Sau khi Nhật dỡ bỏ hạn chế biên giới vào đầu năm 2022, số lượng sinh viên quốc tế đến Nhật Bản đã phục hồi trở lại mức trước đại dịch nhưng các cơ sở giáo dục đại học vẫn gặp khó khi thu hút du học sinh.
Theo Bộ Giáo dục, Văn hoá, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Nhật Bản, vào cuối tháng 2, trước khi chính phủ nới lỏng quy định hạn chế nhập cảnh, khoảng 110 nghìn sinh viên quốc tế chờ đợi được đến Nhật Bản. Ngay khi quy định được dỡ bỏ, Bộ đã yêu cầu các cơ sở giáo dục, tổ chức du học ưu tiên hỗ trợ tối đa cho những sinh viên này.
Từ đó, trong giai đoạn tháng 3 đến tháng 5, mỗi ngày, Nhật Bản chào đón khoảng một nghìn du học sinh. Trong đó, tính từ tháng 3 năm nay, Nhật Bản tiếp nhận hơn 121 nghìn tân sinh viên quốc tế. Đến tháng 8, số lượng du học sinh tại Nhật Bản đã phục hồi trở lại mức trước đại dịch.
Đơn cử, vào tháng 3, Trường Đại học Ngoại ngữ Tokyo còn 288 sinh viên nằm trong danh sách chờ nhập học nhưng hiện nay, con số này giảm gần bằng không. Từ tháng 10, trường dự kiến chào đón 180 sinh viên trao đổi, gần bằng mức chỉ tiêu 186 vào tháng 10/2019. Nhà trường đang tái khởi động chương trình tình nguyện hỗ trợ du học sinh.
Còn tại Trường Đại học Ritsumeikan, Kyoto, trước tháng 3, khoảng 30% sinh viên quốc tế phải học trực tuyến vì chưa được phép nhập cảnh. Nhưng hiện nay, 90% sinh viên quốc tế đã trở lại trường. Nhà trường đã khôi phục nhiều chương trình đào tạo trực tiếp, trong đó có chương trình trao đổi ngôn ngữ.
Dù sinh viên nước ngoài đang dần trở lại, các cơ sở giáo dục đại học Nhật Bản bày tỏ lo lắng về triển vọng thu hút du học sinh trong dài hạn. Bộ Giáo dục ước tính việc đóng cửa biên giới khiến 40 nghìn sinh viên từ bỏ việc học tập tại Nhật Bản.
Một quan chức tại Trường Đại học quốc tế Akita cho biết: “Nhật Bản đã rơi vào trạng thái đóng cửa biên giới kéo dài. Chúng tôi sẽ cần theo dõi liệu tốc độ phục hồi của sinh viên quốc tế có bền vững hay không”.
Cũng theo chuyên gia này, một số sinh viên trao đổi dự định đăng ký chương trình học tại Akita vào mùa xuân 2022 đã thay đổi điểm đến du học. Trong khi đó, số lượng du học sinh đăng ký vào một trường đại học tư thục ở Osaka đã giảm 30% so với trước đại dịch.
Hiệu trưởng một trường đại học tư nhân nhận định nếu số lượng du học sinh đến Nhật Bản giảm xuống, dù chỉ trong ngắn hạn, lĩnh vực giáo dục đại học của Nhật Bản sẽ giảm sức hút trong mắt sinh viên quốc tế và gây ra tác động lâu dài.
Trong năm 2021, số lượng du học sinh tại Nhật Bản, tính cả các trường dạy tiếng Nhật, là khoảng 240 nghìn người. Con số này đã giảm mạnh so với mức kỷ lục là 310 nghìn người vào năm 2019.
Bộ Giáo dục Nhật Bản đặt mục tiêu khôi phục số lượng sinh viên quốc tế lên hơn 300 nghìn vào năm 2027. Bộ nhấn mạnh các tài năng nước ngoài là yếu tố cần thiết để thúc đẩy lợi thế cạnh tranh của Nhật Bản trên trường quốc tế.
Bộ Giáo dục khuyến khích sinh viên trao đổi từng được Chính phủ Nhật Bản tài trợ tăng cường phối hợp truyền bá, quảng cáo hình ảnh du học Nhật Bản đến với sinh viên tại nước sở tại và bạn bè quốc tế.
