Đàn ông có thể không trải qua nỗi đau khi sinh con hoặc cần phục hồi thể chất, nhưng với họ, sự xuất hiện của một đứa con cũng là một sự thay đổi lớn trong cuộc đời.
Cũng như người mẹ, người bố cần chú ý đến sức khỏe tinh thần. Kiệt sức và căng thẳng cùng với các yếu tố khác có thể dẫn đến trầm cảm sau sinh ở nam giới.
Một cuộc khảo sát năm 2023 đối với các ông bố ở Hoa Kỳ do Verywell Mind and Parent thực hiện cho thấy 9% nam giới bị trầm cảm sau sinh và 12% khác cho biết cả họ và đối tác đều phải vật lộn với chứng PPD.
Dĩ nhiên, tỷ lệ được báo cáo ở phụ nữ chắc chắn cao hơn (30% trong cùng một cuộc khảo sát).
Ảnh hưởng của trầm cảm sau sinh
Cảm giác kiệt sức, choáng ngợp và căng thẳng sau khi sinh con là điều bình thường của việc làm cha mẹ. Nhưng nếu các triệu chứng vẫn tồn tại hoặc nếu chúng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày hoặc khả năng chăm sóc trẻ thì đó có thể là trầm cảm sau sinh. Điều này đúng cho cả bố và mẹ.
Nhiều triệu chứng trầm cảm sau sinh đồng nghĩa với chứng rối loạn trầm cảm nặng. Các triệu chứng khác nhau tùy theo từng người. Bạn có thể trải nghiệm một số, không phải tất cả, và chúng thường khác nhau về mức độ.
Đây là một số triệu chứng phổ biến ở các ông bố:
- Một sự thay đổi đáng kể về cảm giác thèm ăn
- Thay đổi cân nặng
- Không thể ngủ được
- Đau nhức không rõ nguyên nhân
- Mất năng lượng
- Cảm thấy bồn chồn hoặc kích động
- Mất hứng thú hoặc niềm vui trong các hoạt động
- Cảm thấy buồn hoặc vô vọng
- Cảm thấy vô giá trị hoặc tội lỗi
- Lo lắng quá mức
- Không có khả năng tập trung hoặc đưa ra quyết định
- Thay đổi tâm trạng đột ngột
- Ý nghĩ tự tử hoặc cái chết
- Có ý nghĩ xâm phạm làm hại em bé
Khó chịu, thiếu quyết đoán và phạm vi cảm xúc hạn chế cũng là những triệu chứng phổ biến ở nam giới bị trầm cảm sau sinh.
PPD phổ biến ở nam giới như thế nào?
Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng khoảng 8% nam giới bị trầm cảm khi làm bố. Thật không may, nhiều trường hợp trầm cảm sau sinh không được chẩn đoán ở nam giới, vì vậy việc chẩn đoán và can thiệp sớm rất quan trọng đối với sức khỏe của người mắc trầm cảm sau sinh cũng như gia đình.
Nhiều yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển hoặc làm trầm trọng thêm chứng trầm cảm sau sinh, bao gồm:
- Tiền sử trầm cảm hoặc lo âu.
- Các mối quan tâm về sức khỏe tâm thần khác, chẳng hạn như lạm dụng chất gây nghiện.
- Thu nhập thấp hoặc căng thẳng tài chính.
- Mối quan hệ với người bạn đời.
- Người vợ bị trầm cảm sau sinh.
- Tuổi người bố còn trẻ.
- Sống trong một gia đình tách biệt với trẻ em.
Điều trị trầm cảm sau sinh
Điều trị trầm cảm sau sinh cũng tương tự như điều trị trầm cảm lâm sàng. Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ trầm cảm, bạn có thể được kê đơn thuốc, liệu pháp hoặc kết hợp cả hai.
Trị liệu hành vi nhận thức (CBT) và trị liệu giữa các cá nhân (IPT) là những liệu pháp tâm lý được biết là làm giảm các triệu chứng trầm cảm sau sinh, nhưng hầu hết nam giới thích liệu pháp cá nhân hoặc cặp đôi vì chúng có thể giúp giảm triệu chứng.
Bất kể phương pháp điều trị ưu tiên nào, nam giới đều được hưởng lợi từ các nhóm hỗ trợ hoặc các lớp giáo dục, đặc biệt nếu đối tác của họ cũng đang bị trầm cảm sau sinh hoặc nếu họ thiếu sự hỗ trợ từ bạn bè, gia đình, các thành viên cộng đồng. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, nên xem xét các mô hình chăm sóc phù hợp với người bố.
Tác hại của việc bỏ qua chứng trầm cảm sau sinh ở nam giới
Những câu chuyện xoay quanh trải nghiệm trầm cảm sau sinh thường bị loại trừ nam giới, mặc dù một số ông bố đã trải qua chứng rối loạn này. Khi trầm cảm sau sinh ở nam giới không được chẩn đoán, nó có thể gây hại cho cả gia đình.
Chứng trầm cảm của người bố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ và làm tăng nguy cơ mắc chứng rối loạn tâm thần ở trẻ khi còn nhỏ.
Người bố thường không nhận được sự hỗ trợ giống như người mẹ sau khi sinh con và điều này thường gây cảm giác bực bội, bị bỏ rơi hoặc có những kỳ vọng vô lý về giới tính.
Giống như người mẹ, người bố cần một hệ thống hỗ trợ vững chắc trong suốt thời kỳ vợ của họ mang thai và trong giai đoạn đầu làm bố mẹ.
