Đây là một trong các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây tử vong hàng đầu, với tỷ lệ tử vong gần như 100% khi xuất hiện các triệu chứng lâm sàng.
Trong 9 tháng đầu năm, tại Phòng Khám - Tư vấn tiêm chủng của Bệnh viện Nhi Trung ương, tỷ lệ người bị chó mèo cắn đến tiêm huyết thanh và vắc-xin phòng dại tăng lên đáng kể so với cùng kỳ năm 2022 với 271 trường hợp phải tiêm huyết thanh kháng dại. Trong đó, trên 70% trường hợp ở Hà Nội và gần 68% là trẻ dưới 15 tuổi.
Việc tiêm phòng vắc-xin dại được thực hiện cho 326 người với 679 liều tiêm, trẻ dưới 15 tuổi chiếm chủ yếu (khoảng 60%). Số mũi tiêm vắc-xin phòng dại trong 9 tháng đầu năm tăng hơn 3 lần so với cùng kỳ năm 2022. Đặc biệt, nhiều trẻ được gia đình đưa đến bệnh viện trong tình trạng đa vết thương toàn thân do chó cắn.
Theo các số liệu thông kê, hằng năm, thế giới ghi nhận khoảng 59.000 trường hợp tử vong do bệnh dại ở người, chủ yếu tại châu Á (59,6%) và châu Phi (36,4%).
Tại Việt Nam, theo báo cáo của Cục Y tế dự phòng, thời gian qua, cả nước đã ghi nhận 61 ca tử vong do dại, tăng 18 ca so với cùng kỳ năm ngoái (~ 42%). Bên cạnh đó, dịch bệnh xuất hiện và tăng cao ở những tỉnh trước đây không phải là khu vực trọng điểm về dại.
Theo BS Đinh Thị Vân Anh - Phó Trưởng khoa Dự phòng và Kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Nhi Trung ương, đa số các trường hợp tử vong đều chưa được tiêm phòng do tâm lý chủ quan. Lý do khác là người dân không hiểu biết về bệnh dại, trẻ bị chó cắn nhưng không nói với gia đình, hoặc còn tâm lý e ngại với vắc-xin phòng dại…
Bệnh dại là bệnh do virus lây truyền từ động vật sang người, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Khi đã xuất hiện các triệu chứng lâm sàng, bệnh dại gần như gây tử vong 100%.
Trong 99% trường hợp, chó nhà là nguyên nhân truyền virus dại sang người. Tuy nhiên, bệnh dại cũng có thể ảnh hưởng đến cả động vật nuôi và động vật hoang dã. Virus dại lây lan sang người và động vật qua nước bọt, thường là qua vết cắn, vết trầy xước hoặc tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc (ví dụ như mắt, miệng hoặc vết thương hở). Trẻ em từ 5 - 14 tuổi là nạn nhân thường xuyên của căn bệnh này.
Bệnh dại hiện diện ở tất cả các châu lục ngoại trừ Nam Cực. Hơn 95% số ca tử vong ở người xảy ra tại châu Á và châu Phi. Dù vậy, đây là căn bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin.
Do vậy, khi bị chó hoặc động vật cắn, cào hay liếm vào vết xước, người dân cần rửa vết thương dưới vòi nước chảy, càng sớm càng tốt trong 15 phút. Rửa vết thương bằng xà phòng và nước hoặc bằng các chất có tác dụng diệt khuẩn như cồn iode; cồn 700C hoặc rượu mạnh; xà phòng, dầu gội, dầu tắm…
