Võ thuật Việt Nam gian nan tìm vàng ASIAD

Bước chạy đà thuận lợi

Hai kỳ SEA Games gần đây, các đội tuyển võ đều góp công rất lớn vào thành tích mang tính lịch sử của đoàn thể thao Việt Nam. Tại SEA Games 32, chủ nhà Campuchia đưa 13 nội dung võ thuật vào chương trình thi đấu.

Kết thúc đại hội, Việt Nam giành được tổng cộng 136 Huy chương Vàng, trong đó, có 68 Huy chương Vàng từ 13 môn võ, đạt tỷ lệ 50% thành tích toàn đoàn. Đặc biệt, trong 68 Huy chương Vàng của các môn võ tại SEA Games 32, có 24 chiếc thuộc nội dung Olympic.

Theo báo cáo của đoàn thể thao Việt Nam, số lượng Huy chương Vàng các môn võ là: Kun bokator (6), judo (8), jujitsu (1), karate (6), kick boxing (4), boxing (2), pencak silat (4), taekwondo (4), vật (13), arnis (2), kun khmer (5), vovinam (7) và wushu (6).

Đáng chú ý, trong số 13 môn võ tại SEA Games 32, Việt Nam dẫn đầu ở 4 bộ môn, gồm có: Judo, karate, vật và wushu. Hay chiến thắng của đội tuyển judo trước dàn vận động viên nhập tịch của tuyển Thái Lan cũng tạo tiếng vang lớn ở đấu trường khu vực.

Trước đó, SEA Games 31 diễn ra vào năm ngoái ở Hà Nội, thể thao Việt Nam đã giành được tổng cộng 205 Huy chương Vàng, vượt qua kỷ lục 194 Huy chương Vàng mà đoàn thể thao Indonesia xác lập ở kỳ Đại hội năm 1997.

Thành công trên có đóng góp rất lớn của các môn võ, với 12 môn được đưa vào chương trình thi đấu, bao gồm boxing, judo, jiujitsu, karate, kickboxing, kurash, muay, pencak silat, taekwondo, vovinam, vật, wushu. Các môn võ đã mang về tới 85 Huy chương Vàng, chiếm 41,4% số Huy chương Vàng chúng ta giành được.

Trong kế hoạch chuẩn bị cho ASIAD 19, nhóm môn trọng điểm số một, được hiểu có khả năng tranh chấp Huy chương Vàng là cầu mây, cờ tướng, karate, xe đạp, bắn súng, bắn cung và cử tạ. Đáng chú ý, trong 17 môn thuộc nhóm hai, không có khả năng tranh chấp Huy chương Vàng có bơi và điền kinh.

Bởi có lạc quan đến đâu, chúng ta không thể đặt chỉ tiêu vàng cho điền kinh, bơi khi bước ra sân chơi châu lục. Cả hai đội tuyển này chỉ hướng tới mục tiêu giành huy chương cao nhất chứ không cụ thể là Huy chương Vàng.

Ở ASIAD 18, điền kinh có Quách Thị Lan (400m rào), Bùi Thị Thu Thảo (nhảy xa) giành 2 Huy chương Vàng. Nhưng hiện nay, điền kinh Việt Nam không có gương mặt nào đủ năng lực tranh Huy chương Vàng châu lục ở nội dung cá nhân, kể cả Nguyễn Thị Huyền, Nguyễn Thị Oanh hay nhà vô địch Á vận hội 2018 Bùi Thu Thảo.

Với đội tuyển bơi, cơ hội tranh huy chương phụ thuộc vào nỗ lực, sự đột biến từ Nguyễn Huy Hoàng. Tuyển thủ người Quảng Bình từng giành Huy chương Bạc 1.500m tự do, Huy chương Đồng 800m tự do tại ASIAD 18. Tuy nhiên, tổng quan lực lượng lúc này, rất nhiều đối thủ trẻ trung với những thông số chuyên môn vượt trội so với kình ngư Việt Nam.

ASIAD 18 trên đất Indonesia, các môn võ đóng góp 2 Huy chương Vàng, 10 Huy chương Bạc và 10 Huy chương Đồng vào thành tích chung của đoàn thể thao Việt Nam, gồm 5 Huy chương Vàng, 15 Huy chương Bạc và 18 Huy chương Đồng.

Như vậy, các môn võ đã chiếm tới 58% tổng số huy chương của Việt Nam ở kỳ đại hội châu lục 2018. Và cùng với kết quả ấn tượng ở 2 kỳ SEA Games liên tiếp trong 2 năm qua, thành tích thi đấu ở giải châu lục và thế giới thời gian qua, có thể thấy, các môn võ vẫn là cánh quân chủ lực giành huy chương tại ASIAD 19.

