Mô hình thí điểm

Tháng 12/2013, Lào Cai đã trở thành tỉnh thứ 7 trong toàn quốc được Bộ GD&ĐT công nhận đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ em 5 tuổi. Tỉnh này cũng hoàn thành trước 2 năm so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV.

Từ kết quả đó, địa phương tiếp tục triển khai PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi. Qua đó, hướng đến PCGD mầm non trẻ mẫu giáo tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Với bước chuyển mạnh mẽ cả lượng và chất trong hành trình gần 10 năm qua, tỉnh Lào Cai thí điểm PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi tại 8 huyện, thị xã, thành phố.

Theo bà Nguyễn Thị Thơm, Trưởng phòng Giáo dục Mầm non (Sở GD&ĐT Lào Cai), cấp mầm non của tỉnh có 200 trường với gần 60 nghìn trẻ. Trong đó, có hơn 16 nghìn trẻ mẫu giáo 4 tuổi. Tỷ lệ chuyên cần ở độ tuổi này đạt hơn 94%. “Chất lượng đội ngũ có yếu tố quyết định tới việc PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi. Trong nhiều năm qua, ngành thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức cho đội ngũ. Đồng thời, tập trung bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu đổi mới” – bà Thơm chia sẻ.

Năm học 2021 – 2022, ngành GD-ĐT Lào Cai thực hiện chuẩn hóa giáo dục vùng cao đối với các trường mầm non khu vực khó khăn. Đồng thời, chỉ đạo nâng cao chất lượng để chuẩn bị thí điểm PCGD trẻ mầm non 4 tuổi.

Để nâng cao chất lượng giáo dục, tỉnh tăng cường đầu tư cơ sở vật chất trường, lớp học. Chú trọng phát triển mô hình trường, lớp theo hướng hiện đại, hội nhập, tiêu biểu. Tỉnh cũng đẩy mạnh đổi mới hình thức tổ chức chăm sóc, giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm, ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến.

Thành phố Lào Cai được công nhận đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 5 tuổi từ cuối năm 2012. Đây là điều kiện thuận lợi để ngành GD-ĐT thành phố Lào Cai thí điểm PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi hiệu quả.

Bà Trần Thị Thùy Dung, Trưởng phòng GD&ĐT TP Lào Cai chia sẻ: Địa bàn hiện có 32 trường mầm non, 391 nhóm lớp với trên 10 nghìn trẻ. Trong đó, có hơn 2.600 trẻ 4 tuổi. Tháng 6/2021, UBND thành phố Lào Cai ban hành kế hoạch triển khai PCGD mầm non 4 tuổi, giai đoạn 2021 - 2025.

Triển khai kế hoạch trên, năm học 2021 - 2022, ngành GD-ĐT TP Lào Cai đã đầu tư 2,6 tỷ đồng mua sắm thiết bị cho lớp mẫu giáo 4 tuổi và 25 máy Kidsmart cho 2 trường đạt chuẩn quốc gia. Nhờ vậy, cơ bản các trường mầm non trên địa bàn đều có cơ sở vật chất khang trang với 97% phòng, lớp học kiên cố.

Cùng với đó, chất lượng đội ngũ giáo viên được chú trọng. Ngành cũng ưu tiên, bố trí giáo viên có trình độ, năng lực chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trẻ và đảm bảo các tiêu chí phổ cập. Vì vậy, tổng số giáo viên dạy lớp 4 tuổi là 191 người/96 lớp; đảm bảo tỷ lệ 2 giáo viên/1 lớp.

Qua đó, chất lượng và tỷ lệ chuyên cần được duy trì và nâng cao. Tỷ lệ trẻ làm quen tiếng Anh đạt trên 80% và làm quen với Tin học qua phần mềm Kidsmart trên 70%. 100% trẻ được tham gia các môn thể thao, câu lạc bộ năng khiếu và tiếp cận với một số phương pháp giáo dục tiên tiến: STEM, STEAM, MONTESSORI.

Một buổi học của cô trò tại điểm trường Ngải Phóng Chồ, Trường Mầm non Cao Sơn, Mường Khương, tỉnh Lào Cai.

