Công trình nghệ thuật thách thức lực hấp dẫn này đang nghiêng ít đi nhờ vào nỗ lực từ nhiều năm nay của các kỹ sư. May mắn cho hàng triệu du khách ghé thăm mỗi năm, tòa tháp cao 57 m vẫn giữ được dáng vẻ nghiêng đẹp đẽ của nó.
Tháp chuông được xây dựng từ thời Trung cổ là biểu tượng sức mạnh của Cộng hòa hàng hải Pisa trong giai đoạn hưng thịnh nhất của nó. Điều đặc biệt là ngọn tháp này đã nghiêng về một phía ngay từ lúc nó được khởi xây vào năm 1173 vì bị lún do nền đất quá mềm.
Tháp bị đóng cửa từ tháng 1/1990, khi độ nghiêng của nó đạt tới ngưỡng là 4,5 m so với phương thẳng đứng khiến ngọn tháp đứng trước nguy cơ sụp đổ hoàn toàn. Ông Cela, Giám đốc kỹ thuật của OPA - đơn vị trông coi các công trình kỷ niệm chính của Pisa cho biết:
“Chúng tôi lắp đặt một số ống ngầm ở dưới lòng đất bên cạnh tháp nghiêng. Chúng tôi loại bỏ lớp đất nền mềm bằng cách khoan rất cẩn thận. Nhờ vào hệ thống này, chúng tôi đã giảm được một nửa độ nghiêng của ngọn tháp”.
Giảng viên kỹ thuật Nunziante Squeglia của Đại học Pisa, người làm việc với Nhóm Giám sát được thành lập sau nhiệm vụ cứu lấy di tích đã nghiên cứu và đo đạc nó trong vòng 25 năm. Ông cho biết tháp đã thẳng lên 41cm cho tới năm 2001 và từ đó tới nay tăng lên thêm được 4 cm.
Để hiểu được cách vận động của tòa tháp 14.500 tấn, các phép đo được thực hiện thường xuyên mỗi tiếng một lần, một số thao tác được thực hiện tự động sử dụng con lắc và một số được thực hiện thủ công bằng mắt của người khảo sát.
“Tháp có xu hướng biến dạng và giảm độ nghiêng trong mùa hè, khi thời tiết trở nên nóng hơn vì tháp nghiêng về phía Nam và qua đó mặt phía Nam bị nóng khiến đá nở ra. Việc nở ra làm tháp thẳng lên” - Squeglia giải thích.
Ông giải thích rằng có 3 con lắc, 1 có niên đại từ năm 1935 khi việc đo đạc có hệ thống bắt đầu, mặc dù các cuộc đo đạc thường niên được bắt đầu mãi từ năm 1911.
“Tòa tháp bí ẩn hơn nhiều khi tôi mới đến đây. Không ai biết rõ tại sao nó lại nghiêng và có xu hướng nghiêng nhiều hơn. Nó là một công trình đã được nghiên cứu rộng rãi trong vòng hơn 100 năm nhưng vẫn còn rất nhiều điều cần được tìm hiểu” - Squeglia nói, ông nhắc thêm về tàn tích của một phần nhìn giống như mái vòm trong tòa tháp vẫn chưa thể được giải thích.
Trong khi đó, Cela dự đoán tòa tháp sẽ không bao giờ thẳng hoàn toàn. Trong quá trình xây dựng, đã có những người cố gắng làm thẳng nó bằng cách nhét thêm đá về một bên, nên nó luôn hơi cong cong như một quả chuối.
