Khoảng cách giữa chính sách và đời sống
Trong triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, thực tế cho thấy một chính sách dù đúng, có nguồn lực và được thiết kế bài bản, nếu không được truyền thông đầy đủ thì rất dễ “đứng ngoài” đời sống người dân. Với Mường Pồn, xã vùng cao, biên giới của tỉnh Điện Biên, khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn càng rõ nét do địa bàn rộng, dân cư phân tán, điều kiện giao thông khó khăn và trình độ dân trí không đồng đều.
Theo Đảng ủy xã Mường Pồn, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một bộ phận người dân chưa chủ động tiếp cận chính sách, còn tâm lý e dè, lo ngại khi tham gia các chương trình hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề hay vay vốn phát triển sản xuất. Thực trạng này cho thấy, nếu chỉ tập trung ban hành và triển khai chính sách theo cách hành chính, công tác giảm nghèo rất dễ rơi vào hình thức, thiếu chiều sâu và khó bền vững.
Nhận diện rõ “nút thắt” đó, cấp ủy, chính quyền xã Mường Pồn xác định truyền thông không chỉ là nhiệm vụ tuyên truyền đơn thuần, mà là giải pháp then chốt để đưa chính sách “đi đến nơi, về đến chốn”. Mục tiêu xuyên suốt là giúp người dân hiểu đúng: chính sách giảm nghèo không phải là sự ban phát, mà là cơ hội để mỗi hộ gia đình tự vươn lên, khi có sự hỗ trợ, đồng hành của Nhà nước.
Truyền thông gắn với từng nội dung hỗ trợ cụ thể
Một điểm nhấn nổi bật trong công tác truyền thông giảm nghèo ở Mường Pồn là gắn chặt nội dung tuyên truyền với các chương trình, dự án đang triển khai trên địa bàn. Thay vì tuyên truyền chung chung, xã tập trung giải thích cụ thể từng chính sách, từng nội dung hỗ trợ để người dân dễ hiểu, dễ tiếp cận và chủ động tham gia.
Giai đoạn 2021–2025, xã Mường Pồn đã huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực lớn cho công tác giảm nghèo bền vững, với tổng vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo đạt gần 39 tỷ đồng. Trong quá trình triển khai, công tác truyền thông được lồng ghép xuyên suốt nhằm hướng dẫn người dân tiếp cận các nội dung hỗ trợ về sinh kế, nhà ở, đào tạo nghề, giải quyết việc làm và bảo đảm an sinh xã hội.
Nhờ truyền thông sát thực tế, nhiều hộ nghèo, cận nghèo đã mạnh dạn tham gia các mô hình phát triển sản xuất, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện tự nhiên và thị trường. Toàn xã đã đào tạo nghề cho trên 600 lao động nông thôn; giải quyết việc làm và tạo việc làm mới cho hơn 700 lao động trong nhiệm kỳ, góp phần nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống người dân.
Bên cạnh đó, truyền thông về chính sách hỗ trợ nhà ở cũng được triển khai đồng bộ, công khai. Giai đoạn 2021–2025, Mường Pồn đã hỗ trợ xây mới và sửa chữa hơn 260 căn nhà cho hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách, với tổng kinh phí trên 12 tỷ đồng. Việc công khai tiêu chí, quy trình hỗ trợ ngay từ đầu đã hạn chế băn khoăn, thắc mắc trong nhân dân, tạo sự đồng thuận cao khi triển khai.
Khi truyền thông đưa chính sách ra thực địa
Thực tế tại Mường Pồn cho thấy, truyền thông chính sách không chỉ dừng ở việc phổ biến văn bản hay tuyên truyền trong hội nghị, mà ngày càng được cụ thể hóa bằng những hoạt động trực tiếp tại cơ sở. Đầu tháng 12/2025, UBND xã Mường Pồn tổ chức Lễ phát động triển khai trồng dứa thực hiện các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2025 trên địa bàn xã.
Tại buổi lễ, lãnh đạo xã cùng các cơ quan chuyên môn và doanh nghiệp liên kết đã trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây dứa; khảo sát vị trí sản xuất; chuẩn bị phương tiện, vật tư phục vụ triển khai dự án. Việc công khai mục tiêu, cách làm và lộ trình ngay từ đầu giúp người dân hiểu rõ đây không phải phong trào ngắn hạn, mà là định hướng phát triển sinh kế lâu dài, gắn với chuyển đổi cơ cấu cây trồng và nâng cao thu nhập.
Ông Nguyễn Văn Lương, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Mường Pồn cho biết: “Chúng tôi xác định, các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất chỉ phát huy hiệu quả khi người dân hiểu rõ chủ trương, nắm được kỹ thuật và yên tâm tham gia. Vì vậy, việc phát động trồng dứa không chỉ là triển khai một mô hình kinh tế, mà còn là dịp để chính quyền trực tiếp trao đổi, hướng dẫn, tạo niềm tin để bà con mạnh dạn đầu tư sản xuất, từng bước nâng cao thu nhập, thoát nghèo bền vững.”
Hoạt động này thể hiện rõ vai trò của truyền thông trong việc tạo sự đồng thuận giữa chính quyền, doanh nghiệp và nhân dân, giúp người dân từ chỗ e dè, lo ngại rủi ro chuyển sang chủ động tham gia các mô hình sinh kế mới.
Khi người dân trở thành chủ thể của giảm nghèo
Từ việc được cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời, người dân Mường Pồn dần thay đổi vai trò: từ đối tượng thụ hưởng sang chủ thể tham gia quá trình giảm nghèo. Truyền thông không chỉ giúp người dân hiểu quyền lợi, mà quan trọng hơn là nhận rõ trách nhiệm của mình trong việc sử dụng hiệu quả các chính sách hỗ trợ.
Nhiều hộ sau khi được tuyên truyền, tư vấn đã chủ động đề xuất nhu cầu hỗ trợ phù hợp, lựa chọn mô hình sản xuất gắn với điều kiện tự nhiên và thị trường. Cách làm này giúp các chương trình giảm nghèo tránh dàn trải, đi vào chiều sâu, phù hợp với từng nhóm hộ, từng bản.
Kết quả là tỷ lệ hộ nghèo của xã Mường Pồn đã giảm bình quân hơn 4% mỗi năm; thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 30 triệu đồng/năm. Quan trọng hơn, nhận thức của người dân về giảm nghèo đa chiều đã có chuyển biến rõ rệt, không còn coi việc thoát nghèo chỉ là nhiệm vụ của chính quyền, mà là trách nhiệm và cơ hội của chính mình.
