World Cup chưa từng có trong lịch sử

World Cup 2022 diễn ra từ ngày 20/11 đến 18/12/2022, đánh dấu lần đầu tiên giải đấu số 1 thế giới tổ chức ở Tây Á. Để phục vụ cho sự kiện 4 năm mới diễn ra 1 lần này, Qatar đã chi ra hơn 6,5 tỉ USD để xây dựng các sân vận động mới với hệ thống điều hoà nhiệt độ hiện đại giúp các cầu thủ có thể thi đấu trong điều kiện lý tưởng nhất. Họ cũng bỏ ra 36 tỷ USD cho hệ thống tàu điện ngầm không người lái kết nối 8 sân vận động.

Hệ thống đường giao thông nối liền 8 sân vận động.

Sự giàu có giúp Qatar có thể tổ chức một kỳ World Cup xa hoa và tốn kém nhất trong lịch sử. Ước tính quốc gia này đã chi đến 300 tỉ USD để xây dựng cơ sở hạ tầng trong thập kỷ vừa qua. Để so sánh, World Cup năm 2018 tại Nga có chi phí ước chừng 14 tỉ USD. Giám đốc Điều hành Truyền thông của World Cup 2022, bà Fatma Al Nuaimi nhấn mạnh rằng World Cup 2022 chỉ là một phần của kế hoạch "Tầm nhìn Qatar 2030”: “Đây là một phần trong chiến lược đầy tham vọng đối với sự phát triển và hiện đại hóa quốc gia của Qatar. Hầu hết các dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn sẽ được các đội và người hâm mộ sử dụng tại World Cup 2022, như đường mới, tàu điện ngầm, sân bay, khách sạn và các cơ sở du lịch khác. Tất cả đều được lên kế hoạch từ trước khi chúng tôi giành quyền đăng cai World Cup.”

8 sân vận động phục vụ giải đấu đều có sức chứa lớn và chứa đựng những nét đẹp riêng.

Ước tính sẽ có khoảng 1,5 triệu du khách đổ tới Qatar trong gần 1 tháng diễn ra World Cup 2022. Lúc này một câu hỏi đang được đặt ra là, đảm bảo an ninh, an toàn như thế nào cổ động viên, đặc biệt khi hạ tầng nước này từ trước đến nay chỉ phục vụ cho dân số chưa tới 3 triệu người.

Chìa khóa được kỳ vọng nằm ở trung tâm chỉ huy Aspire, nơi theo dõi và điều phối tất cả các hoạt động đảm bảo an ninh cho World Cup 2022. Trung tâm có khoảng 80 nhân viên để điều phối đảm bảo an toàn, xử lý sự cố cho khoảng 1,5 triệu cổ động viên. Trung tâm là nơi nhận dữ liệu từ hệ thống lên tới hơn 15 nghìn camera được lắp đặt ở 8 sân vận động World Cup. Ông Niyas Abdulrahiman - Giám đốc kỹ thuật, Trung tâm Chỉ huy Aspire cho biết sức mạnh thực sự là nằm ở khả năng phán đoán tình huống, dựa trên tính ưu việt của trí tuệ nhân tạo. “Hệ thống bao quát mọi ngóc ngách của sân vận động, bất cứ hành động bất thường nào cũng có thể được phát hiện, đồng thời nó còn có khả năng phân tích đám đông, như dự báo xu thế một khu vực nào đó sẽ có tập trung đông người quá mức. Bằng cách đó, chúng tôi có thể chủ động đưa ra các phương án phòng ngừa, giải tỏa mà không đợi mọi thứ xảy ra rồi mới xử lý".

Trung tâm chỉ huy Aspire, nơi theo dõi và điều phối tất cả các hoạt động đảm bảo an ninh cho World Cup 2022.

Đây là lần đầu tiên một hệ thống đánh giá an ninh dựa trên trí tuệ nhân tạo được áp dụng cho một kỳ World Cup. Theo ông Niyas Abdulrahiman - Giám đốc kỹ thuật, Trung tâm Chỉ huy Aspire, hệ thống cũng có khả năng điều khiển các thiết bị của sân vận động từ xa, nhằm nhanh chóng ứng phó với các sự cố. “Đây là kỳ World Cup đầu tiên diễn ra trong một phạm vi rất nhỏ, các địa điểm thi đấu quá gần nhau, bởi vậy chúng tôi ý thức được đầy đủ thách thức và phải lên các giải pháp ứng phó chuẩn bị từ sớm. Đến bây giờ chúng tôi tự tin nói rằng, các sân vận động cho World Cup năm nay chính là các sân vận động hiện đại nhất trên thế giới hiện nay.”

Xa hoa và đắt đỏ là những yếu tố dễ nhận thấy nhất ở World Cup 2022, một trong những kỳ World Cup được đầu tư tốn kém nhất trong lịch sử.

Làng cổ động viên với hơn 6000 cabin.

Theo tính toán của tạp chí Forbes, trung bình mỗi cổ động viên phải bỏ ra khoảng 150 triệu đồng cho 10 ngày thưởng thức World Cup tại Qatar. Marca đưa ra con số còn lớn hơn, đó là gần 200 triệu đồng cho mỗi khán giả.

