Phóng viên Báo Giáo dục & Thời đại đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ Nguyễn Hùng Khương, Hiệu trưởng Trường THPT Ten Lơ Man (TPHCM) để hiểu rõ hơn về hành trình đặc biệt này.
- Thưa ông, Trường THPT Ten Lơ Man bắt đầu kiến tạo "Trường học hạnh phúc" từ những điều cụ thể nào?
- Ngay từ đầu năm học, tại mỗi lớp học ở Ten Lơ Man, giờ sinh hoạt chủ nhiệm không chỉ là thời gian phổ biến nội quy hay thông báo công việc. Giáo viên chủ nhiệm lồng ghép đều đặn các chuyên đề về xây dựng tình bạn đẹp, kỹ năng giao tiếp văn minh, biết lắng nghe, biết nói lời cảm ơn và xin lỗi.
Học sinh được trao đổi, thảo luận, đóng vai xử lý các tình huống cụ thể trong học tập và đời sống, từ cách góp ý cho bạn, cách phản hồi với thầy cô đến cách ứng xử trên mạng xã hội.
Cùng với đó, các buổi sinh hoạt chuyên đề kỹ năng sống theo khối, theo chủ điểm được tổ chức thường xuyên: từ quản lý cảm xúc, vượt qua áp lực thi cử, định hướng nghề nghiệp, đến kỹ năng tham gia giao thông an toàn, bảo vệ môi trường. Thông điệp xuyên suốt là: mỗi học sinh đều có giá trị riêng, đều xứng đáng được lắng nghe và tôn trọng.
Đồng thời, hệ thống câu lạc bộ đa dạng từ tiếng Anh, truyền thông, kịch, trí tuệ nhân tạo (AI) đến thể thao, tạo thành những sân chơi để học sinh phát triển đam mê và rèn sự tự tin.
- Một điểm nổi bật của Ten Lơ Man là tinh thần sẻ chia và nhân ái. Ông có thể chia sẻ rõ hơn?
- Theo tôi, hạnh phúc không thể tách rời tình yêu thương. Các hoạt động thiện nguyện như “Nuôi heo đất cùng bạn đến trường”, “Mỗi học sinh – một việc tốt” đã gieo mầm nhân ái cho các em. Gần đây, tập thể nhà trường đã quyên góp 4 xe tải nhu yếu phẩm và hơn 149 triệu đồng hỗ trợ đồng bào miền Trung lũ lụt.
Đặc biệt, từ tháng 11/2023, nhà trường thành lập Quỹ “Trái tim yêu thương”, đến nay đã tiếp nhận hơn 236 triệu đồng từ các nguồn đóng góp của thầy cô, học sinh, phụ huynh và mạnh thường quân.
Từ nguồn quỹ này, nhà trường đã trao 162 suất học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vượt khó học giỏi, giúp các em vững tin hơn trên hành trình chinh phục tri thức. Không chỉ hỗ trợ vật chất, những suất học bổng ấy còn là lời động viên tinh thần, là minh chứng cho một môi trường nơi nỗ lực của mỗi cá nhân đều được nhìn nhận và trân trọng.
- Nhà trường đã làm gì để không học sinh nào bị “bỏ lại phía sau”?
- Một trong những điểm nhấn quan trọng của mô hình “Trường học hạnh phúc” tại THPT Ten Lơ Man là cam kết không để bất kỳ học sinh nào bị “bỏ lại phía sau”. Nhà trường xây dựng hệ thống theo dõi, hỗ trợ từng trường hợp cụ thể, dựa trên phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, Tổ tư vấn tâm lý học đường và Ban Giám hiệu.
Có học sinh cần kèm cặp học tập, có em cần tư vấn tâm lý, có em cần kết nối phụ huynh. Nhờ sự đồng hành ấy, nhiều học sinh rụt rè ban đầu đã tự tin trở lại, hòa nhập tốt hơn và mạnh dạn tham gia hoạt động chung.
Ngoài ra, các quỹ học bổng và quỹ “Bạn giúp bạn” cũng hỗ trợ sách vở, học phí, động viên các em không ngừng cố gắng.
- Trong lớp học, “hạnh phúc” được thể hiện qua những đổi mới gì, thưa ông?
