khó khăn để học tốt
Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên phong trào dạy và học ở đây không vì thế mà giảm sút. Hầu hết con em đồng bào đều tích cực hăng hái tham gia bám lớp, bám trường. Đối với các thầy cô giáo, những người lái đò thầm lặng cũng luôn quyết tâm khắc phục mọi thử thách để thực hiện tốt nhiệm được giao phó.
Theo thầy Nguyễn Mạnh Sơn, Hiệu trưởng Trường PTDT Bán trú THCS Thượng Phùng, điểm thuận lợi của nhà trường đó là luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền địa phương đối với phong trào giáo dục như: Đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng giáo viên, vận động, duy trì sĩ số học sinh, đôn đốc các ngành thực hiện công tác giáo dục; phân công các ban ngành của xã phụ trách các thôn. Nhà trường luôn quan tâm chú trọng đến việc đổi mới phương pháp dạy học, tổ chức hoạt động dạy và học phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh dân tộc thiểu số. Do vậy việc duy trì sĩ số học sinh trên ngày luôn đạt 97% trở lên.
Chất lượng giáo dục trong năm học này của nhà trường đạt nhiều kết quả tích cực. Kết quả rèn luyện của học sinh đạt loại Tốt và Khá là 99,6%. Kết quả học tập của học sinh đạt Giỏi và Khá gần 25%. Có học sinh đạt giải học sinh giỏi cấp huyện và giải KHKT cấp huyện…
Ông Chảo Chỉn Chản, Chủ tịch UBND xã Thượng Phùng cho biết: Thượng Phùng là địa phương có điều kiện xuất phát điểm thấp, trình độ dân trí chưa đồng đều, nhưng những năm gần đây, nhờ nguồn lực hỗ trợ từ của nhà nước mà đời sống văn hoá, tinh thần, kinh tế của đồng bào các dân tộc nơi đây đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đảng bộ xã cũng đã ban hành Nghị quyết phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng sát với tình hình thực tiễn của địa phương.
“Sắp tới, theo phương án sáp nhập xã, trụ sở xã có thể sẽ dôi dư, chính quyền đang có phương án giao cho thầy cô Trường PTDT Bán trú THCS Thượng Phùng làm nhà lưu trú cho học sinh và giáo viên”, ông Chản thông tin thêm.
