Trong bối cảnh xung đột đang diễn ra ở Ukraine, Nga đang chuyển sang các phương pháp ứng biến để tăng cường khả năng bảo vệ cho xe bọc thép của họ.
Một trong những ví dụ mới nhất về điều này là việc cải tiến xe bọc thép chở quân MT-LB, được gia cố bằng các khúc gỗ đặt trên lớp giáp chính của xe.
Động thái này dường như là một nỗ lực nhằm giải quyết mối đe dọa ngày càng gia tăng do vũ khí chống tăng hiện đại gây ra, nhưng hiệu quả của nó vẫn còn hạn chế.
MT-LB là một loại xe bọc thép đa năng nổi tiếng về tính cơ động, nhưng khả năng bảo vệ tương đối yếu trước các loại đạn và tên lửa chống tăng hiện đại.
Để ứng phó, người Nga đã chuyển sang lắp thêm các khúc gỗ lên lớp giáp hiện có của xe để tăng thêm khả năng bảo vệ trước một số mối đe dọa phổ biến nhất trên chiến trường.
Tuy nhiên, việc bổ sung các chi tiết bằng gỗ vào xe là một giải pháp mang tính ứng biến cao, không thể cạnh tranh với các tiêu chuẩn công nghệ hiện đại về áo giáp.
Những tấm gỗ này có thể cung cấp một số khả năng bảo vệ hạn chế trước các mảnh đạn và vũ khí cỡ nhỏ như súng trường hoặc súng lục, nhưng chúng hầu như vô dụng trước các vũ khí chống tăng mạnh hơn như ATGM tên lửa chống tăng có điều khiển (ATGM) hoặc đầu đạn HEAT (Đạn chống tăng nổ mạnh).
Những viên đạn này, sử dụng năng lượng động học cao hoặc thuốc nổ để xuyên thủng lớp giáp, sẽ dễ dàng xuyên qua gỗ và tấn công lớp giáp chính của xe. Điều này đặt ra câu hỏi: lớp giáp gỗ thực sự có tác dụng gì?
Ngoài mục đích chiến thuật, việc bổ sung các khúc gỗ có thể có tác động tâm lý đến kíp vận hành. Trong môi trường nguy hiểm cao, chỉ cần nhận thức rằng, xe được "bảo vệ tốt hơn" có thể cải thiện tinh thần của binh lính, mặc dù cảm giác này phần lớn là ảo tưởng.
Tuy nhiên, những lợi ích về mặt tâm lý này chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và không giải quyết được những vấn đề cơ bản liên quan đến hiệu quả chiến đấu của phương tiện.
Một trong những nhược điểm chính của áo giáp gỗ ứng biến là trọng lượng tăng thêm. MT-LB được thiết kế chú trọng vào tính nhẹ và tính cơ động, đây là những lợi thế quan trọng trong chiến tranh hiện đại.
Mỗi kilogram tăng thêm làm giảm khả năng cơ động của xe, khiến xe chậm hơn và dễ bị tấn công bằng không quân hoặc pháo binh hơn. Xe nặng hơn có xu hướng di chuyển chậm hơn và ít phản ứng hơn trong môi trường chiến đấu chật hẹp hoặc đông đúc.
Hơn nữa, trọng lượng tăng thêm không chỉ làm giảm khả năng cơ động mà còn làm tăng sức ép lên các bộ phận cơ khí của xe, chẳng hạn như động cơ và hộp số. Điều này có thể dẫn đến hao mòn nhanh hơn, làm giảm phạm vi hoạt động của xe, điều này rất quan trọng đối với việc sử dụng xe trên thực địa.
Bất chấp mọi nhược điểm, lớp giáp gỗ có thể bảo vệ một phần chống lại các thiết bị nổ FPV (Góc nhìn thứ nhất). Trong trường hợp bị các thiết bị như vậy tấn công từ bên hông, lớp gỗ có thể làm giảm một số tác động của vụ nổ, giảm thiệt hại cho lớp giáp chính của xe.
Tuy nhiên, biện pháp bảo vệ này chỉ là tạm thời và chỉ áp dụng trong những tình huống cụ thể - không thể mở rộng sang nhiều loại vũ khí chống tăng hiện đại hơn mà MT-LB phải đối mặt.
Lớp giáp gỗ trên MT-LB là một ví dụ về những nỗ lực ứng biến để đối phó với nguồn lực hạn chế trong môi trường chiến tranh. Mặc dù nó có thể bảo vệ một phần khỏi mảnh đạn và vũ khí nhỏ hơn, nhưng phần lớn không hiệu quả trước các mối đe dọa hiện đại mà những chiếc xe này phải đối mặt.
Cuối cùng, giải pháp này không thể cạnh tranh với vũ khí chống tăng tiên tiến đang thống trị chiến trường hiện nay. Các phương pháp bảo vệ ngẫu hứng như thế này có thể mang lại sự cứu trợ tạm thời, nhưng chúng không giải quyết được những thách thức cơ bản mà lực lượng Nga phải đối mặt ở Ukraine.
Chiến lược này nhấn mạnh nhu cầu đổi mới công nghệ thiết giáp và các giải pháp mới để hiện đại hóa xe chiến đấu nếu Nga và các quân đội khác muốn giải quyết các mối đe dọa ngày càng gia tăng trên chiến trường đương đại.