Nếp cẩm có thể dùng để thay thế các loại gạo thông thường hoặc để lên men thành một thứ cơm rượu gọi là cơm rượu nếp cẩm dùng như một món ăn nhẹ. Để phát huy hết tác dụng của nếp cẩm, nên chế biến thế nào để có thể ăn được hàng ngày.
Đây là loại gạo có thành phần dinh dưỡng rất cao nên còn được gọi là “bổ huyết mễ” (gạo bổ máu). So với các loại gạo thông thường, nếp cẩm có hàm lượng protein cao hơn 6,8% và chất béo cao hơn 20%. Trong loại gạo này còn có chứa 8 loại acid amin, carotene và các loại nguyên tố vi lượng khác.
Đặc biệt, nếp cẩm chứa rất nhiều chất xơ không hòa tan – loại chất xơ rất tốt cho người bị bệnh ung thư tuyến tính, trực tràng. Người đau dạ dày, dạ dày yếu, khó khăn trong việc tiêu hóa cơm tẻ có thể thay thế bằng cơm nếp cẩm cũng rất hữu hiệu.
Trong Đông y, nếp cẩm được coi là vị thuốc có tính ấm, vị ngọt, dễ tiêu hóa, giúp làm ấm bụng.
Y học và dinh dưỡng hiện đại cũng đánh giá rất cao loại gạo này trong việc tăng cường dinh dưỡng và sức khỏe cho con người. Các nhà nghiên cứu đặc biệt đánh giá cao gạo nếp cẩm ở phương diện phòng ngừa ung thư và giúp điều trị căn bệnh cao huyết áp.
Giúp phòng ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ, tăng huyết áp
Nghiên cứu mới đây cho thấy cơm rượu nếp cẩm có thể giúp phòng ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ, tăng huyết áp. Cơm rượu nếp cẩm được làm từ loại gạo nếp cẩm lên men.
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành trên những người bệnh mắc chứng dị ứng với các loại thuốc hạ huyết áp thì thấy rằng cơm nếp cẩm có thể làm hạ được nồng độ cholesterol có hại trong máu.
Tiến hành nghiên cứu trên 2 nhóm bệnh nhân. Một nhóm dùng thuốc hạ huyết áp, còn nhóm kia ăn cơm rượu nếp cẩm. Cả 2 nhóm này đều tham gia vào chương trình điều trị bằng cách thay đổi lối sống.
Công trình nghiên cứu cho thấy sau 12 tuần và sau 24 tuần, lượng cholesterol (gồm cholesterol có hại và tổng mức cholesterol) giảm nhiều ở nhóm ăn cơm gạo nếp cẩm.
Những nghiên cứu khác cũng cho rằng gạo nếp cẩm là siêu thực phẩm chống ung thư.
Nhóm nghiên cứu từ Đại học bang Louisiana (Mỹ) đã phân tích mẫu cám lấy từ gạo nếp cẩm trồng ở miền Nam nước này.
Họ phát hiện thấy chúng chứa hàm lượng rất cao chất chống oxi hóa anthocyanin – một chất có tiềm năng chống lại bệnh ung thư, tim mạch và nhiều bệnh khác.
Anthocyanin tạo ra màu đen sẫm cho nhiều loại rau, quả như việt quất, ớt… Các nhà nghiên cứu cho rằng chất chống oxi hóa màu đen này giúp bảo vệ thành mạch và ngăn ngừa sự phá hủy ADN – yếu tố dẫn đến ung thư.
Theo UPI, gạo nếp cẩm có màu đen sẫm, khi nấu lên sẽ chuyển thành màu tím sẫm. Nó chứa nhiều khoáng chất và một vài loại amino axit.
