“Tôi tin rằng có một vụ tấn công hóa học. Chúng tôi đang tìm bằng chứng thực sự” – Ông Mattis nói với các nghị sĩ hôm qua (12/4) và cho biết thêm rằng nhiệm vụ tìm kiếm sự thật của Tổ chức Cấm vũ khí hóa học OPCW có thể tới Douma - nơi được xem là đã xảy ra một vụ tấn công hóa học – “trong vòng một tuần”. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng nhiệm vụ của các thanh tra viên chỉ giới hạn ở việc xem vũ khí hóa học có được sử dụng ở đây hay không. Ông buộc tội Nga và Syria cản trở vụ điều tra mặc dù Syria đã mời các điều tra viên OPCW tới.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng, mỗi ngày qua đi việc khẳng định bằng chứng lại càng khó khăn.
Douma vào thời điểm được cho là xảy ra vụ tấn công hóa học đang đưới sự kiểm soát của nhóm Quân đội Hồi giáo và chỉ tuần này các lực lượng chính phủ Syria mới chiếm lại được nơi đây. An ninh ở đây vẫn rất mong manh, bằng chứng là một cuộc tấn công quân sự bất ngờ đã khiến 3 nhà báo Nga bị thương hôm thứ 4 vừa qua.
Ông Mattis cho rằng Mỹ có thể lại sử dụng hành động quân sự như đã làm với vụ tấn công hóa học năm ngoái nhưng phải xem lại bức tranh lớn hơn trong phản ứng của mình. “Chúng tôi đang cố gắng dừng việc giết hại người vô tội. Nhưng ở tầng chiến lược, đó là cách chúng tôi giữ không cho việc này leo thang ngoài tầm kiểm soát” – ông giải thích.
Trong khi đó Nga cho rằng cả vụ tấn công hóa học xảy ra năm ngoái và tuần trước đều do binh lính có vũ trang thực hiện nhằm mở đường cho Mỹ có hành động quân sự chống lại chính phủ Syria. Quân đội Syria đang trên đà thắng lợi trong cuộc nội chiến kéo dài 7 năm vốn có nhiều bên từ nước ngoài tham gia. Một chiến dịch đánh bom quy mô lớn tương tự ở Libya năm 2011 có thể đảo lộn mọi việc và có lợi cho các phe đối thủ của Damacus.
Lãnh đạo Mỹ đã không nhất quán trong thái độ về việc tấn công các mục tiêu của chính phủ Syria. Tổng thống Trump đã gửi đi những tín hiệu khác nhau, vừa đe dọa Syria và Nga bằng một cuộc tấn công sắp xảy ra, vừa nói rằng không có lịch trình cho một vụ tấn công.
Tuần trước, một số cơ quan truyền thông phe đối lập ở Syria trích nguồn tin các chiến binh cho rằng quân đội Syria đã dùng chlorine ở thị trấn Douma và làm chết 70 người.
Sau những thông tin trên, một số nước, bao gồm Mỹ, đã buộc tội Damascus đã tiến hành cuộc tấn công trên. Moscow và Damascus bác bỏ điều này. Hôm thứ 2, ông Trump nói trong một cuộc họp với tướng lĩnh quân sự Mỹ rằng ông sẽ tuyên bố phản ứng của Mỹ trong vòng từ 24-48 giờ.