Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói trong một cuộc họp báo thường kỳ hôm 17/7 rằng Bắc Kinh đang cân nhắc về đề xuất của Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. Ông tái khẳng định quan điểm của Trung Quốc rằng bất kỳ quyết định nào về việc tiếp tục cuộc điều tra “phải được tất cả các thành viên nhất trí thông qua tham vấn”.
“Phía Trung Quốc lưu ý kế hoạch do ông Tedros cùng ban thư ký đưa ra và Trung Quốc đang xem xét nó” – ông Triệu Lập Kiên nói – “Việc truy xuất nguồn gốc là một vấn đề khoa học. Tất cả các bên nên tôn trọng ý kiến của các nhà khoa học và không nên chính trị hóa việc truy xuất nguồn gốc”.
Tuyên bố của người đứng đầu WHO mới đưa ra là động thái mới trong một loạt nỗ lực quốc tế nhằm thúc giục Bắc Kinh cởi mở hơn về đợt bùng phát Covid-19 đầu tiên ở Vũ Hán. Ông Tedros cho biết các nhà khoa học vẫn thiếu dữ liệu thô về sự lây nhiễm và các ca mắc có thể có từ cuối năm 2019.
“Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc minh bạch và cởi mở và hợp tác hơn” – ông Tedros nói và cho biết WHO sẽ thảo luận giai đoạn điều tra thứ 2 về nguồn gốc Covid-19 với các nước thành viên.
Thứ 6 tuần trước, Thủ tướng Australia Scott Morrison nhắc lại lời kêu gọi của mình về một cuộc điều tra minh bạch đối với nguồn gốc của đại dịch, ông cho rằng “thế giới xứng đáng có câu trả lời”.
Trước đó Trung Quốc cáo buộc Mỹ và các đồng minh thúc đẩy cuộc điều tra như một phần của chiến dịch nhằm đổ lỗi cho nước này về đại dịch đã giết chết hơn 4 triệu người trên toàn cầu. Đặc biệt, Bắc Kinh từ chối điều tra thêm về khả năng virus bị rò rỉ từ Viện Virus học Vũ Hán.
Đầu năm nay, một nhiệm vụ gồm các nhà khoa học Trung Quốc và được tổ chức cùng với WHO đã phát hiện Covid-19 có thể lây lan từ dơi sang người qua một loài động vật khác. Mặc dù đoàn công tác coi một sự cố trong phòng thí nghiệm là giả thuyết ít có khả năng xảy ra nhất nhưng ông Tedros kêu gọi cần điều tra thêm.
“Chúng tôi nợ hàng triệu người phải chịu đựng và tử vong” – Ông Tedros nói – “Tôi hy vọng sẽ có sự hợp tác tốt hơn”.
Ông Triệu Lập Kiên cho rằng Trung Quốc đã hợp tác với các cuộc điều tra được tiến hành cho đến nay. Phái đoàn của WHO đã được cấp quyền truy cập vào dữ liệu liên quan và nhiều cơ sở bao gồm cả phòng thí nghiệm Vũ Hán – ông nói.
Theo ông Triệu, “Trung Quốc đã cho nhóm chuyên gia xem dữ liệu thô cần được quan tâm. Trong nhiều trường hợp, các chuyên gia đã tuyên bố rõ họ có được một lượng lớn dữ liệu và thông tin, đồng thời hoàn toàn hiểu rằng một số thông tin liên quan đến quyền riêng tư không thể được sao chép hoặc lấy đi.”
