Nền giáo dục Canada hấp dẫn còn bởi học sinh được học trong bầu không khí thuận lợi, an toàn cũng như chi phí thấp so với Mỹ, Anh… Xin giới thiệu bài viết của nữ du học sinh Ukraine, Anastasia Linska nhận xét về một số đặc điểm của trường phổ thông Canada.
Giáo dục phổ thông có 2 cấp học
Hệ thống giáo dục Canada không giống với các nước trên thế giới, gồm: Giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông (tiểu học và trung học), giáo dục nghề nghiệp và đại học.
Giáo dục tiểu học (từ lớp 1 - 8) và trung học phổ thông (từ lớp 9 - 12) ở các trường công lập là bắt buộc và miễn phí đối với tất cả học sinh. Trẻ em bắt đầu đến trường vào năm 6 hoặc 7 tuổi và tốt nghiệp vào năm 17 hoặc 18 tuổi. Con cái của người nước ngoài thuộc một số đối tượng cũng được học miễn phí tại các trường công lập. Đó là những người có giấy phép cư trú, thị thực lao động...
Tuy nhiên, năm học ở các trường phổ thông Canada không bắt đầu vào ngày 1/9, mà vào ngày thứ Ba đầu tiên của tháng 9. Không hề có ngày khai trường và lễ phục. Học sinh cũng không có đồng phục, các em thích gì mặc nấy. Thậm chí, học sinh có thể nhuộm tóc và trang điểm nhẹ, đối với giáo viên cũng vậy.
Phụ huynh học sinh không phải mua sách giáo khoa, chỉ cần mua vở và bút cho các con. Thiết bị dạy học đều do nhà trường cung cấp. Học sinh cũng không phải mang sách giáo khoa về nhà, vì trong các lớp học có những ngăn tủ riêng để các em đựng sách giáo khoa.
Đối với việc học tập của du học sinh, các trường bố trí thời gian thích hợp cho các em. Những em chưa biết tiếng sẽ được giúp học tiếng. Và các em sẽ được học cho đến khi nào cảm thấy thoải mái trong lớp học mới thôi. Ở giai đoạn này, học sinh chỉ được giao những bài tập mà các em có thể hoàn thành. Đối với học sinh tiểu học còn kém ngoại ngữ, các trường mở lớp học đặc biệt với đồ chơi và sách tô màu để các em vừa học vừa chơi. Ngoài ra, nhà trường còn bố trí giáo viên dạy riêng miễn phí cho từng học sinh.
Hệ thống giáo dục của các tỉnh/vùng lãnh thổ khác nhau của Canada có những nét riêng, nhưng nhìn chung, đặc điểm chính của nó là tinh thần nhân đạo đối với trẻ em và sự bảo đảm môi trường học tập một cách thuận lợi nhất.
Dạy học theo thực nghiệm và nghiên cứu
Phương pháp giảng dạy các môn học cơ bản ở trường phổ thông Canada cũng khác. Ví dụ, về môn Toán, học sinh có thể chọn trình độ phù hợp. Các trường phổ thông chia lớp (giống như phân ban) dành cho học sinh dự định vào học các ngành khoa học xã hội, khoa học tự nhiên hoặc các trường kỹ thuật trong tương lai.
Học sinh Canada sử dụng bảng tương tác và máy tính bảng và nhiều bài tập được thực hiện với sự trợ giúp của các thiết bị điện tử. Ngoài ra, nhiều tiết học được tổ chức dưới hình thức thực nghiệm và nghiên cứu. Ở các lớp học này, học sinh trồng cây xanh, tìm hiểu giới động vật, tiến hành các thí nghiệm khác nhau.
Ở trường phổ thông Canada, các phòng học được trang trí rực rỡ và khác nhau. Giáo viên trang trí chúng bằng các khẩu hiệu khác nhau, tranh ảnh, nhãn dán và thậm chí cả các meme (biểu tượng) có liên quan đến chủ đề đang học. Điều này mang lại cho các phòng học một sức sống và sắc màu riêng biệt, thay cho sự đơn điệu, tẻ nhạt mà chúng ta thường thấy ở các phòng học thông thường.
Còn một điều thú vị khác nữa, ở một số tỉnh của Canada, bài tập về nhà chỉ được giao cho những học sinh hay bị ốm hoặc nghỉ học vì những lý do khác nhau, để các em theo kịp chương trình. Nhưng ngay cả ở những trường, nơi bài tập về nhà được giao cho tất cả học sinh, các em cũng chỉ mất trung bình 30 - 40 phút mỗi ngày để làm. Thế nhưng, học sinh được giới thiệu nhiều sách để đọc tại nhà.
Bầu không khí thân thiện
Anastasia nói: “Là một người đã trải qua hai hệ thống giáo dục, không gì kích thích tôi học tập, phấn đấu tốt hơn là lòng nhân hậu, sự giúp đỡ và hỗ trợ mà tôi đã nhận được ở trường phổ thông Canada”.
Theo Anastasia, ở trường phổ thông Canada, không học sinh nào bị bắt ép trả lời hoặc làm bài tập trước cả lớp, nếu cảm thấy không thoải mái. Trong trường hợp học sinh làm sai hay nhầm lẫn, giáo viên sẽ nhắc nhở. Giáo viên không bao giờ chỉ trích ngay cả khi nhận được câu trả lời ngớ ngẩn nhất của học sinh.
Ở đây cũng không có những yêu cầu về kỷ luật và trật tự vốn quen thuộc với chúng ta. Bàn học không được xếp theo hàng, học sinh có thể ngồi theo nhóm hoặc từng em một. Học sinh không phải đứng dậy khỏi chỗ ngồi của mình khi hiệu trưởng vào lớp. Còn ngoài hành lang vào giờ giải lao, hiệu trưởng có thể bắt tay học sinh một cách tự nhiên.
Điểm số của học sinh Canada được bảo mật. Giáo viên không bao giờ và không có quyền công khai thông báo điểm của học sinh. “Tôi nghĩ điều đó thật tuyệt vời, vì so sánh mình với những người khác sẽ làm bạn nản chí. Sự lăng nhục sẽ tạo ra mặc cảm ở trẻ em và còn làm mất đi tình yêu của các em đối với môn học” - Anastasia nói.
Hành trình vào tương lai
Theo Anastasia, ở các trường phổ thông Canada, học sinh các lớp cuối cấp không bắt buộc vào học đại học. Hơn nữa, ở lớp 7, 8, cùng với các môn học thông thường, học sinh sẽ được tham gia khóa học về các nghề khác nhau: Đầu bếp, thợ điện... Điểm số đạt được ở các khóa học này sẽ giúp bạn vào đại học hoặc xin việc làm sau khi học xong phổ thông. Điều này cho phép học sinh tự do lựa chọn con đường nghề nghiệp và tương lai nói chung.
Có thể, khối lượng và chất lượng giáo dục ở trường phổ thông Canada không gây ấn tượng lắm. Thế nhưng, những chủ đề đã học khiến học sinh dễ nhớ và nhớ lâu. Ở đây, không xảy ra tình trạng quá tải thông tin “thừa”. Học sinh không bị phê bình khi phạm lỗi. Ngược lại, các em được động viên khi gặp chuyện gì đó không như ý.