Ngày 14/2, Thanh tra tỉnh Kon Tum đã có báo cáo về việc Thanh tra các dự án nuôi heo địa phương trên địa bàn huyện Kon Plông thuộc các chương trình 135 và 30A năm 2020.
Cụ thể, năm 2020, huyện Kon Plông triển khai thực hiện “Dự án hỗ trợ phát triển chăn nuôi heo địa phương” trên địa bàn xã Đăk Ring, xã Đăk Nên, xã Ngọk Tem và thị trấn Măng Đen với tổng kinh phí hơn 4,3 tỷ đồng. Theo đó, có 857 con giống được hỗ trợ cho 278 hộ dân. Dự án sẽ hỗ trợ 100% tiền con giống và một phần vật tư để làm chuồng trại, người dân chỉ việc mua thức ăn và chăm sóc.
Dự án được triển khai thực hiện với mục tiêu là hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo năm 2020. Đồng thời, dự án cũng được kỳ vọng sẽ phát triển bền vững mô hình nuôi heo địa phương, tạo nguồn thu nhập cho người dân trên địa bàn.
Đối với giống heo cấp cho người dân, các chủ đầu tư dự án (UBND các xã, thị trấn) ký hợp đồng với Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Kon Plông để cung cấp giống. Tuy nhiên sau khi kí hợp đồng, Trung tâm này lại ký với 1 hộ dân khác để thu gom heo giống từ nhiều khu vực khác nhau, như: TP Kon Tum, huyện Tu Mơ Rông, H’Drai... và không có hồ sơ về nguồn gốc con giống.
Không những vậy, theo yêu cầu heo giống trước khi cấp cho người dân phải được tiêm phòng đầy đủ. Tuy nhiên, theo hồ sơ thì chỉ 200 con heo được tiêm vắc-xin dịch tả và lở mồm long móng vào tháng 7/2020. Ngoài ra, trong thời gian Trung tâm chăm sóc heo trước khi bàn giao cho người dân đã có 60 con bị chết.
Qua thanh tra, Đoàn thanh tra xác định số heo dự án đã chết là 690/857 con (trên 80%), 37 con đã bán và làm thịt cúng. Mặc dù, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Kon Plông chưa xác định được nguyên nhân heo giống chết hàng loạt, chưa có biện pháp phòng chống dịch nhưng vẫn cấp giống về địa phương.
Không những vậy, theo kết quả thanh tra thì UBND huyện, các xã và thị trấn triển khai dự án trên địa bàn huyện Kon Plông báo cáo về số lượng heo chết do bị bệnh, bão cuốn trôi không chính xác. Bên cạnh đó, số heo chết qua xác minh nhiều hơn số lượng các địa phương báo cáo.
Theo Thanh tra tỉnh Kon Tum, heo chết hàng loạt là do thời điểm cấp phát giống heo chưa phù hợp. Bên cạnh đó có hộ được nhận 6 con heo giống, trong khi không đủ điều kiện để chăm sóc, không tổ chức tập huấn cho người dân…
Không những thế heo không được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin. Ngoài ra, công tác kiểm tra, xác minh tình hình dịch bệnh, hướng dẫn người chăn nuôi của các phòng chuyên môn, xã, thị trấn chưa kịp thời và quyết liệt.
Theo Thanh tra tỉnh Kon Tum, trách nhiệm này thuộc về Chủ tịch UBND huyện Kon Plông, Phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách lĩnh vực, Chủ tịch UBND các xã, thị trấn trong dự án, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện....
Thanh tra tỉnh Kon Tum cũng kiến nghị UBND huyện Kon Plông tạm thời ngừng triển khai dự án hỗ trợ giống heo địa phương trên địa bàn khi chưa khắc phục được các tồn tại. Bên cạnh đó, chỉ đạo tổ chức họp kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến khuyết điểm, tồn tại.
Đặc biệt, những nội dung liên quan đến Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện trong việc cấp giống không rõ nguồn gốc, không thực hiện việc tiêm phòng đầy đủ…