Công nghệ số thúc đẩy văn hóa đọc
Nhiều năm qua, Trường THPT Lào Cai (tỉnh Lào Cai) đã tiên phong ứng dụng công nghệ số. Một trong số đó là ứng dụng công nghệ số để thúc đẩy văn hóa đọc. Theo đó, thư viện truyền thống với những kệ sách gỗ nay được bổ sung thêm hệ thống thư viện số hiện đại.
Những chiếc máy tính kết nối internet tốc độ cao, cùng các thiết bị đọc sách điện tử cho phép học sinh tiếp cận hàng nghìn đầu sách từ văn học, khoa học đến kỹ năng sống chỉ bằng vài cú nhấp chuột.
Nguyễn Minh Châu, học sinh lớp 12D3 chia sẻ: Trước đây, em chỉ đọc những cuốn sách có sẵn trong thư viện trường. Giờ đây, nhờ công nghệ, em có thể đọc nhiều hơn các tài liệu trong nước và nước ngoài, tham khảo kiến thức từ nhiều nguồn.
Công nghệ giúp em tiết kiệm thời gian và khám phá được nhiều điều mới mẻ. Bên cạnh đó, em còn sử dụng các nền tảng trực tuyến để kết nối với những người có cùng đam mê tham gia thảo luận sách, lan tỏa niềm yêu thích đọc sách đến bạn bè và cộng đồng.
Văn hóa đọc ngày càng được chú trọng, trở thành yếu tố cốt lõi trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Trường THPT số 2 Bảo Thắng là một trong những điểm sáng về phát triển văn hóa đọc với nhiều cách làm sáng tạo, góp phần lan tỏa tình yêu sách tới thế hệ trẻ.
Những không gian đọc sách trong lớp, thư viện và ngoài trời cùng nhiều hoạt động hấp dẫn như Ngày hội sách, ngày hội truyền thông về internet và chuyển đổi số, các cuộc thi kể chuyện, sân khấu hóa tác phẩm văn học đã tạo sức hút lớn, thúc đẩy phong trào đọc sách tại nhà trường.
Năm 2025, trường được khen thưởng là đơn vị tổ chức tốt cuộc thi đại sứ văn hóa đọc tỉnh Lào Cai. Đặc biệt học sinh nhà trường được trao danh hiệu đại sứ văn hóa đọc tiêu biểu vì đã có thành tích xuất sắc.
Nguyễn Thúy Nga học sinh lớp 11A1 chia sẻ: Các thầy cô không chỉ động viên, khuyến khích em mà còn giúp em tìm hiểu những cuốn sách hay, phù hợp để em có thể khai thác và phát triển thêm ý tưởng của mình. Ngoài ra, thư viện còn giúp em tìm hiểu thêm những đầu sách mới rèn luyện kỹ năng viết bài, giúp chúng em có thể lan tỏa được văn hóa đọc.
Ngoài việc tổ chức các hoạt động sôi nổi, trường THPT số 2 Bảo Thắng còn tiên phong ứng dụng công nghệ trong phát triển văn hóa đọc với hệ thống thư viện dùng chung Vietbiblio, sử dụng mã QR giới thiệu sách và ứng dụng học tập trên website, thư viện, mạng xã hội.
Ông Phạm Thanh Dương - Phó Hiệu trưởng Trường THPT số 2 Bảo Thắng cho hay: Với những cách làm sáng tạo, hiệu quả trong phát triển văn hóa đọc, thư viện nhà trường đã trở thành mô hình tiêu biểu, góp phần bồi đắp tri thức và kỹ năng cho học sinh, đồng thời lan tỏa giá trị này đến cộng đồng, trở thành động lực phát triển bền vững trong giáo dục địa phương trong thời kỳ hội nhập.
Hành trình đến với tri thức
Giữa những thung lũng mây mù của tỉnh Lào Cai, nơi những bản làng nằm cheo leo bên sườn núi, trẻ em vẫn ngày ngày cắp sách đến trường với một khát khao chung - được học tập, được tiếp cận tri thức. Trong bối cảnh đó, dự án Thư viện số toàn cầu đã trở thành tia sáng hy vọng mới cho hành trình đến với tri thức của trẻ em nơi đây.
Ông Đỗ Đức Lân, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết: Dự án Thư viện số toàn cầu (GDL) là sáng kiến thuộc Liên minh Sách Toàn cầu, nhằm cung cấp tài liệu đọc và học miễn phí cho trẻ em trên toàn thế giới. Dự án bắt đầu được phát triển từ năm 2014 với sự phối hợp tổ chức "Tất cả trẻ em đều đọc" và Cơ quan hợp tác phát triển Na Uy.
GDL được xây dựng dựa trên các tài nguyên hiện có từ các tổ chức lớn như: Bookdash, Let's Read, Storyweaver và tiếp tục mở rộng nội dung thông qua dịch và bản địa hóa. Thư viện số toàn cầu cam kết mang đến sách và tài liệu học tập cần thiết cho trẻ em ở mọi nơi, đảm bảo mọi trẻ em có cơ hội học đọc và đọc để học.
Dự án cung cấp hơn 3.000 sản phẩm sách điện tử với định dạng và ngôn ngữ đa dạng trên nền tảng web và app “Học vui - Vui học” trên điện thoại di động. Không chỉ tập trung vào Tiếng Việt, thư viện còn cung cấp sách bằng tám ngôn ngữ dân tộc thiểu số như: Ba Na, Chăm, Ê-đê, Gia Rai, Khmer, Mơ Nông, Mông, Thái, cùng với tiếng Anh và ngôn ngữ ký hiệu, đảm bảo tất cả trẻ em đều có cơ hội tiếp cận kiến thức.
Một trong các sản phẩm của dự án, bộ sách “Những đứa trẻ hạnh phúc” là những câu chuyện đời thường đầy ý nghĩa của các bạn nhỏ thuộc các dân tộc Việt Nam: Kinh, Thái, Hà Nhì, Ê Đê, Gia Rai, Ba Na, Mơ Nông, Mông, Chăm, Khơ Me. Mỗi bạn nhỏ đều gặp những “thử thách” để rồi trở thành những đứa trẻ hạnh phúc và lan tỏa niềm hạnh phúc tới mọi người.
Dự án Thư viện số miễn phí không chỉ là công cụ hỗ trợ mạnh mẽ giúp trẻ em, đặc biệt là những em ở vùng khó khăn, dễ dàng tiếp cận tri thức, mà còn thúc đẩy phong trào đọc sách sôi nổi, khuyến khích sự tham gia của các em học sinh, giáo viên, nhà trường và các bậc phụ huynh. Từ đó, cùng xây dựng một cộng đồng đọc sách tích cực và thúc đẩy văn hóa đọc, không chỉ trong nhà trường mà còn lan rộng ra toàn cộng đồng.
Ông Trần Tuấn Khanh - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT An Giang chia sẻ, Dự án Thư viện số đã mang đến cơ hội để học sinh tiếp cận nguồn tri thức phong phú, khơi dậy niềm đam mê đọc sách và hình thành thói quen đọc ngay từ những năm đầu đến trường. Việc triển khai thư viện số tại các trường giúp giáo viên, học sinh làm quen với nền tảng số, góp phần xây dựng môi trường đọc hiện đại, thuận tiện và bền vững.
