IRAN: Ngưỡng cửa chiến tranh lần thứ hai đang mở?

GD&TĐ - Việc thiếu một phản ứng tương xứng trước cuộc tấn công vào các nhà máy lọc dầu của Ả-rập Xê-út đêm 14/9 cho phép giới lãnh đạo Iran hành xử táo bạo hơn khi đối thoại với các đối thủ trong khu vực. 

aChỉ huy Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Qasem Soleimani. Ảnh: Tasnim
aChỉ huy Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Qasem Soleimani. Ảnh: Tasnim

Một dấu hiệu khác của điều này là “cuộc dạo chơi công khai” không bình thường và những tuyên bố “lớn tiếng” của chỉ huy Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) Qasem Soleimani, người chịu trách nhiệm về các chiến dịch đặc biệt ở nước ngoài. Liệu chiến tranh Libăng có thể lặp lại như tuyên bố của ông Soleimani với phương Tây?

Từ những tuyên bố của ông Soleimani

Chủ đề chính của cuộc phỏng vấn, được gọi là cuộc trò chuyện lớn đầu tiên của chỉ huy IRGC với các nhà báo là cuộc chiến Libăng thứ hai. Năm 2006, theo ông Qasem Soleimani, Lực lượng Quốc phòng Israel (IDF) đã bỏ lỡ một cơ hội “có 1 không 2” để tiêu diệt ông, cũng như Tổng Thư ký của Tổ chức chính trị quân sự Hezbollah Hassan Nasrallah và lãnh đạo tình báo Hezbollah Imad Mugniyah. Vụ án xảy ra tại một trong những quận của Beirut, nơi người Israel đang kiểm soát. Rời khỏi trụ sở của “đảng của Allah”, Soleimani và Nasrallah đã bị các máy bay không người lái của IDF tấn công nhưng không trúng các nhân vật nổi bật của “trục Shiite”.

Cuộc trò chuyện của ông Soleimani với các nhà báo chủ yếu về các sự kiện trong quá khứ gần đây. Vị chỉ huy IRGC đã nhắc lại lời hứa truyền thống của giới tinh hoa quân đội Iran rằng Iran sẽ tiêu diệt Israel. Theo ông Soleimani, nhà nước Cộng hòa Hồi giáo đã có đầy đủ cơ hội tiêu diệt nhà nước Do Thái. Điều này dựa trên những tham chiếu về thành tựu của Tehran trong lĩnh vực kỹ thuật quân sự. Tuy nhiên, vị chỉ huy này không nói rõ đó là những yếu tố gì. Nhìn chung, cuộc phỏng vấn của ông Soleimani không khác gì một thông điệp gửi đến các đối tác trong khu vực của Hoa Kỳ với lời đe dọa “chiến tranh có thể lặp lại”.

Đây có thể được coi là một phản ứng của giới tinh hoa quân đội Iran trước cuộc tấn công vào các nhà máy lọc dầu của Ả-rập Xê-út ở Abkaik và Khurais xảy ra vào đêm 14/9. Theo nhà cầm quyền Ả-rập Xê-út, trách nhiệm trong việc hủy hoại 5% sản lượng dầu thế giới hoàn toàn thuộc về Iran. Mặc dù, những người vận động hành lang chống Iran đang cố gắng thuyết phục phương Tây về sự cần thiết phải đáp trả quân sự, không có biện pháp khắc nghiệt nào được thực hiện để chống lại “thủ phạm” của vụ tấn công. Một trong những người ủng hộ kịch bản quân sự là Hội đồng Kháng chiến quốc gia Iran (NSSI) đối lập. Các thành viên của tổ chức này, những người trong quá khứ đã dùng phương thức “nói chuyện” với Tehran bằng những hành động khủng bố, đã đưa ra những “bằng chứng” về tội lỗi của chính quyền Tehran.

Những “bằng chứng” như vậy đặt ra nghi ngờ không chỉ ở Tehran, mà ở cả Moscow. Ngày 2/10, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov khẳng định: “Những lời buộc tội chống lại Iran được đưa ra vì nhiều lý do không dựa vào bất kỳ sự thật thuyết phục nào. Và việc Mỹ rút khỏi Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA) về chương trình hạt nhân Iran là một ví dụ điển hình cho sự coi thường luật pháp quốc tế, các quyết định của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Hoa Kỳ không chỉ từ chối thực hiện các quyết định này mà còn cấm tất cả các quốc gia khác tuân thủ JCPOA, tuân thủ Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, đe dọa trừng phạt...”.

Khó có thể xảy ra chiến tranh

Việc thiếu một phản ứng hiệu quả trong hai tuần qua đối với các cuộc tấn công vào các nhà máy lọc dầu lớn nhất ở Ả-rập Xê-út khiến người ta nghi ngờ rằng các đại diện Iran sẽ ngồi vào bàn đàm phán với người Mỹ với bất kỳ điều kiện tiên quyết nào. Chẳng hạn, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn của Cộng hòa Hồi giáo, ông Ali Larijani tuyên bố: “Cuộc đàm phán với Washington không phải là điều cấm kỵ đối với Tehran, nhưng trước tiên Hoa Kỳ phải dỡ bỏ các lệnh trừng phạt chống lại Iran”.

Trong bối cảnh ấy, giới tinh hoa quân sự và chính trị Iran cho rằng, chiến thuật của họ giống như trò chơi trolling hơn. Vào ngày 1/10, Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Iran Mohammad Hossein Bagheri đã bình luận về phiên bản nguồn gốc tên lửa của Iran tấn công ngành công nghiệp dầu mỏ Ả-rập Xê-út được cho là từ Yemen, như thế này: “Liệu có thể cung cấp tên lửa ngay cả khi không thể gửi ngay thuốc chữa bệnh đến Yemen”.

Nhận xét về một tuyên bố trên truyền hình của ông Soleimani, các chuyên gia nói rằng, những lời hoa mỹ như vậy, bao gồm những lời nguyền chống lại Israel, là cách làm thông thường của các nhà lãnh đạo Iran, cho dù là quan chức dân sự hay quân sự. Tuy nhiên, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Hồi giáo tại Viện Phát triển Sáng tạo, chuyên gia thuộc Hội đồng Ngoại giao Nga, Kirill Semenov thừa nhận rằng trong tình huống đã phát triển sau các cuộc tấn công vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Ả-rập Xê-út , Iran có thể có hành vi “thoải mái” hơn.

“Iran đã chứng minh rằng có rất nhiều yếu tố khiến họ không bị trừng phạt” – ông Kirill Semenov nói. Tất nhiên, trong bối cảnh ấy, nhiều nhân vật chóp bu của Iran đang cố gắng kiếm điểm bằng cách đưa ra các bình luận kiểu “răn đe” và ông Soleimani cũng không ngoại lệ. Trong khi đó, chiến tranh là câu chuyện nghiêm túc hơn nhiều.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