Trao truyền yêu thương và tri thức

Với họ, dạy học không chỉ là công việc, mà còn là niềm tự hào, là cách gìn giữ giá trị yêu thương và trách nhiệm. Qua từng thế hệ, ngọn lửa nghề giáo vẫn âm thầm được duy trì, lặng lẽ tỏa sáng trên hành trình gieo chữ, vun đắp tương lai cho biết bao thế hệ học trò.

Tiếp nối truyền thống

Cô Đặng Thị Mai Huy - Trường Tiểu học Nhân Thành (Yên Thành), là một trong những giáo viên trẻ nhất của tỉnh Nghệ An được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú năm 2023. Với cô, danh hiệu không chỉ là niềm vui, tự hào mà còn là động lực để tiếp tục nỗ lực, phấn đấu trong giai đoạn giáo dục đang có nhiều chuyển biến và đổi mới.

Trước đó, cô Mai Huy liên tiếp đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp cơ sở và cấp tỉnh. Chia sẻ với chúng tôi, cô kể, tốt nghiệp đại học sư phạm tiểu học năm 2003, khi đó bằng cấp này còn hiếm, cơ hội công tác tại các vùng thuận lợi, thành thị rất rộng mở. Tuy nhiên, lớn lên ở nông thôn, Mai Huy quyết định trở về quê hương, bắt đầu công tác hợp đồng tại Trường Tiểu học Nhân Thành từ năm 2004 và chỉ đến năm học 2016 - 2017 mới được chính thức biên chế.

“Suốt thời gian đó, không ít lần tôi cảm thấy chạnh lòng khi lương giáo viên hợp đồng chỉ hơn 2 triệu đồng mỗi tháng, sinh hoạt trong gia đình phải tiết kiệm tối đa. Trong lúc chờ tuyển dụng chính thức, tôi liên tục đăng ký tham gia các kỳ thi giáo viên dạy giỏi. Đây vừa là cơ hội cọ xát, trau dồi chuyên môn, vừa giúp tôi tích lũy thành tích để được cộng điểm ưu tiên khi có chỉ tiêu biên chế”, giáo viên Trường Tiểu học Nhân Thành kể lại.

Những năm tháng làm giáo viên hợp đồng đầy vất vả và thiệt thòi chưa bao giờ khiến Mai Huy nghĩ đến việc rời bỏ nghề. Lên lớp, nhìn học trò tiếp thu kiến thức mới, cô tìm thấy niềm vui và sự vững tin với lựa chọn của mình.

Bên cạnh đó là sự chia sẻ, ủng hộ từ chồng - đồng nghiệp Trần Vĩnh Tường, hiện công tác tại Trường THCS Vĩnh Thành (Quan Thành, Nghệ An). “Đến với nghề giáo từ tình yêu và ảnh hưởng từ truyền thống gia đình, với tôi, sư phạm luôn là con đường duy nhất, không thể khác”, cô nói.

Bố của Mai Huy tốt nghiệp sư phạm, là giáo viên THCS, nhưng sau hơn ba năm công tác đã nhập ngũ tham gia kháng chiến, nơi ông bị thương và xin nghỉ hưu sớm. Trở về quê, ông không tiếp tục công tác lâu dài trong ngành, nhưng vẫn duy trì thói quen đọc sách, viết lách và trau dồi kiến thức. Trong ký ức của Mai Huy, ông là người tài hoa, giỏi giang, được nhiều người yêu mến và kính trọng. Tấm gương này đã ảnh hưởng một cách tự nhiên để cô nối bước vào sư phạm.

“Có một cơ duyên đặc biệt: Bố chồng tôi từng học cùng lớp đại học sư phạm với bố mình và cũng tham gia bộ đội. Điểm khác là bố chồng tôi sau khi xuất ngũ vẫn tiếp tục giảng dạy đến lúc nghỉ hưu. Những gì tôi kế thừa từ gia đình không chỉ là kiến thức, kinh nghiệm mà còn là nếp sống, tính cách, tâm huyết với nghề, tình cảm nhân văn và yêu thương học trò”, cô chia sẻ.

Sự kiên trì, bền bỉ với nghề của Mai Huy cuối cùng đã được đền đáp khi được tuyển dụng vào biên chế. Tuy nhiên, cô vẫn không ngừng học hỏi, đổi mới phương pháp dạy học, đáp ứng yêu cầu phát triển của nền giáo dục hiện đại.

Niềm vui đặc biệt

“Cô Mai Hương - người cô, người mẹ, người đồng hành… Cảm ơn cô đã kiên nhẫn dìu dắt chúng em qua biết bao mùa thi, kiểm tra, những lo âu và cả tuổi trẻ mộng mơ. Cảm ơn cô vì nghiêm khắc khi cần, dịu dàng khi chúng em vấp ngã, âm thầm lo lắng mà chưa một lần than phiền. Trong những ngày gấp rút chuẩn bị cho kỳ thi, cô luôn quan tâm, chăm sóc chúng em như người mẹ hiền” - đó là những dòng lưu bút đầy xúc động của tập thể lớp K46B, Trung tâm GDNN-GDTX Đô Lương, Nghệ An, gửi tới cô chủ nhiệm Thái Thị Mai Hương khi lớp tốt nghiệp, khép lại chặng đường ba năm gắn bó thân thương.

