Tại Hội nghị Sản phụ khoa Việt Pháp 2024 do Bệnh viện Phụ sản Trung ương phối hợp với Hiệp hội Sản phụ khoa Pháp (CNGOF) tổ chức, PGS.TS Vũ Văn Du, Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, tỷ lệ mổ đẻ tại Việt Nam tăng cao.
Tỷ lệ mổ lấy thai ở Việt Nam tăng gấp 3 lần, từ 12% năm 2005 lên 37% vào năm 2022, do rất nhiều sản phụ yêu cầu mổ chủ động. Mổ lấy thai là phương pháp sinh bằng phẫu thuật, nhằm đưa thai nhi ra ngoài qua vết rách trên tử cung và thành bụng.
Mổ lấy thai có thể được lên kế hoạch từ trước nếu người bệnh có các yếu tố chống chỉ định sinh thường, hoặc được quyết định trong quá trình theo dõi chuyển dạ sinh thường.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỷ lệ sinh mổ được khuyến nghị dao động từ 10 - 15%. Tỷ lệ này vượt quá 15% được coi là không cần thiết về mặt y khoa. Những năm qua, tỷ lệ sinh mổ tăng trên toàn thế giới.
Dự báo, năm 2030, tỷ lệ mổ lấy thai toàn cầu là 29%. PGS Du cảnh báo, tỷ lệ sinh mổ cao đã trở thành một vấn đề cấp bách, làm dấy lên mối lo ngại về tác động đối với sức khỏe của bà mẹ cũng như hậu quả lâu dài.
Theo ông Du, tỷ lệ mổ đẻ tăng vì ngày nay, trường hợp chủ động mổ lấy thai theo yêu cầu tăng cao. Lý do là nhiều thai phụ sợ sinh con. Họ sợ đau khi chuyển dạ, sợ tổn thương sàn chậu dẫn đến tiểu không tự chủ, sợ phải phẫu thuật khẩn cấp, sợ mất con. Ngoài ra, nhiều thai phụ còn mong muốn lựa chọn thời điểm sinh, ngày sinh, giờ sinh...
PGS.TS Trần Danh Cường, chuyên gia sản khoa cho rằng, tỷ lệ mổ đẻ theo yêu cầu từ sản phụ ngày càng tăng cao, không phải từ chỉ định của bác sĩ. Thậm chí, chuyên gia này còn đánh giá, có những đơn vị, tỷ lệ mổ đẻ con đầu có thể lên đến 50%, do yêu cầu của người bệnh vì tâm lý sợ đau, rồi chọn giờ đẹp sinh con.
Các bác sĩ khuyến cáo, khi không có chỉ định sinh mổ, sản phụ nên lựa chọn sinh thường. Bác sĩ sẽ cân nhắc lợi ích giữa việc sinh thường và sinh mổ chủ động một cách hợp lý nhất. Do khi, tỷ lệ sinh mổ lặp lại cao, sản phụ thường có nguy cơ mắc rau tiền đao, rau cài răng lược và cắt bỏ tử cung khi có thai tăng lên sau mỗi lần sinh mổ.
Mẹ bầu và gia đình không nên quá mê tín, chọn ngày đẹp, giờ đẹp để sinh mổ chủ động. Đứa trẻ ra đời sớm bị thiếu tháng có thể khiến hệ hô hấp chưa hoàn thiện, viêm phổi, ảnh hưởng phát triển sau này.
Chưa kể, đẻ mổ để lại nhiều biến chứng ở mẹ, như nhiễm trùng, sẹo, vết mổ không lành, ngứa, nguy cơ vỡ tử cung khi có sẹo mổ cũ hai lần cao gấp đôi so với sẹo mổ cũ một lần.
