Tình trạng sạt lở không chỉ gây mất đất sản xuất, biến đổi dòng chảy, mà còn đe dọa tài sản, tính mạng của người dân.
Nhiều “điểm nóng” cần được khắc phục
Trong những năm qua, tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển ở Thừa Thiên - Huế diễn ra khá phổ biến, thậm chí một số nơi trở thành nỗi ám ảnh, đe dọa tài sản, tính mạng của người dân.
Trước thực trạng đó, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đề ra các phương án, chủ động thực hiện các giải pháp khắc phục sạt lở nhằm đảm bảo tính mạng và tài sản của người dân cũng như các công trình hạ tầng thiết yếu.
Theo Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Thừa Thiên - Huế, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, diễn biến bất thường của thời tiết trên địa bàn tỉnh gây ra mưa lớn, ảnh hưởng việc xả lũ của các hồ thủy điện đã gây nên tình trạng sạt lở bờ biển ngày một nghiêm trọng hơn.
Nhiều yếu tố liên quan đến địa hình các sông ở trên địa bàn ngắn và dốc, lượng phù sa, bùn cát trong dòng sông bị mất cân bằng nên từ năm 2009 đến nay, đặc biệt mùa mưa bão năm 2020, tình hình sạt lở đường bờ biển trên địa bàn tỉnh diễn biến hết sức phức tạp, làm ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế có hơn 12,4km bờ biển (trong tổng số 128km bờ biển toàn tỉnh) bị sạt lở nặng, tập trung các khu vực như Phong Hải, Phong Hòa (Phong Điền); Quảng Ngạn, Quảng Công (Quảng Điền); Hải Dương (TP Huế); Phú Thuận, Phú Hải, Phú Diên, Vinh Thanh (Phú Vang) và Vinh Mỹ, Giang Hải (Phú Lộc).
Theo một số người dân sống gần bờ biển cho biết, vào mùa mưa bão, tốc độ xói lở trung bình hằng năm từ 3 - 5m, có nơi từ 5 - 7m, đặc biệt là đoạn bờ biển qua xã Giang Hải trong 10 năm trở lại đây đã xói sâu vào khoảng 100 - 200m.
Tình trạng sạt lở đe dọa đến tính mạng và tài sản của hơn 1.500 hộ dân sống trực tiếp gần bờ, uy hiếp đến dải cồn cát, ảnh hưởng đến 24 xã, phường ven biển, có nguy cơ mở cửa biển mới. Ngoài ra, tình trạng sạt lở bờ biển cũng đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến Quốc lộ 49B cũng như cơ sở hạ tầng, kinh tế - xã hội, du lịch dịch vụ và ảnh hưởng hệ sinh thái của 22.000ha đầm phá Tam Giang - Cầu Hai.
Thiên tai đã gây xâm thực, xói lở và bồi lắng các cửa biển Thuận An, Tư Hiền, Lăng Cô, Lạch Giang, làm tăng nguy cơ mất ổn định tự nhiên, ảnh hưởng đến dòng thoát lũ, tuyến luồng hoạt động khoảng 2.000 tàu thuyền ra vào các cửa biển và các tàu chở hàng hóa với tải trọng đến 2.000 tấn ra vào cảng Thuận An.
Vừa qua, trong chuyến kiểm tra tình hình sạt lở bờ biển đoạn qua xã Phú Thuận, xã Phú Hải (huyện Phú Vang) và đoạn qua xã Giang Hải, xã Vinh Hiền (huyện Phú Lộc), Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng, chống thiên tai Trần Quang Hoài cho rằng, trước tình trạng sạt lở nghiêm trọng ở một số địa phương ven biển của tỉnh Thừa Thiên - Huế thì việc triển khai ngay các giải pháp xử lý là rất cần thiết.
