Bước qua kỷ nguyên mới, khi mà các hormone được phát hiện có vai trò chi phối giới tính, tuổi xuân và sự hưng phấn… như vai trò của estrogen đối với nữ và testosterone đối với nam, thì các nhà chuyên môn lại coi như một cứu cánh. Tuy nhiên, hormone là con dao hai lưỡi...
Quý bà với hormone sinh dục nữ
Estrogen, còn gọi là hormone sinh dục nữ được chế tạo bởi các tế bào hạt của buồng trứng. Nó bao gồm các chất có tên là estriol, estrone và estradiol. Nhờ có loại chất tiết đặc biệt này mà phái đẹp mới chính là mình, nghĩa là thanh lịch, dịu dàng, mềm mại, có nét và đầy nữ tính hoàn toàn khác với sự gân guốc, ầm ào của phái mày râu.
Nhưng khi vì một lý do nào đó hoặc vì tuổi tác, việc sản xuất ra hormone nữ tính này bị trục trặc thì quả là một “thảm họa”, vì khi đó những gì đặc trưng nữ tính đều biến mất.
Bước vào tuổi mãn kinh, buồng trứng bắt đầu ngưng hoạt động, các tế bào hạt không còn chế tiết ra các estrogen nữa. Nhưng may thay, tạo hóa đã “lập trình” mọi hoạt động và công việc này được bàn giao cho tuyến thượng thận.
Tuyến thượng thận tuy không trực tiếp tiết ra estrogen nhưng có công tạo ra chất androstenedion để các tổ chức khác trong cơ thể chuyển hóa thành estrogen và nữ tính nhờ đó mà được duy trì cho đến cuối cuộc đời.
Các vai trò cụ thể mà các estrogen đảm nhận bao gồm việc tạo dáng qua các đường cong và sự phát triển của mông và ngực, đánh dấu sự trưởng thành để duy trì nói giống.
Ngoài ra, các estrogen còn có vai trò trong việc gắn kết calci vào khung xương, nên giúp ngăn chặn hiện tượng loãng xương.
Do vậy khi hàm lượng estrogen sụt giảm trong cơ thể đồng nghĩa với sự gia tăng độ loãng xương ở những người cao tuổi. Estrogen tham gia quá trình chuyển vận các ion calci qua kênh tế bào nên giúp tăng lưu lượng máu cho tim, chống lại bệnh tăng huyết áp và hiện tượng xơ vữa mạch máu.
Do đó, khi hàm lượng estrogen sụt giảm vì bước vào tuổi mãn kinh, buồng trứng không còn hoạt động tốt như thời xuân sắc hoặc buồng trứng mắc bệnh phải cắt bỏ, tia xạ buồng trứng chữa bệnh thì sự khủng hoảng vì thiếu hormone sinh dục nữ sẽ xảy ra.
Các biểu hiện do giảm estrogen bao gồm rối loạn kinh nguyệt và rụng trứng, giảm hưng phấn tình dục, mất dần vẻ đẹp dịu dàng và các đường nét hấp dẫn do giảm mô mỡ, da thay đổi màu sắc, mất tính đàn hồi và nhăn nheo, lông tóc móng khô giòn dễ gãy vì tuyến bã và tuyến mồ hôi cũng giảm hoạt động, rối loạn vận mạch nên tạo ra những cơn bốc hỏa với cảm giác nóng bừng, mặt đỏ, thậm chí là nhức đầu, chóng mặt.
Tâm thần kinh cũng bị rối loạn với cảm giác hồi hộp, lo âu, cáu gắt, giận hờn, mất ngủ, nhịp tim đập nhanh, dễ buồn chán, mất tự tin, thiếu sự tập trung, nhớ quên một cách bất thường, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng đường tiểu, són tiểu vì niệu đạo thu ngắn, cơ thắt bàng quang suy giảm, hoạt động tình dục dễ bị tổn thương và đau do chất nhờn không được chế tiết một cách đầy đủ, xương dễ bị gãy do hiện tượng loãng xương. Ngoài ra còn dễ mắc các bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư tử cung...
Quý ông với hormone sinh dục nam
Tuổi cao khiến cho lượng Testosterone trong cơ thể đàn ông sụt giảm.
Testosterone, còn gọi là hormone sinh dục nam, được chế tạo chủ yếu bởi tinh hoàn. Nhờ loại hormone này mà nam giới mới khẳng định được mình là một đấng trượng phu. Khác với buồng trứng của nữ giới đến một giai đoạn nào đó trong cuộc đời thì queo quắc lại, tinh hoàn tuy duy trì hoạt động suốt cả cuộc đời, nhưng không phải lúc nào cũng sung mãn.
Bước qua ngưỡng cửa dậy thì là giai đoạn “bùng nổ” của việc sản xuất ra loại hormone sinh dục này. Sau tuổi 30, việc sản xuất ra testosterone bắt đầu “hạ nhiệt” dần.
Bước qua ngưỡng 40, nhất là sau 50 thì sự sụt giảm càng nghiêm trọng hơn, nhiều khi gây ra sự biến đổi sâu sắc trong cuộc đời. Nhiều quý ông rơi vào trạng thái hụt hẫng, hoang mang và mất năng lượng sống.
Vai trò mà testosterone đảm nhận bao gồm việc hoàn thiện và trưởng thành cơ quan sinh dục nam.