Mặc dù vậy, ASIAD 19 là đấu trường lớn hơn rất nhiều, cả về quy mô lẫn đẳng cấp, trình độ, sự khốc liệt so với SEA Games. Và cũng cần nhắc lại, 2 tấm Huy chương Vàng (Nguyễn Văn Trí, Trần Đình Nam) và 10 Huy chương Bạc, Đồng khác của võ thuật Việt Nam đến từ pencak silat, môn võ chỉ xuất hiện bởi Indonesia là chủ nhà đăng cai Á vận hội 2018.

Ở Hàng Châu (Trung Quốc) vào tháng 9 tới sẽ không có silat, trong khi wushu, taekwondo, karate, kurash, boxing, jujitsu - các môn từng mang về huy chương 5 năm trước vẫn nằm trong chương trình thi đấu.

Thành tích tốt nhất của nhóm này tại ASIAD 2018 là 3 Huy chương Bạc và 2 Huy chương Đồng đến từ wushu, 1 Huy chương Bạc của karate, cùng 4 Huy chương Đồng chia đều cho các môn còn lại.

Thúy Vi giành Huy chương Vàng SEA Games 32. Ảnh: ITN.

Chạy đua với thời gian

Đội tuyển jujitsu Việt Nam đã kết thúc giải jujitsu vô địch thế giới 2023 ở Mông Cổ và giành 1 Huy chương Bạc, 2 Huy chương Đồng. Trong các võ sĩ jujitsu Việt Nam góp mặt, gương mặt số một thuộc về Phùng Thị Huệ giành được Huy chương Bạc nội dung 45kg nữ và đội tuyển jujitsu Việt Nam khẳng định, cô là gương mặt trọng điểm của thể thao Việt Nam tại ASIAD 19.

Đầu năm nay, Huệ giành Huy chương Vàng tại giải jujitsu vô địch châu Á 2023, được tổ chức tại Bangkok (Thái Lan). Thế nhưng, ở hạng cân nhỏ của nữ, nhiều võ sĩ mạnh của các quốc gia đang được chuẩn bị chu đáo và chưa xuất đầu lộ diện, thậm chí một số quốc gia còn ém quân nhằm gây bất ngờ tại Hàng Châu.

Với các võ sĩ boxing Việt Nam, ASIAD 19 còn là cơ hội lớn nhất để giành vé tới Olympic 2024 bởi những vận động viên có thành tích tốt nhất tại đấu trường châu Á sẽ có suất tranh tài ở Paris (Pháp). Đội tuyển quyền anh Việt Nam gồm 10 võ sĩ vừa kết thúc chuyến tập huấn kéo dài 1 tháng ở Uzbekistan.

Đáng chú ý, Nguyễn Thị Tâm - đương kim Á quân thế giới 2023, Huy chương Đồng ASIAD 18 đã gặp phải chấn thương nghiêm trọng tại SEA Games 32. Nữ võ sĩ này đang thực hiện quá trình phục hồi chức năng và gần như sẽ không thể đến Hàng Châu. Điều đó làm giảm đáng kể hy vọng có vàng của boxing Việt Nam.

Boxing Việt Nam còn có những gương mặt nổi bật như Bùi Phước Tùng (Huy chương Vàng SEA Games 32), Nguyễn Mạnh Cường (Huy chương Bạc SEA Games 32), Nguyễn Thị Ngọc Trân (Huy chương Bạc quyền anh trẻ châu Á 2022)…, song cơ hội huy chương lúc này thực sự chỉ còn trông chờ vào tay đấm từng dự Olympic Tokyo 2020 Nguyễn Văn Đương.

Nữ võ sĩ Trương Thị Kim Tuyền (bên trái). Ảnh: ITN.

Đội tuyển karate Việt Nam đã mang lại nhiều tín hiệu tích cực sau giải Vô địch châu Á 2023, diễn ra ở Malaysia. Giải đấu này có sự hiện diện nhiều võ sĩ mạnh châu lục, một số đội tuyển coi đây là nơi cọ xát thực tế nhất hướng đến ASIAD 19.

Nữ võ sĩ Ngọc Mỹ hạng 68kg kumite giành Huy chương Bạc sau khi để thua hạt giống số 1 Berultseva Sofya (Kazakhstan) trong trận chung kết. Đặc biệt, ở nội dung đối kháng đồng đội nữ, Việt Nam với nhân tố chủ lực Hoàng Thị Mỹ Tâm đã đánh bại Iran với tỷ số 2 - 0 để giành chức vô địch.