Sau ghi nhận tình hình sạt lở bờ biển của các địa phương bị ảnh hưởng, ông Hoài đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tỉnh này tiến hành rà soát, báo cáo các bộ, ngành các điểm sạt lở nghiêm trọng, xung yếu để có đề xuất phương án xử lý khẩn cấp trong thời gian tới; trong đó chú trọng tại điểm sạt lở bờ biển đoạn qua xã Phú Thuận, xã Giang Hải…
“Đề nghị Sở NN&PTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế cần phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tình hình sạt lở, nghiên cứu áp dụng các giải pháp tiên tiến, hiệu quả, khắc phục sạt lở nhằm đảm bảo an toàn cho người dân sinh sống xung quanh khu vực sạt lở”, ông Hoài nhấn mạnh.
Chủ động các giải pháp, lên phương án lâu dài
Trao đổi với PV, ông Đặng Văn Hòa, Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Thừa Thiên – Huế, cho biết, ứng phó với tình hình sạt lở bờ biển hiện nay cần các giải pháp công trình và phi công trình. Trong các năm qua, bằng nhiều nguồn vốn của Trung ương, địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác, trên địa bàn tỉnh đã đầu tư kè chống xói lở bờ biển với chiều khoảng 6,2km, tổng kinh phí trên 600 tỷ đồng.
Trong đó, mới đây nhất là đoạn qua xã Giang Hải với chiều dài 2,5km. Hiện nay, các công trình kè chống sạt lở đang hoạt động bình thường, phát huy hiệu quả.
Để có giải pháp xử lý sạt lở bờ biển miền Trung, Thủ tướng Chính phủ đã có công văn chỉ đạo Bộ NN&PTNT, các cơ quan chuyên môn Trung ương nghiên cứu tổng thể để đưa ra giải pháp chống xói lở bờ biển các tỉnh, trong đó có Thừa Thiên - Huế.
Trước mắt, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN&PTNT tiếp tục theo dõi tình hình diễn biến sạt lở để có biện pháp xử lý kịp thời ở những khu vực bị xung yếu, ảnh hưởng đến tính mạng và tài sản của người dân, các công trình hạ tầng thiết yếu.
Ngoài ra, để đảm bảo an toàn cho người dân, chính quyền địa phương các xã đã tiến hành rà soát, di dời các hộ dân sinh sống sát khu vực sạt lở nguy hiểm, đặc biệt trong mùa mưa lũ hàng năm. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cũng đã lắp, dựng các biển báo, tiêu vè cảnh báo các khu vực sạt lở nguy hiểm.
Các địa phương tiến hành trồng cây chắn sóng ven phá Tam Giang - Cầu Hai và một số điểm xung yếu để bảo vệ đê, kè. Tăng cường trồng rừng phòng hộ ven biển và ngăn chặn việc khai thác cát sỏi trái phép trên các sông và ven biển.
Về lâu dài, Sở NN&PTNT đã lập quy hoạch thủy lợi tỉnh từ nay đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2035. Đồng thời đề xuất UBND tỉnh xây dựng kè chống sạt lở bờ biển các đoạn xung yếu trên địa bàn với kinh phí hơn 1.300 tỷ đồng để thực hiện trong thời gian tới.
“Hiện nay, các cơ quan chức năng đang lập dự án chỉnh trị dòng chảy, nạo vét luồng cửa biển Thuận An giai đoạn 2 nhằm đầu tư thêm tuyến đê chắn cát phía Nam ở cửa biển Thuận An dài 240m. Lập dự án triển khai giai đoạn 1 tuyến kè chống sạt lở qua xã Phú Hải dài khoảng 500m.
Ngoài ra, đang chuẩn bị triển khai dự án chỉnh trị dòng chảy ổn định, nạo vét cửa Tư Hiền và duy trì giao thông thủy ra vào cửa Tư Hiền. Dự án này sẽ đáp ứng nhu cầu cho 70 lượt tàu/ngày, neo đậu tránh trú bão cho 300 tàu công suất trên 300CV bằng nguồn vốn tiền bồi thường của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh”, ông Hòa cho biết thêm.