Tuy nhiên, nước chủ nhà World Cup 2022 đã xây dựng những cơ sở hạ tầng để phục vụ nhu cầu ăn ở, tiêu thụ ở mức rẻ hơn dành cho các cổ động viên muốn tiết kiệm chi phí.

Hôm 9/11, Qatar hoàn thành làng cổ động viên với 6.000 cabin ở gần sân bay, với sức chứa khoảng 12.000 người. Tại làng cổ động viên có đầy đủ ga tàu điện ngầm, bến xe bus, nhà hàng và cửa hàng tiện lợi.

Trong cabin của làng cổ động viên có 2 giường đơn, 1 tủ, 1 bộ bàn ghế, máy lạnh và nhà vệ sinh. Mỗi phòng ở có giá khoảng 5 triệu đồng một đêm. Ngoài ra, Qatar cũng thiết kế một số phòng ở với giá khoảng 80 USD/đêm gần sân bay quốc tế Doha và Hamad, nhưng ở xa địa điểm thi đấu hơn. Để di chuyển từ làng cổ động viên đến sân bóng có thể mất 40 phút.

Những chiếc tàu du lịch sang trọng phục vụ người hâm mộ.

2 tàu du lịch sang trọng sẽ được neo đậu tại cảng Doha trong suốt thời gian diễn ra World Cup. Ông Omar al-Jaber, người đứng đầu bộ phận lưu trú tại Ủy ban Giao hàng và Di sản tối cao của Qatar cho biết: “Chúng tôi có lựa chọn để người hâm mộ lưu trú tại các nước láng giềng, chỉ bay đến Qatar vào ngày trận đấu diễn ra. Có những khán giả chỉ muốn dành 1 ngày ở Qatar để xem bóng đá. Đây là lựa chọn phù hợp cho họ. Nếu muốn đến và ở lại, du khách vẫn có rất nhiều lựa chọn, từ khách sạn, phòng trên tàu du lịch, thuyền buồm, lều truyền thống, cabin... Chúng tôi có đủ chỗ ở và mọi người vẫn có thể đến để thưởng thức giải đấu.”

Khu vực Fanzone dành cho cổ động viên không có vé theo dõi trực tiếp trận đấu.

Bà Najida Aboulla - Giám đốc Công ty Lữ hành ITL World Travel, Kuwait cho hay: “Do giới hạn trong năng lực tiếp đón mà nước chủ nhà World Cup - Qatar năm nay đã quyết định thực hiện ý tưởng độc đáo, đó là thiết lập những thành phố vệ tinh cho World Cup, đặt tại những thành phố/quốc gia khác như Dubai hay tại Saudi Arabia, Kuwait, Oman... Cổ động viên sẽ ở tại những quốc gia này, đến ngày diễn ra trận đấu thì có những chuyến bay riêng đưa đến Qatar. Sau đó lại trở về các thành phố vệ tinh. Nó khiến cho World Cup năm nay giống như một World cup hợp tác của cả Vùng Vịnh".”

Ngoài những điều đặc biệt nói trên, World Cup 2022 còn có nhiều thú vị khác.

Trước hết về trái bóng Al Rihla, tiếng Arab nghĩa là "Cuộc hành trình" - một sản phẩm của Adidas. Theo nhà sản xuất, vật liệt chế tạo Al Rihla rất thân thiện với môi trường do dễ dàng phân hủy trong tự nhiên. Điều này phù hợp với tôn chỉ của nước chủ nhà về một kỳ World Cup không rác thải. Al Rihla rất "độc đáo" do có tốc độ bay nhanh hơn so với trái bóng các kỳ World Cup khác; bên trong nó được cài một cảm biến đo quán tính. Công nghệ này sẽ giúp cho việc xác định tình huống việt vị nhanh chóng và chính xác.

Trái bóng đặc biệt Al Rihla với công nghệ hỗ trợ bắt việt vị.

Franziska Löffelmann, Giám đốc thiết kế Adidas cho biết: “Các trận đấu bóng đá ngày càng nhanh hơn, độ chính xác và sự ổn định của quỹ đạo bay trái bóng trở nên cực kỳ quan trọng. Thiết kế mới cho phép trái bóng duy trì tốc độ cao khi bay trong không khí. Chúng tôi đặt mục tiêu biến điều không thể thành có thể với quả bóng này. Al Rihla sẽ là quả bóng bay nhanh và chính xác nhất trong lịch sử giải.”

Chưa dừng lại ở đó, để đảm bảo mặt sân thi đấu Qatar đã tính toán các phương án dự phòng lên tới hơn 7 tỉ USD. Tại một trang trại ở phía bắc thủ đô Doha, một cánh đồng rộng lớn bao gồm 40 sân cỏ đủ kích thước đang trồng cỏ dự trữ. Nếu mặt cỏ thi đấu chính thức gặp vấn đề và tín hiệu SOS được phát ra, Qatar cam kết có thể tạo ra một bề mặt mới ngay lập tức. Quản lý dự án Mohamed Al Atwaan tự tin khẳng định. “Cỏ thi đấu có thể được thu hoạch, di chuyển và đặt ở trạng thái sẵn sàng phục vụ thi đấu trong 8 tiếng. Qatar đã chuẩn bị cho điều này trong 15 năm, trước khi họ chính thức được xác nhận là chủ nhà World Cup. Việc gieo hạt cho các sân hiện tại đã bắt đầu từ 3 tháng trước.”

