Vở kịch của các con số
Kênh truyền hình BT Sport của Anh mới đây đã công bố một tập dữ liệu mang tên gọi “The Script” - “Kịch bản”. Bộ tài liệu dày 74 trang này là tất cả các dự đoán chi tiết nhất của công nghệ AI về Premier League mùa giải 2019/20.
Theo các tính toán của trí tuệ nhân tạo, Manchester City sẽ tiếp tục đăng quang, qua đó san bằng kỷ lục số lần vô địch liên tiếp tại Premier League của người hàng xóm Manchester United. Qủy đỏ thành Man được dự đoán sẽ tiếp tục cán đích ở vị trí thứ 6, nhưng là với 12 trận thua - con số mà nếu xảy ra, sẽ là một kỷ lục đáng buồn của đội bóng. Liverpool, á quân của mùa giải trước, sẽ tiếp tục nối dài chuỗi ngày chờ đợi danh hiệu Premier League đầu tiên của mình. Đoàn quân của HLV Jurgen Klopp được dự đoán sẽ cách đội đầu bảng tới 6 điểm, thay vì 1 điểm như năm ngoái, nhưng lại bỏ xa vị trí thứ ba là Tottenham tới 13 điểm. Suất tham dự Champions League còn lại sẽ là cuộc cạnh tranh gắt gao của Chelsea và Arsenal, với phần thắng thuộc về nửa xanh thành London.
Ở đầu kia của bảng xếp hạng, Sheffield United, Norwich và Newcastle là những cái tên được dự báo sẽ phải chia tay với sân khấu Premier League. Một mùa hè sôi động với nhiều bản hợp đồng mới cũng sẽ chỉ giúp Aston Villa có được vị trí thứ 15, hơn nhóm xuống hạng 4 điểm. Dù được đánh giá cao, nhưng West Ham United, Crystal Palace và đặc biệt là Leicester City cũng sẽ chỉ có được những vị trí ở giữa bảng xếp hạng. Trong khi đó, chú ngựa ô của mùa giải năm ngoái - Wolverhampton, sẽ tiếp tục cạnh tranh trực tiếp với Everton cho tấm vé cuối cùng tham dự Cúp Châu Âu mùa giải năm sau.
“Kịch bản” còn dự đoán trước những cá nhân xuất sắc nhất sau 38 vòng đấu. Với danh hiệu Vua phá lưới, cuộc đua năm nay sẽ chứng kiến sự thống trị của nhà vua Ai Cập - Mohamed Salah. Cụ thể, AI dự đoán Salah sẽ bỏ túi 5 bàn thắng ngay trong 5 vòng đấu đầu tiên, và bứt phá mạnh mẽ từ vòng đấu thứ 21 để kết thúc mùa giải với 29 bàn thắng. Đối thủ cạnh tranh trực tiếp của chân sút người Ai Cập ở mùa giải năm ngoái, Pierre-Emerick Aubameyang, xếp thứ 3 với 23 pha lập công, thấp hơn 1 bàn so với Harry Kane. Danh hiệu Vua kiến tạo sẽ tiếp tục chứng kiến phong độ cao của Trent Alexander-Arnold. Hậu vệ trẻ người Anh sẽ là cầu thủ có được nhiều pha kiến tạo nhất kể từ mùa giải 2018/2019 khi bỏ túi thêm 11 đường chuyền thành bàn ở mùa giải tới.
Dù vậy, từng đó là không đủ để Arnold đánh bại người đồng hương Raheem Sterling, cầu thủ được dự đoán sẽ có cho mình 13 pha kiến tạo sau 38 vòng đấu. Cuối cùng, danh hiệu Găng tay vàng sẽ vẫn là cuộc cạnh tranh của hai thủ thành người Brazil, với Ederson sẽ là chủ nhân mới khi giữ sạch lưới ở 21 trận đấu. Dù vậy, 20 trận không phải vào lưới nhặt bóng của Alisson cũng sẽ biến bộ đôi này thành cặp đôi thủ môn đầu tiên của Premier League giữ sạch lưới từ 20 trận trở lên ở hai mùa giải liên tiếp.