Taekwondo từng là môn thể thao mũi nhọn của Việt Nam, với Trần Hiếu Ngân (Huy chương Bạc Olympic Sydney 2000), Trần Quang Hạ (Huy chương Vàng ASIAD 1994), Hồ Nhất Thống (Huy chương Vàng ASIAD 1998).

Thế nhưng, kể từ khi hai võ sĩ Lê Huỳnh Châu, Chu Hoàng Diệu Linh giành vé chính thức dự Olympic London 2012, thì phải đến Olympic Tokyo 2020, taekwondo Việt Nam mới lại có đại diện góp mặt là võ sĩ Trương Thị Kim Tuyền.

Taekwondo Việt Nam dự kiến tham dự ASIAD 19 với 5 võ sĩ, thi đấu ở 5 hạng cân, cùng với tham vọng giành Huy chương Vàng. Hy vọng được đặt cả vào Kim Tuyền, nữ võ sĩ sinh năm 1997 đã giành chức vô địch châu Á vào năm 2018 và 2021.

Hy vọng vàng võ thuật còn đến từ wushu, với nội dung biểu diễn (taolu). Dương Thúy Vi, cô gái vàng của wushu Việt Nam vẫn là hy vọng hàng đầu khi cô chứng tỏ năng lực bằng bộ sưu tập huy chương từ khu vực, châu lục đến thế giới. Tại ASIAD 2014 Thúy Vi giành Huy chương Vàng nội dung sở trường kiếm thuật - thương thuật.

Đến kỳ Á vận hội gần nhất 2018 ở Indonesia Thúy Vi đoạt Huy chương Đồng thương thuật. Nhưng ở nội dung biểu diễn chấm điểm, ý chí chủ quan của trọng tài quyết định tất cả và Thúy Vi vừa bước qua tuổi 30, trong khi độ tuổi lý tưởng cho những vận động viên biểu diễn không vượt quá 24 - 25 tuổi.

Võ sĩ tán thủ wushu Bùi Trường Giang. Ảnh: ITN.

Đội tuyển wushu Việt Nam chờ đợi ở khả năng của Bùi Trường Giang (đối kháng). Tại ASIAD năm 2018, Bùi Trường Giang lọt vào chung kết hạng 56kg nam nhưng thua đáng tiếc trước võ sĩ Trung Quốc Shen Guoshun.

Vậy nên, cái khó nhất là dàn võ sĩ chủ nhà Trung Quốc quá mạnh nên cơ hội huy chương, hay màu huy chương còn phụ thuộc ở việc bốc thăm trước khi thi đấu. Theo kế hoạch, ngày 15/8, đội tuyển wushu Việt Nam sẽ lên đường tập huấn tại thành phố Quảng Tây (Trung Quốc). Tới giữa tháng 9, các tuyển thủ sẽ trở về Việt Nam sau đó nhập đoàn thể thao lên đường tới Hàng Châu (Trung Quốc) tranh tài ASIAD 19.

Theo ông Vũ Văn Trung, phụ trách bộ môn wushu (Cục TDTT), võ sĩ chủ nhà Trung Quốc rất mạnh ở tất cả nội dung. Đội tuyển wushu Việt Nam có những tuyển thủ trọng điểm sẽ được rèn luyện kĩ lưỡng nhất. Trên hết, yếu tố tâm lý cùng một chút may mắn sẽ quyết định kết quả thi đấu.

5 năm trước tại ASIAD 18, wushu Việt Nam giành được 2 Huy chương Bạc, 3 Huy chương Đồng. Rõ ràng, việc đổi được màu huy chương từ những kết quả ấy thành tấm vàng là không dễ, nhất là chúng ta thi đấu tại Trung Quốc, nơi sản sinh môn võ wushu.

Và với nhóm môn có kỹ năng thi đấu cơ bản khá tương đồng như vật, judo, jujitsu và kurash, dù Việt Nam đã thống trị hầu hết các môn này ở đấu trường SEA Games nhưng rõ ràng ở sân chơi châu lục là câu chuyện hoàn toàn khác.

Sự vượt trội vẫn nằm ở những cường quốc như Nhật Bản, Mông Cổ, Iran hay các nước khu vực Trung Á. Vậy nên việc tranh chấp Huy chương Vàng ở nhóm môn này có thể nói gần như không tưởng. Chiến dịch săn vàng ASIAD của võ thuật Việt Nam được dự báo gian nan, khó dự đoán.