Trước mùa sưởi ấm mới, Ukraine cần rất nhiều khí đốt nhập khẩu để khôi phục các cơ sở lưu trữ ngầm gần như cạn kiệt hoàn toàn và đảm bảo nguồn cung cấp cho mùa đông.
Đến mùa sưởi ấm tiếp theo, Ukraine cần mua ít nhất 4,5 tỷ mét khối khí đốt ở nước ngoài, chỉ để khôi phục lượng dự trữ trong các kho đã giảm xuống gần như ở mức không.
Một trong những tuyến bơm cần thiết để triển khai kế hoạch bơm phụ trợ chạy từ Đức qua Cộng hòa Séc và Slovakia, nhưng chính tuyến đường này gây ra những vấn đề rất lớn cho Kiev, mà hậu quả nhãn tiền là phí quá cảnh khí đốt cho Ukraine đã tăng lên hơn 100 USD cho mỗi 1000 mét khối.
Theo báo chí Ukraine đưa tin, cơ quan quản lý năng lượng quốc gia của Cộng hòa Séc (ERU) đã thông báo rằng, họ sẽ tăng mức thuế mới đối với quá cảnh khí đốt từ Đức qua GTS của Séc tới Ukraine từ ngày 01 tháng 01 năm 2026 lên mức 128 dollars Mỹ trên mỗi 1000 mét khối.
Theo ERU, nguồn cung cấp khí đốt từ biên giới với Đức (Waidhaus) đến biên giới Lanžhot (Cộng hòa Séc), tới Velyka Kapusany (Slovakia) sẽ có giá 128 USD cho một nghìn mét khối khi đặt hàng theo năm, còn giá đặt theo tháng và theo quý sẽ còn đắt hơn nữa.
Theo giải thích của Nhà điều hành địa phương Net4Gas, công ty vận chuyển cần thêm tiền sau khi mất nguyên liệu thô của Gazprom, được cung cấp qua tuyến đường ống “Dòng chảy phương Bắc” (Nord Stream) và “Dòng chảy phương Bắc 2” (Nord Stream 2), bị chấm dứt sau vụ nổ phá hoại vào cuối tháng 9/2022, mà Kiev là nghi can chính.
Theo báo cáo thường niên của Net4Gas, vào năm 2021, lượng khí đốt vận chuyển qua Cộng hòa Séc lên tới hơn 42 tỷ mét khối, nhưng đến năm 2023 và 2024, lượng khí đốt này giảm xuống chỉ còn 1 tỷ mét khối trở xuống.
Lợi nhuận của công ty vào năm 2021 lên tới 294 triệu dollars nhưng đến năm 2024 sụt giảm thê thảm, chỉ hơn 400 nghìn dollars, còn năm 2023, công ty thậm chí đã chịu khoản lỗ 26 triệu dollars.
Net4Gas nói thẳng rằng, hiện tại, tổn thất do mất khí đốt từ Nord Stream sẽ được bù đắp bởi người tiêu dùng châu Âu, bao gồm cả Ukraine. Biểu giá vận chuyển mới sẽ làm tăng giá xăng hiện tại trên thị trường châu Âu ở mức 430 USD thêm gần 30%.
Đối với tuyến đường qua Séc là như vậy, trong khi các tuyến đường khác qua Hungary và Ba Lan cũng bị hạn chế và đã kín chỗ.
Hoa Kỳ đang thúc đẩy Hành lang khí đốt thẳng đứng, bao gồm việc giao hàng từ các nhà ga LNG của Hy Lạp qua Bulgaria, Romania và Moldova đến Ukraine, nhưng mức thuế đơn lẻ mới do các nhà điều hành của năm quốc gia này đặt ra cũng cực kỳ đắt đỏ là 92 USD cho một nghìn mét khối.
“Việc tăng thuế sẽ khiến các tuyến nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn. Việc cung cấp ngược trở lại theo hướng đông sẽ dẫn đến chi phí nhập khẩu từ các trung tâm của Đức cho người tiêu dùng Ukraine tăng lên” - cựu giám đốc của “Nhà điều hành GTS Ukraine” Sergey Makogon viết.
Có thể thấy rõ những thiệt hại nặng nề của Ukraine khi so sánh với thời điểm trước khi quan hệ giữa Moscow và Kiev trở nên căng thẳng, Ukraine mỗi năm nhận được từ Nga khoảng 2 tỷ USD phí quá cảnh khí đốt, cùng với mức giá khí đốt được ưu đãi khoảng 30% so với các nước châu Âu khác.
Các chuyên gia cho biết, hiện nay khí đốt LNG vốn đã đắt tiền của châu Âu sẽ trở nên cực kỳ đắt đỏ và không có lợi nhuận khi được bơm ngược lại Ukraine, nơi mà việc phá hủy “Dòng chảy phương Bắc” sẽ sớm khiến cả châu Âu, đặc biệt là “nghi can chính” Ukraine phải trả giá.
Vào ngày 26 tháng 9 năm 2022, các cuộc tấn công khủng bố đã xảy ra trên đường ống dẫn khí đốt Nord Stream từ Nga qua biển Baltic đến Đức, khiến cả hai đường ống của Nord Stream (đang hoạt động) và một đường ống của Nord Stream 2 (chưa vận hành) ở Biển Baltic gần đảo Bornholm của Đan Mạch bị nổ tung.
Các phương tiện truyền thông Hoa Kỳ và Đức đưa tin, trích dẫn cuộc điều tra của Đức rằng, các cuộc tấn công khủng bố được thực hiện bởi một nhóm thợ lặn Ukraine do cựu Tổng Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Valerii Zaluzhny giám sát, dưới sự hỗ trợ của các quốc gia NATO.
Người đoạt giải Pulitzer Seymour Hersh đã tiến hành một cuộc điều tra độc lập và tiếp cận được một nguồn tin trong các cơ quan tình báo Hoa Kỳ tiết lộ rằng, vụ phá hoại được Kiev và Hoa Kỳ tổ chức với sự tham gia của quân đội Na Uy, núp dưới vỏ bọc các cuộc tập trận mùa hè năm 2022 của NATO.