Xây dựng nông thôn mới trên nền tảng số và 'xanh'

Một trong những quan điểm xây dựng Chương trình giai đoạn tới là tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh chuyển đổi số trong phát triển kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Chuyển đổi số được xác định là công cụ xuyên suốt và trọng tâm, góp phần nâng cao hiệu quả chỉ đạo điều hành, thúc đẩy minh bạch dữ liệu, giám sát trực tuyến theo thời gian thực, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, phát triển thương mại điện tử và cung cấp dịch vụ thiết yếu cho người dân nông thôn tiệm cận với đô thị.

Chương trình sẽ thí điểm các mô hình “thôn thông minh”, “làng hạnh phúc”, gắn với thương mại điện tử, truy xuất nguồn gốc nông sản, phát triển sinh kế số.

Đồng thời, chương trình định hướng phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn, carbon thấp, gắn với các chuẩn mực quốc tế về phát triển bền vững (SDGs, ESG). Đây là bước chuyển từ “xây dựng hạ tầng vật chất” sang “xây dựng hạ tầng tri thức”, từ “nông thôn phát triển” sang “nông thôn bền vững và có khả năng thích ứng”.

Cơ chế phân cấp, phân quyền được thực hiện mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Trung ương giữ vai trò ban hành khung, quy chuẩn, định mức phân bổ nguồn lực, còn địa phương được trao quyền chủ động trong tổ chức, phân bổ và điều hành nguồn lực. Cách tiếp cận này giúp phát huy tính sáng tạo của cơ sở, huy động hiệu quả nguồn lực xã hội, đồng thời gắn trách nhiệm của chính quyền và người dân trong từng công trình, từng dự án. Cùng với đó, việc khen thưởng, nhân rộng điển hình tiên tiến và xử lý đơn vị yếu kém được quy định chặt chẽ, đảm bảo kỷ cương và hiệu quả thực thi.

Chương trình đặt mục tiêu đến năm 2030, thu nhập bình quân người dân nông thôn tăng gấp 2,5–3 lần so với năm 2020, tỷ lệ nghèo đa chiều giảm 1–1,5%/năm, 65% số xã đạt chuẩn nông thôn mới và 10% đạt chuẩn “Nông thôn hiện đại”. Đến năm 2035, cả nước có ít nhất 85% xã đạt chuẩn, trong đó 30% đạt chuẩn hiện đại, hình thành các vùng nông thôn phát triển đồng bộ, kết nối hiệu quả với đô thị.