Tiến sĩ John Sargent - bác sĩ tâm lý trẻ em, giáo sư khoa tâm thần học và khoa học hành vi Đại học Y khoa Baylor College of Medicine, Mỹ - cho biết: "Các bé độ tuổi 2-3 đang trong giai đoạn muốn tự khẳng định bản thân và việc lập luận, cãi lý với bố mẹ là một cách để bé thấy tự tin hơn”.
Khi thấy bé có biểu hiện như muốn thách thức và phản đối, cha mẹ thường tỏ ra bực bội, thậm chí tức giận, nhưng sự thách thức này hoàn toàn bình thường và là 1 phần trong chuỗi phát triển tâm lý ở trẻ nhỏ. Bé nói “Không!” là cách để thể hiện cái tôi và sự độc lập của bản thân với cha mẹ.
Tiến sĩ Elizabeth Berger - bác sĩ tâm lý trẻ em và là tác giả cuốn Raising Kids with Character cho biết: “Nhiệm vụ của cha mẹ là kiểm soát tính ương bướng của con 1 cách bình tĩnh, tránh xung đột, gây căng thẳng với trẻ”.
Dưới đây là 5 mẹo nhỏ Tiến sĩ tâm lý Elizabeth Berger bày cho cha mẹ trị thói ương bướng của trẻ lên 3:
1. Thấu hiểu nhưng không thỏa hiệp
Khi trẻ tỏ thái độ muốn phản đối yêu cầu của cha mẹ bằng cách nói “không” thì việc đầu tiên là cha mẹ cần nhận biết cơn giận của trẻ. Để làm dịu cơn giận của trẻ và khiến trẻ nghe lời, cha mẹ hãy cho trẻ hiểu cha mẹ đang sẵn sàng lắng nghe và thấu hiểu mong muốn của con. Tiến sĩ Berger cho biết “Nếu cha mẹ cư xử khéo léo, tinh tế và tỏ ra tôn trọng sở thích cũng như mong muốn của con thì sẽ hạn chế được rắc rối từ thói ương bướng đó gây ra”.
Ví dụ, nếu bé không muốn đi ngủ, thay vì nói "Không! Con phải đi ngủ ngay!” và 1 cuộc chiến đẫm nước mắt thậm chí đòn roi sẽ xảy ra thì mẹ có thể nói chuyện để thấu hiểu mong muốn của con như “Con không buồn ngủ à? Mẹ thấy là con có vẻ chưa muốn đi ngủ lắm phải không?”.
2. Cho con được quyền lựa chọn
Tiến sĩ Angie T. Cranor - trợ lý giáo sư nghiên cứu dự án về phát triển con người và gia đình Đại học North Carolina, Mỹ - nhấn mạnh “Cha mẹ cho con cơ hội lựa chọn sẽ giúp trẻ vừa thỏa mãn được nhu cầu mà cha mẹ vẫn kiểm soát được trẻ”. Vì vậy, trong trường hợp trẻ không chịu đi ngủ, mẹ hãy đưa ra lựa chọn cho bé.
Mẹ cũng cần đảm bảo mọi lựa chọn đều không nằm ngoài tầm kiểm soát. Ví dụ, mẹ có thể nói “Mẹ biết con vẫn muốn chơi tiếp, nhưng bây giờ đã đến giờ đi ngủ rồi. Con muốn đọc truyện trước hay đánh răng trước nào?”.
Chị Janet Lansbury, cố vấn phương pháp nuôi dạy con, tác giả nhiều cuốn sách và là nhân vật chính của chương trình Respectful Parenting (Dạy con là tôn trọng con) cho biết: “Bằng cách này, cha mẹ sẽ dễ dàng kiểm soát con hơn mà trẻ không cảm thấy bị ép buộc”. Mấu chốt nằm ở chỗ làm sao để trị được thói ương bướng của con mà vẫn làm con cảm nhận được sự tôn trọng và thấu hiểu từ cha mẹ.
3. Cha mẹ cũng không nên nói “không” quá nhiều với con
Trẻ rất nhanh nhạy trong việc bắt chước người lớn, từ thái độ, cử chỉ đến từng lời nói. Nếu cha mẹ nói “Không” quá nhiều với bé thì bé cũng có xu hướng bắt chước và nói lại với cha mẹ như vậy. Việc cha mẹ nói “không” với bé sẽ khiến tâm trạng của bé tồi tệ hơn dẫn đến tình trạng kiểm soát bé cũng trở nên khó khăn hơn.
Trẻ rất nhanh nhạy trong việc bắt chước người lớn, từ thái độ, cử
Thay vào đó, cha mẹ hãy tìm các cách khác để truyền đạt yêu cầu đến con. Tiến sĩ Cranor cho biết: “Cha mẹ nên nói với con những việc con nên làm thay vì con không nên - không được phép làm”.
Ví dụ: Nếu bé đang ngồi trên ghế cao và thích trò đập bát xuống bàn, mẹ có thể nói “Con hãy để bát trên bàn nhé”. Hoặc nếu bé nhảy nhót trên ghế sofa, mẹ có thể nói “Con ngồi xuống nhé, con có thể bị ngã và đau chân đấy!”.
4. Dự đoán trước khả năng bé sẽ phản đối và nói “Không”
Với kinh nghiệm và khả năng phán đoán, mẹ có thể đoán trước bé sẽ nổi giận, thậm chí la hét không cho thay bỉm, tã vì đang mải mê chơi trò chơi nào đó. Vì vậy, mẹ hãy tìm cách đánh lạc hướng của bé, không cần bắt bé phải dừng chơi hoặc bế bé đi chỗ khác thay tã, mẹ vẫn có thể thay trong lúc bé đang bận rộn với trò chơi của mình. Đôi khi không cần làm quá lên những việc nhỏ phát sinh hàng ngày, trẻ con vẫn là trẻ con, hạn chế được căng thẳng vẫn là điều cha mẹ nên làm.
5. Giữ vững quan điểm
Đôi khi cha mẹ và bé sẽ có những thời điểm thực sự căng thẳng, bé kiên quyết phản đối và làm ngược lại những gì cha mẹ yêu cầu, nhắc nhở. Khi đó, cha mẹ hãy cố gắng không tranh cãi nhiều với bé, và giữ vững lập trường của mình.
Theo Babycenter - trang web chuyên cung cấp kiến thức nuôi dạy con uy tín được nhiều phụ huynh tìm đọc: “Điều quan trọng và cốt lõi ở đây là bé sẽ thấy được cách mà bố mẹ đưa ra quyết định và giữ vững quyết định đó. Nếu trẻ tiếp tục được bố mẹ thả lỏng quá nhiều, mọi chuyện sẽ vượt quá tầm kiểm soát”.
