Các nhà nghiên cứu cũng thấy việc bổ sung axit béo Omega 3 DHA trong chế độ ăn trên có thể ngăn chặn và giảm những triệu chứng trên.
“Quá nhanh và đáng báo động”
Nghiên cứu trên mới được công bố trên tạp chí “Brain, Behavior and Immunity”. Theo đó, chế độ ăn uống trong nghiên cứu đã mô phỏng các loại thực phẩm ăn liền như khoai tây chiên và các món ăn nhẹ khác là mì ống, pizza, thịt nguội… vốn thường có chất bảo quản.
Các nhà nghiên cứu cho biết, chế độ ăn thực phẩm đã qua chế biến cao cũng liên quan đến bệnh béo phì và tiểu đường loại 2. Sau khi xem xét tác hại của thực phẩm chế biến sẵn đối với những bộ não chuột già trong 4 tuần, họ cho rằng người tiêu dùng cao tuổi cũng nên giảm lượng thực phẩm tiện lợi và thêm thực phẩm giàu DHA như cá hồi vào chế độ ăn uống.
Tác giả nghiên cứu là Ruth Barrientos, một nhà điều tra tại Viện Nghiên cứu Y học Hành vi thuộc Đại học Bang Ohio (Mỹ), đồng thời là Phó Giáo sư tâm thần học và sức khỏe hành vi. Bà cho biết thực tế chúng ta thấy những tác động của thực phẩm chế biến sẵn quá nhanh và đáng báo động.
Theo bà Ruth Barrientos, những phát hiện này chỉ ra việc áp dụng một chế độ ăn gồm thực phẩm chế biến sẵn có thể gây ra sự suy giảm trí nhớ đáng kể và đột ngột. Ở dân số già, suy giảm trí nhớ nhanh chóng có nhiều khả năng tiến triển thành các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer.
Bằng cách nhận thức được điều này, có thể chúng ta sẽ hạn chế thực phẩm chế biến sẵn trong chế độ ăn và tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu axit béo omega-3 DHA để ngăn ngừa hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh trên.
Phòng thí nghiệm của bà Barrientos xem xét cách các sự kiện diễn ra trong cuộc sống như phẫu thuật, nhiễm trùng hoặc trong trường hợp này là chế độ ăn uống không lành mạnh – có thể gây ra tình trạng viêm trong những bộ não đã lão hóa. Cụ thể là ảnh hưởng tập trung ở hồi hải mã và hạch hạnh nhân trong não.
Công trình này được xây dựng dựa trên nghiên cứu trước đây của bà cho thấy một chế độ ăn uống ngắn hạn, nhiều chất béo có thể dẫn đến mất trí nhớ và viêm não ở động vật lớn tuổi, trong khi đó vùng hải mã và hạch hạnh nhân của não chuột già có mức DHA thấp hơn.
DHA, hay axit docosahexaenoic, là một axit béo omega-3 cùng hiện diện với axit eicosapentaenoic (EPA) trong hạt chia, hạt lanh, cá và các loại hải sản khác. Một trong những chức năng của DHA trong não là chống lại phản ứng viêm. Đây cũng là nghiên cứu đầu tiên về khả năng hoạt động chống lại chứng viêm não do chế độ ăn thực phẩm chế biến sẵn gây ra.
Kết quả thử nghiệm trên chuột
Nhóm nghiên cứu đã chỉ định ngẫu nhiên những con chuột đực 3 tháng tuổi và 24 tháng tuổi áp dụng 3 chế độ ăn là bình thường (gồm 32% calo từ protein, 54% calo từ tinh bột phức hợp làm từ lúa mì và 14% calo từ chất béo), chế độ ăn chủ yếu được chế biến sẵn (19,6% calo từ protein, 63,3% calo từ tinh bột tinh chế như bột bắp, tinh bột maltodextrin và đường, 17,1% calo từ chất béo) và chế độ ăn có các thực phẩm chế biến sẵn nhưng có bổ sung DHA.
Việc kích hoạt các gen liên quan đến một loại protein chống viêm mạnh và các dấu hiệu viêm khác đã tăng lên đáng kể ở vùng hải mã và hạch hạnh nhân của những con chuột già chỉ ăn chế độ ăn thực phẩm chế biến sẵn.
Mức tăng này nhiều hơn đáng kể so với những con chuột trẻ hơn ăn chế độ ăn thông thường và những con chuột già ăn thực phẩm chế biến sẵn nhưng được bổ sung DHA. Tuy nhiên, chứng viêm thần kinh và các vấn đề về nhận thức không được phát hiện ở những con chuột trẻ tuổi ăn chế độ ăn thực phẩm chế biến sẵn.
Những con chuột già ăn thực phẩm chế biến sẵn cũng có dấu hiệu mất trí nhớ trong các thí nghiệm về hành vi nhưng điều này lại không thấy ở những con chuột trẻ hơn. Những con chuột già quên việc đã dành thời gian ở một không gian xa lạ trong vòng vài ngày.
Đây là dấu hiệu của vấn đề về trí nhớ trong vùng hải mã và chúng không tỏ ra sợ hãi trước một dấu hiệu nguy hiểm. Điều này cho thấy có những bất thường trong hạch hạnh nhân.
Bà Barrientos cho rằng, hạch hạnh nhân ở người có liên quan đến các sự kiện cảm xúc như sợ hãi và tạo ra lo lắng. Nếu vùng não này bị rối loạn chức năng, các tín hiệu dự báo nguy hiểm có thể bị bỏ sót và có thể dẫn đến những quyết định tồi tệ.
Kết quả cũng cho thấy việc bổ sung DHA trong chế độ ăn thực phẩm chế biến sẵn của những con chuột già hơn đã ngăn chặn hiệu quả phản ứng viêm tăng cao trong não cũng như các dấu hiệu hành vi do mất trí nhớ.
Các nhà nghiên cứu không biết liều lượng chính xác của DHA hoặc lượng calo và chất dinh dưỡng mà những con chuột ăn vào. Chúng được tiếp cận không giới hạn đối với thực phẩm.
Cả 2 nhóm chuột ăn thực phẩm chế biến sẵn đều tăng cân đáng kể, trong đó chuột già tăng cân nhiều hơn so với những con chuột trẻ trưởng thành. Việc bổ dung DHA không có tác động ngăn chặn tăng cân liên quan tới việc ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn.
Bà Barrientos cảnh báo không nên hiểu kết quả nghiên cứu trên là “giấy phép” để người tiêu dùng ăn thực phẩm chế biến sẵn miễn là họ bổ sung DHA. Cần ngăn chặn các tác động tiêu cực của thực phẩm tinh chế trong việc cải thiện chế độ ăn uống tổng thể.
