Một cá thể đười ươi vừa mới đặt dấu mốc lịch sử trong công cuộc nghiên cứu cách thức hình thành và phát triển tiếng nói của con người. Bằng cách bắt chước người huấn luyện của mình, Rocky - tên gọi của chú đười ươi này - đã có thể mô phỏng lời nói của con người khi học tập và phát âm được hơn 500 thanh tiếng nghiêng về nguyên âm, điều mà giới khoa học chưa bao giờ nghĩ rằng sẽ xuất hiện ở những loiaf linh trưởng lớn.
"Khám phá mới nhất của chúng tôi đã mở ra một chân trời mới trong quá trình tìm hiểu và khai thác kỹ hơn vào khả năng phát triển tiếng nói của những họ linh trưởng xa xưa, tồn tại ở thời điểm giao thoa giữa cấp cao và cấp thấp, để từ đó nhận diện thêm những manh mối cụ thể hơn về khoảng cách tiến hóa cho tới hiện nay," trích lời Tiến sĩ Adriano Lameira, Đại học Durham. Dù Rocky vẫn chưa thể thật sự nói giống con người, nhưng những nỗ lực kiểm soát âm vực phát ra vẫn được coi là vượt bậc so với những gì từng biết.
Cụ thể, Rocky đã hoàn thành khá tốt những cử chỉ và hành động phát âm bắt chước lại âm giọng của những nhà khoa học tham gia vào quá trình tìm hiểu, một trong những điểm mấu chốt tạo nên nguồn gốc của tiếng nói. Khi đối chiếu với cơ sở dữ liệu khổng lồ về hơn 12.000 tiếng đồng hồ âm thanh phát ra bởi đười ươi, họ đã nhận ra một điều rằng Rocky là độc nhất, cho thấy nó đang dần học và tiếp thu thêm những âm thanh mới.
Nghe có vẻ chưa đáng kể và to tát lắm, nhưng đó là cả một thành tựu kinh ngạc. "Trước đây mọi người thường cho rằng các loài linh trưởng có xu hướng phát ra những âm thanh mà chúng tiếp xúc một cách thụ động chứ không phải chủ động đón nhận để phát triển, nhưng sự thật được khám phá mới đây lại chứng minh điều ngược lại," Tiến sĩ Lameira giải thích thêm, dẫn chứng công bố của mình trên Scientific Report. Đặc điểm trên, dù đóng vai trò quan trọng trong lịch sử tiến hóa của con người, nhưng chưa bao giờ được chứng kiến ở các loài linh trưởng khác trở về trước.
Tất nhiên, như đã đề cập, nhận định đó có nhiều lỗ hổng. Như một kết luận đã được đưa ra: "Những loài linh trưởng lớn hoàn toàn có thể tự nhận thức và kiểm soát được tương tự như những gì biểu lộ ở con người." Thực tế đúng là như vậy, đã được kiểm chứng thông qua thử nghiệm với Rocky.
Góc độ này càng ngày càng gây được nhiều sự chú ý của giới khoa học, khi Tiến sĩ Lameira tiếp tục đưa ra một ví dụ nữa về một cá thể đười ươi trong môi trường nuôi nhốt huấn luyện khác cũng có khả năng giống như vậy.
Có vẻ như món quà trời phú về ngôn ngữ và tiếng nói không hẳn được trao cho duy nhất con người, mà còn cả những họ động vật khác có mối liên hệ gần gũi với chúng ta nữa.