Cô Thái Thị Mai Hương dạy môn Toán - một trong hai môn thi tốt nghiệp THPT bắt buộc, vốn là môn học khó đối với học sinh giáo dục thường xuyên. Vừa đứng lớp vừa đảm nhận công tác chủ nhiệm, cô từng gặp không ít học sinh “đặc biệt”, nhưng chưa bao giờ từ bỏ bất kỳ em nào. “Học sinh càng đặc biệt, giáo viên càng cần nhiều kỹ năng sư phạm, phương pháp dạy học linh hoạt để bù vào những chỗ trống cho các em”, cô Hương chia sẻ.

Với học sinh, cô Hương tìm hiểu kỹ hoàn cảnh từng em, đến tận nhà trò chuyện cùng phụ huynh, dùng tấm lòng bao dung để nhìn ra những mặt tích cực, giúp học trò từng bước chuyển biến. Quá trình này có khi mất cả năm trời, chứ không thể kỳ vọng kết quả chỉ sau một ngày hay một tháng. Hơn 15 năm miệt mài với nghề, cô đã “vun đất cằn để nở hoa” - nhiều học trò đạt học sinh giỏi cấp tỉnh, trúng tuyển vào các trường đại học, cao đẳng.

Bản thân cô cũng nhiều lần đạt giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh và được tôn vinh Nhà giáo tiêu biểu toàn quốc năm 2022. Tuy nhiên, với nữ giáo viên Trung tâm GDNN-GDTX Đô Lương, thành công lớn nhất là nhìn học trò trưởng thành, nhận lời cảm ơn chân thành, hay biết các em đã có công việc, nghề nghiệp phù hợp với năng lực.

Con đường sư phạm của cô Hương bắt nguồn từ truyền thống gia đình, đặc biệt là ảnh hưởng trực tiếp từ bố. Tốt nghiệp đại học chuyên ngành Sư phạm Toán, cô từng mong muốn được công tác tại một trường THPT công lập. Trong thời gian chờ tuyển dụng, cô nhận dạy hợp đồng tại Trung tâm GDNN-GDTX Đô Lương, nơi bố từng công tác.

“Từ nhỏ tôi đã biết công việc của bố và hiểu rằng dạy học ở trung tâm GDTX rất vất vả. Ban đầu, tôi chỉ nghĩ công tác ở đây để lấy kinh nghiệm, nhưng từng năm tháng qua đi, nơi này đã trở nên gắn bó. Mỗi người có một vị trí, vai trò riêng trong xã hội, và niềm vui lớn nhất là góp phần nhỏ thay đổi cuộc đời học sinh - công việc mà bố tôi đã thầm lặng đi suốt cả đời nhà giáo”, cô Hương tâm sự.

Tấm lòng dành cho học trò

Thầy Trần Đình Huy vừa cùng học trò kỷ niệm 5 năm thành lập Câu lạc bộ nghệ thuật dân tộc của Trường Phổ thông DTNT tỉnh Nghệ An. Đây là tâm huyết khi thầy về công tác tại trường và tham gia Ban Chấp hành Đoàn.

Thầy Huy chia sẻ: “Câu lạc bộ không chỉ là nơi để học sinh gặp gỡ, phát huy năng khiếu, mà còn giúp các em tự tin, tự hào về giá trị văn hóa dân tộc. Những buổi sinh hoạt, biểu diễn hay giao lưu chính là cơ hội để các em giữ gìn, phát huy bản sắc truyền thống, đồng thời rèn luyện kỹ năng và mở rộng giao tiếp xã hội”.

Thầy Huy vốn không học sư phạm mà theo học ngành kinh tế, sau đó được tuyển dụng vào Tổ Hành chính - Quản sinh của trường. Tuy nhiên, thầy sinh ra trong gia đình có truyền thống sư phạm, với bố mẹ, nhiều anh em và họ hàng là giáo viên.

“Bố tôi từng là giáo viên cắm bản và ông thực sự yêu mến con người, cảnh sắc và nét văn hóa đặc sắc của người dân của những vùng đất mà ông đã đi qua. Ông nói tiếng Thái rất giỏi, nắm chắc phong tục, tập quán bản địa để thấu hiểu hơn học trò. Những ngày theo chân bố vào bản đã nhen nhóm trong tôi tình cảm với học sinh và đồng bào dân tộc thiểu số”, thầy Huy kể.

Là cựu học sinh Trường PTTH DTNT tỉnh Nghệ An, sau khi tốt nghiệp đại học, thầy Huy trở về công tác tại chính trường cũ, gắn bó với học trò không chỉ với vai trò quản sinh nghiêm khắc, mà còn như người anh đi trước, người bạn đồng hành. Thầy ấp ủ và đề xuất thành lập Câu lạc bộ văn hóa nghệ thuật dân tộc, được Ban Giám hiệu ủng hộ. Từ đây, nhiều học sinh được phát triển năng khiếu văn học, âm nhạc, hát, nhảy, múa, kịch, MC, truyền thông, hội họa…

Từ năm 2022, thầy Huy được bầu làm Bí thư Đoàn trường, đồng thời là cố vấn Câu lạc bộ bảo tồn di sản văn hóa dân tộc của Tỉnh đoàn Nghệ An. Dù công tác đặc thù, không trực tiếp đứng lớp, song bằng tấm lòng, tâm huyết và sự thấu hiểu, Bí thư Đoàn Trường PTTH DTNT tỉnh Nghệ An đã trở thành người thầy quan trọng trong hành trình trưởng thành của nhiều học trò dân tộc nội trú.