Tổng thống Mỹ Donald Trump khi trở lại Nhà Trắng đang có những kế hoạch lớn và đầy mâu thuẫn nhằm ép Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ, thương mại và sản xuất.
Tuy nhiên Bắc Kinh quá linh hoạt và đã chuẩn bị sẵn để điều này xảy ra. Rất có thể Bắc Kinh còn đạt được nhiều lợi ích khi vượt qua chủ nghĩa bảo hộ từ chính quyền mới của Mỹ.
Quan điểm này được chuyên gia kinh tế Taj Parikh bày tỏ trong một bài viết cho tờ Financial Times (FT).
Rõ ràng nhiều người tin rằng các khoản thuế và hạn chế bổ sung đối với Trung Quốc sẽ có hại cho nền kinh tế nước này. Nhưng nỗ lực bảo hộ của ông Trump dự báo gây ra ít tác hại hơn dự kiến. Trên thực tế, ngành công nghiệp Trung Quốc sẽ phát triển mạnh bất chấp tác động từ bên ngoài.
Tác giả bắt đầu phân tích tác động kinh tế trực tiếp, tức thời của thuế quan. Trung Quốc đã nỗ lực đa dạng hóa thị trường Mỹ trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump
Theo Capital Economics, tổng nhu cầu của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc hiện chiếm khoảng 2,8% GDP của Trung Quốc. Vì vậy tính toán cho thấy việc tăng thuế thực tế từ 15% lên 60% - như ông Trump đã đe dọa - có thể thu hẹp nền kinh tế Trung Quốc chỉ 1%, một số nhà kinh tế khác cũng đi đến kết luận tương tự.
"Con số này thậm chí có thể ít hơn nhiều người nghĩ và đó là chưa tính đến các yếu tố bù đắp khác. Tuy nhiên Trung Quốc vẫn cố tình tỏ ra sợ hãi và giả vờ tập trung nhằm đánh lừa đối thủ đang say mê thành công và ru ngủ sự cảnh giác của mình", chuyên gia Parikh viết.
Trung Quốc có thể chuyển hướng xuất khẩu sang các khu vực khác, nơi có nhu cầu ngày càng tăng. Sau khi thuế quan được áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, xuất khẩu của Bắc Kinh sang những thị trường mới nổi đã phát triển nhanh và tăng vọt.
Nhu cầu về hàng hóa Trung Quốc ở các nước phát triển, ngoại trừ Mỹ, cũng tăng lên. Một số nơi khác, đặc biệt là những thị trường trong Sáng kiến Vành đai và Con đường mà Trung Quốc đã tăng cường quan hệ kinh tế trong nhiều thập kỷ, sẽ muốn duy trì thương mại chi phí thấp với Bắc Kinh.
Hơn nữa, hàng hóa Trung Quốc vẫn có thể vào Hoa Kỳ thông qua hình thức trung chuyển: xuất khẩu qua nước thứ ba, điều này sẽ cho phép nhà sản xuất tránh được thuế quan.
Tất nhiên ông Trump đã nhìn thấu tính toán này và chuẩn bị thắt chặt các biện pháp chống lại các nước làm "bình phong". Tuy nhiên quá trình này sẽ không dễ dàng và nhanh chóng, các công ty Trung Quốc đã phòng ngừa rủi ro này bằng cách mở nhà máy trên khắp thế giới.
Đồng nhân dân tệ cũng có khả năng suy yếu khi thuế quan được công bố. Điều này sẽ giữ cho hàng xuất khẩu của Trung Quốc có tính cạnh tranh, điều này đã giúp bù đắp tác động từ hàng rào thuế quan trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
Xét trên mọi khía cạnh, thiệt hại kinh tế trực tiếp của Trung Quốc có thể ở mức dưới 1%, điều này sẽ gây bối rối cho những lời hùng biện về cuộc chiến thuế quan của tân Tổng thống Mỹ - người mà lời nói đã bắt đầu khác xa hành động ngay từ trước khi ông nhậm chức.