Chúng tôi đổi mới từ triết lý đến phương pháp. Giáo viên lắng nghe học sinh nhiều hơn, giảm áp lực điểm số và tăng trải nghiệm. Nhiều tiết học trở thành “xưởng sáng tạo”: Làm poster, video, sản phẩm thủ công, mô hình, thí nghiệm mở rộng,…
Đánh giá cũng được đổi mới, chú trọng quá trình tiến bộ, không chỉ kết quả cuối cùng. Bên cạnh đó, học sinh được tham gia thể thao, rèn luyện thể chất và trải nghiệm thực tế tại các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp – giúp các em giảm mơ hồ, tăng động lực và có định hướng rõ ràng sau THPT.
- Việc gắn kết cộng đồng và giao lưu quốc tế có vai trò như thế nào trong mô hình trường học hạnh phúc tại Ten Lơ Man?
- Nhà trường phối hợp với Đảng ủy, UBND Phường Bến Thành trong nhiều hoạt động giáo dục cộng đồng, gìn giữ môi trường, chăm lo cho học sinh khó khăn. Đây là cách để học sinh cảm nhận mình là một phần của xã hội trách nhiệm.
Đồng thời, nhà trường chủ động tổ chức và tham gia các chương trình giao lưu văn hóa với học sinh các trường THPT quốc tế, các trường đối tác ở Đài Loan, Hàn Quốc… Qua những buổi giao lưu, workshop, trình diễn nghệ thuật, tọa đàm trực tuyến, học sinh có cơ hội tiếp xúc với đa dạng nền văn hóa, rèn luyện kỹ năng ngoại ngữ, mở rộng tầm nhìn về thế giới, nhưng vẫn giữ gìn bản sắc, tự hào về truyền thống hiếu học của nhà trường và quê hương.
- Trong hành trình xây dựng “Trường học hạnh phúc”, nhà trường hẳn cần sự đồng thuận lớn từ toàn hệ thống. Ông nhận định sao về điều này?
- Thành công hôm nay là kết quả của sự lãnh đạo toàn diện, của sự chung tay bền bỉ. Chi bộ nhà trường định hướng đúng đắn; Sở GD&ĐT TPHCM, Đảng ủy, UBND Phường Bến Thành luôn hỗ trợ sát sao; Công đoàn, Đoàn Thanh niên và Cha mẹ học sinh đồng hành với đội ngũ giáo viên trong mọi hoạt động.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, xã hội chính là trụ cột của “trường học hạnh phúc” Ten Lơ Man.
- Và quả ngọt của hành trình ấy là bảng vàng thành tích ấn tượng của nhà trường. Ông có thể chia sẻ đôi nét?
- Năm học 2024–2025, nhà trường tiếp tục duy trì tỉ lệ 100% học sinh tốt nghiệp THPT, đánh dấu 9 năm liên tiếp không em nào bị “bỏ lại phía sau”. Thành tích học sinh giỏi cũng được nối dài với 20 giải Học sinh giỏi cấp thành phố lớp 12, 37 giải Olympic 30/4 của học sinh khối 11, 6 giải Ba kỳ thi Toán Casio và 2 giải Ba cuộc thi Nghiên cứu khoa học kỹ thuật.
Ở các lĩnh vực năng lực đặc thù và khởi nghiệp, học sinh đạt 1 giải Khuyến khích Hùng biện tiếng Nhật và 1 giải Khuyến khích tại cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp”.
Phong trào thể dục – thể thao tiếp tục khẳng định vị thế với 14 huy chương cấp Quận, 11 huy chương cấp Thành phố, 4 Huy chương Vàng Hội khỏe Phù Đổng cấp Toàn quốc; đồng thời, một học sinh của trường xuất sắc giành 2 Huy chương Vàng và 2 Huy chương Đồng tại Giải Lặn Vô địch Trẻ Châu Á khu vực Đông Nam Á 2025.
Mỗi tấm huy chương, mỗi giải thưởng là kết tinh của quá trình nỗ lực bền bỉ và là minh chứng cho sự phát triển hài hòa giữa trí tuệ, thể chất và phẩm chất mà nhà trường hướng đến.