Nỗ lực vượt khó

Năm học này, Trường Mầm non Nam Cường, TP Lào Cai có 352 trẻ với 11 lớp. Trong đó có 120 trẻ mầm non 4 tuổi. Để đẩy mạnh PCGD đối với trẻ mầm non 4 tuổi, ngay từ đầu năm học, nhà trường đã tuyên truyền đến toàn bộ người dân trên địa bàn về kết quả triển khai PCGD năm 2021 và tiêu chí cần phải đạt đối với PCGD trẻ 4 tuổi năm 2022.

Cô Nguyễn Thị Huyền, Hiệu trưởng nhà trường trao đổi: “Bên cạnh làm tốt công tác tuyên truyền, nhà trường đã rà soát cơ sở vật chất, dựa vào các tiêu chí phổ cập để đầu tư mua sắm. Nhà trường đã đầu tư gần 100 triệu đồng để mua đồ dùng, đồ chơi cho các lớp 4 tuổi”.

Cũng theo cô Huyền, phường Nam Cường đã hoàn thành PCGD cho trẻ mầm non 4 tuổi từ năm 2021. Tuy nhiên, cái khó mà nhà trường gặp phải là tình trạng thiếu giáo viên. “Để đảm bảo tỷ lệ giáo viên đứng lớp, nhà trường đã hợp đồng giáo viên. Dù mức lương thấp nhưng nhà trường đã hợp đồng với 3 giáo viên để đảm bảo mỗi lớp có 2 người giảng dạy” - cô Huyền chia sẻ.

Nhìn từ khó khăn của trường thuộc vùng thuận lợi, để đạt được mục tiêu đề ra, ngành GD-ĐT Lào Cai xác định phải vượt qua một số khó khăn nhất định. Có thể kể đến, do địa bàn rộng, dân cư phân tán nên còn nhiều lớp phải học ghép 2 - 3 độ tuổi. Toàn tỉnh có 200 trường mầm non nhưng điểm trường lên đến 824. Trong đó gồm 654 lớp ghép 3 – 5 tuổi, chiếm gần 70% tổng số lớp 4 tuổi.

Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi, nhẹ cân ở các độ tuổi nhà trẻ cao. Giao tiếp tiếng Việt của trẻ dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn và một số điểm trường lẻ còn hạn chế.

Bên cạnh đó, dù cơ sở vật chất đã được quan tâm đầu tư nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục mầm non như: Thiếu đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học tối thiểu cho các lớp. Một số trường, lớp mầm non có diện tích hẹp, tỷ lệ phòng học tạm, mượn và phòng học xuống cấp vẫn còn cao.

Theo bà Nguyễn Thị Thơm, PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi được khẳng định cần thiết với cả trò và thầy, tạo ra “điểm tựa”, nền tảng cho trẻ ở giai đoạn sau. Vì vậy, ngành GD-ĐT Lào Cai đã đặt mục tiêu cho từng giai đoạn cụ thể.

Giai đoạn 2021 - 2022, địa phương này hoàn thành PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi tại 58 xã, phường, thị trấn, đạt 38,2%. Giai đoạn 2023 - 2024, sẽ công nhận mới 90 xã, phường, thị trấn; nâng tổng số xã, phường, thị trấn đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi lên 148 xã, đạt trên 97%. Quý I/2025, tỉnh Lào Cai sẽ đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi.

“Để đạt những mục tiêu trên, ngành sẽ đẩy mạnh tuyên truyền về chủ trương, mục đích, ý nghĩa của việc duy trì, nâng cao chất lượng PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi. Cùng với đó, tập trung nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển nguồn nhân lực. Ngoài ra, xây dựng cơ chế tuyển chọn cán bộ quản lý, giáo viên giỏi” – bà Thơm nhấn mạnh đồng thời thông tin: Ngành GD-ĐT Lào Cai xác định sẽ phối hợp xây dựng và quy hoạch mạng lưới trường, lớp mầm non thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 gắn với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Song song với đó, tiếp tục quy hoạch, mở rộng diện tích đất ở các trường và điểm trường. Mục tiêu để xây dựng đủ phòng học, phòng chức năng, khu vui chơi, vận động, trải nghiệm cho trẻ theo quan điểm “lấy trẻ làm trung tâm”.