Nhà biên kịch của tương lai
Để tạo ra được một thành phẩm đầy tham vọng như vậy, BT đã phải nhờ tới sự trợ giúp của những cái tên lớn nhất trong ngành công nghiệp phân tích thể thao. Với nguồn dữ liệu bóng đá khổng lồ từ Opta, thuật toán học máy (machine learning) dựa trên những phân tích trực tiếp của Squawka, một mô hình dự đoán và phân tích tân tiến đã được dựng nên nhằm đánh giá sức mạnh của từng đội bóng.
Từ dữ liệu của hàng nghìn trận đấu đã diễn ra, AI đánh giá khả năng của một đội bóng dựa vào sức mạnh tấn công (bàn thắng) và sức mạnh phòng ngự (bàn thua) của đội bóng đó. Hệ thống sau đó tính toán kết quả tỉ số của tất cả các trận đấu trong mùa giải, cùng với đó là xác suất của tất cả các bàn thắng và kiến tạo có thể được thực hiện. Những sự kiện ảnh hưởng trực tiếp các thống kê này, như chấn thương hay các phi vụ chuyển nhượng, cũng được đưa vào nhằm tăng độ chính xác cho kết quả dự đoán. Cuối cùng, vở kịch Premier League của BT Sport được hoàn thiện bằng những lời văn hấp dẫn, cùng với đó là các biểu đồ chi tiết, độc đáo nhằm tăng tính chân thực cho các con số.
Trong các mùa giải tới, BT Sport thông báo sẽ hợp tác với ông kẹ Google nhằm đưa “Kịch bản” lên một nấc thang mới. Với Google Cloud - nền tảng điện toán đám mây hiện đại bậc nhất thế giới, dữ liệu từ các trận đấu của Opta sẽ được luân chuyển và cập nhập trực tiếp ngay khi một tình huống vừa diễn ra. Hệ thống phân tích của dự án, do đó, có thể phân tích các xu hướng tổng quan và thay đổi mô hình dự đoán sao cho phù hợp hơn với thực tế. Tất cả các thông tin này sẽ được đưa vào thuật toán học máy, giúp cho hệ thống AI không ngừng phát triển, với những dự đoán ngày càng chính xác và ở một tốc độ nhanh chưa từng có.
Một viễn cảnh hứa hẹn đối với những người đam mê giữ liệu, khi trong tương lai, sẽ có những thuật toán giúp con người có được khả năng dự đoán gần chính xác kết quả của một môn thể thao với quá nhiều yếu tố khó lường như bóng đá. Dù vậy, nhà biên kịch của tương lai vẫn còn quá nhiều thứ phải học hỏi và suy luận. Ngoài những yếu tố bất ngờ, vốn là chất xúc tác của môn thể thao vua, thì những thay đổi lớn tại Premier League mùa tới cũng sẽ thách thức những dự đoán của AI. Thay vì một lịch thi đấu dày đặc ở giai đoạn Giáng sinh và năm mới, các đội bóng sẽ có khoảng thời gian nghỉ ngơi trong 10 ngày.
Điều này có thể ảnh hưởng lớn tới chế độ tập luyện và thậm chí giảm thiểu số lượng các ca chấn thương trong mùa giải tới. Tương tự như vậy, VAR cuối cùng cũng sẽ xuất hiện trên các sân cỏ nước Anh. Sức ảnh hưởng của công nghệ này đã được thử nghiệm rõ qua các trận đấu đỉnh cao, tính từ World Cup 2018. Đơn cử một ví dụ rõ nhất, là số lượng các quả penalty. So với 13 pha thổi phạt đền tại World Cup 2014, các trọng tài FIFA đã chỉ tay vào chấm đá luân lưu tới 29 lần chỉ 4 năm sau đó dưới sự giúp sức của công nghệ VAR - tỷ lệ tăng lên tới 123%. Bên cạnh những yếu tố đã được tính toán. Đây rõ ràng sẽ là những tác động ảnh hưởng không nhỏ tới bất kỳ dự đoán nào của giới chuyên môn.
Do đó, mặc cho những phát kiến táo bạo cùng sức ảnh hưởng của công nghệ hiện đại, những cổ động viên khó tính nhất vẫn hoàn toàn có thể tin tưởng vào một mùa giải Ngoại hạng Anh hấp dẫn với đầy đủ các cung bậc cảm xúc và những bất ngờ thú vị.