Cũng giống như quý bà khi sụt giảm hàm lượng estrogen trong cơ thể, quý ông khi hàm lượng testosterone sụt giảm cũng là một “thảm họa” không kém phần tê buốt trong cuộc đời.
Ngoài nguyên nhân sụt giảm chủ yếu do tuổi tác khiến cho hầu hết các bộ phận trong cơ thể bị già nua, trục trặc, hỏng hóc và hoạt động kém hiệu quả, một số bệnh lý gây ảnh hưởng lớn đến việc sản xuất ra loại hormone tuyệt diệu này là các bệnh tinh hoàn lạc chỗ, thậm chí không có tinh hoàn bẩm sinh, mắc các bệnh rối loạn nội tiết tố bẩm sinh, bị chấn thương, do các loại hóa chất và dược phẩm gây ảnh hưởng và một nguyên nhân có thể cải thiện được là tình trạng sử dụng bia rượu, thuốc lá và ma túy.
Các biểu hiện do giảm testosterone chủ yếu là hiện tượng mãn dục nam, nghĩa là quý ông sẽ bước vào một giai đoạn khủng hoảng, dù không tin đó là sự thật, như các rối loạn cương dương, giảm sự khát khao và ham muốn tình dục, dễ bị chán chường, chất lượng tinh trùng giảm, cơ bắp, độ dẻo dai, bền bỉ trong hoạt động cả tinh thần và thể lực cũng giảm sút một cách đáng lưu ý.
Nhìn chung là phong độ và bản tính đàn ông sụt giảm một cách nghiêm trọng, gia tăng khả năng mắc các bệnh tim mạch (tăng huyết áp, hẹp động mạch vành, nhồi máu cơ tim...), hô hấp (ngáy, ngưng thở trong khi ngủ...), thần kinh (stress, khó tập trung, giảm trí nhớ...) và xương khớp (loãng xương, dễ gãy xương...).
Bão giông thời khủng hoảng
Giai đoạn sụt giảm estrogen ở quý bà và testosterone ở quý ông được ví như cơn bão giông thời khủng hoảng. Đây cũng có thể nói là thời kỳ mà năng lượng sống và chất lượng sống bị tụt giảm một cách hoang mang và đầy lo lắng.
Và tất nhiên con người từ kim chí cổ đều tìm mọi cách để vượt qua thời kỳ khủng hoảng này trước khi… buông tay nhìn ngày tháng êm trôi hờ hững.
Cách vượt qua bão giông thời khủng hoảng là sử dụng các liệu pháp thay thế hormone nhằm mục đích... “cưa sừng làm nghé” để kéo dài tuổi thanh xuân sung mãn.
Với sự phát triển của nền y học hiện đại, các nhà nghiên cứu đã tổng hợp được các loại hormone sinh dục nam nữ nhân tạo. Việc sử dụng nó được xem như là một biện pháp cứu cánh không gì tuyệt vời hơn.
Tuy nhiên, điều mà mọi người luôn cần tỉnh táo là các estrogen và testosterone không phải là… kẹo ngọt. Mọi sự lạm dụng nó đều gây ra những bất lợi lớn hơn là sự mong muốn về những gì mà nó mang lại.
Do vậy, việc sử dụng chúng phải được sự chỉ định, theo dõi và kiểm soát bởi các nhà chuyên khoa về lĩnh vực lão khoa và tình dục.
Các hormone này được chế tạo để sử dụng dưới dạng uống, thẩm thấu qua da hoặc tiêm chích. Song, các nguy cơ khi quý ông và quý bà sử dụng là sự đối mặt với hậu quả ức chế sự sản xuất hormone tự nhiên của cơ thể, nên phải lệ thuộc vào thuốc, nếu không tiếp tục dùng thì sự khủng hoảng sẽ càng nghiêm trọng hơn.
Bệnh cạnh đó là nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, phì đại hay ung thư tiền liệt tuyến ở quý ông, ung thư vú và ung thư cổ tử cung ở quý bà. Do các nguy cơ này mà việc đi tìm các sản phẩm thiên nhiên được xem như là an toàn nhất.
Đó là việc sử dụng các loại cây lá, động vật có trong thiên nhiên để chế biến thành các món ăn mang ý nghĩa gia tăng sinh lực qua việc bổ sung hoặc kích thích tăng tiết hormone sinh dục trong cơ thể.
Một chế độ ăn nhiều rau, trái cây, không ăn quá mặn và uống đủ lượng nước trong ngày tuy có vẻ đơn giản nhưng sẽ góp phần không nhỏ trong việc chế tiết hormone và ngăn chặn sự lão hóa các bộ phận trong cơ thể.
Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra các thức ăn từ đậu nành là nguồn bổ sung estrogen tuyệt với dành cho quý bà. Các loại thực phẩm như sò huyết, hàu, nghêu, tôm, cua… và các loại thịt đỏ cũng làm gia tăng “sức chiến đấu” ở quý ông.
Các loại thực phẩm như sữa chua, dầu ô liu, cá, rượu vang, trà xanh, cà phê, nước hoa quả, rau củ và các loại hạt như lạc, vừng, điều có tác dụng kéo dài tuổi thanh xuân, do ngăn chặn quá trình lão hóa da và ngăn ngừa các nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ung thư cho cả hai giới.