Hệ thống thảm cỏ dự trữ phục vụ mặt sân thi đấu.

Tại World Cup 2022, người khiếm thị sẽ được hỗ trợ công nghệ đặc biệt để có thể theo dõi các trận đấu. Nhờ dịch vụ đặc biệt “ Bình luận chi tiết cao” ADC, người khiếm thị sẽ được trải nghiệm không khí và các diễn biến trên sân bằng âm thanh chân thật nhất có thể.

Bình luận viên dành riêng cho dịch vụ này không chỉ bình luận diễn biến trận đấu, mà còn chú ý đến ngôn ngữ cơ thể, nét mặt, không khí sân vận động, màu sắc và tất cả những thông tin mà người khiếm thị cần biết. Để sử dụng dịch vụ, người hâm mộ chỉ cần tải về ứng dụng điện thoại và nghe qua tai nghe.

Tại World Cup 2022, người khiếm thị sẽ được hỗ trợ theo dõi trận đấu bằng công nghệ đặc biệt.

Alan March, một trong những người tham gia, tin rằng dịch vụ ADC sẽ giúp người khiếm thị theo dõi trận đấu dễ dàng hơn rất nhiều. “Đây là một cuộc cách mạng mà chúng tôi đang làm. Các bình luận viên sẽ mô tả chi tiết nhất có thể, cả những điều mà khán giả truyền thống không bao giờ để ý. Ví dụ, chúng tôi không chỉ đọc tên cầu thủ mà còn chỉ rõ tư thế nhận bóng và vị trí cầu thủ trên sân. Kiểu tóc và hình xăm cũng được miêu tả chi tiết. Chúng tôi hy vọng thông điệp về khả năng tiếp cận cho người khuyết tật sẽ được lan rộng và để lại kết quả cụ thể. Hành trình đưa bóng đá đến với mọi người đòi hỏi nhiều sự chung tay.”

Bình luận viên dành riêng cho dịch vụ này không chỉ bình luận diễn biến trận đấu, mà còn chú ý đến ngôn ngữ cơ thể, nét mặt, không khí sân vận động, màu sắc và tất cả những thông tin mà người khiếm thị cần biết.

Để chuẩn bị cho lễ khai mạc World Cup, ngoài những màn trình diễn pháo hoa được dự báo ấn tượng nhất, Qatar đang mời những ca sĩ và ban nhạc đình đám nhất thế giới tham gia trình diễn gồm các nữ ca sĩ Shakira và Dua Lipa cùng ban nhạc BTS từ Hàn Quốc, theo trang Total Reporter tiết lộ.

Có thể thấy thông điệp từ World Cup 2022 cũng có phần ảnh hưởng từ quá khứ, với lịch sử các bài hát của World Cup được xem là một phần không thể thiếu và bắt nguồn từ World Cup 1962 ở Chile. Khi đó, người ta muốn ghi dấu ấn ở một kỳ World Cup không chỉ là các cuộc tranh tài trên sân cỏ mà còn là âm nhạc, biểu tượng cho từng thời kỳ của thế giới. Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đã ca ngợi sự chuẩn bị của Qatar và khẳng định: “Cùng nhau, chúng tôi sẽ mang đến một kỳ World Cup tốt nhất từ trước đến nay, trong và ngoài sân cỏ. Những cổ động viên sẽ được tận hưởng nhiều niềm vui tại quốc gia này.”

Lễ khai mạc được dự báo là một bữa tiệc âm nhạc hoành tráng và ấn tượng nhất từ trước tới nay.

Chủ tịch AFC Sheikh Salman bin Ebrahim Al Khalifa cũng ca ngợi "những nỗ lực phi thường" của Qatar trong việc đăng cai tổ chức giải đấu. Người đứng đầu bóng đá châu Á cho biết: “Có những luồng ý kiến hoài nghi sâu sắc do sự kết hợp của nhiều yếu tố. Nhưng không có môn thể thao nào khác như bóng đá có sức mạnh duy nhất để gắn kết tất cả chúng ta lại với nhau trong một tinh thần tích cực vui vẻ, phấn khởi và lạc quan. Bây giờ hơn bao giờ hết, điều quan trọng là tất cả chúng ta phải toàn tâm toàn ý bổ sung cho những nỗ lực của họ bằng cách ủng hộ hết mình cho giải đấu.”

Qatar đã chuẩn bị 12 năm để có một kỳ World Cup trong mơ. Với nhiều điều đặc biệt, World Cup 2022 được kỳ vọng sẽ không chỉ là ngày hội bóng đá thế giới, mà còn là World Cup của những sự khám phá./.