Cơ sở cải huấn Wurzburg, bang Bavaria, Đức, đang triển khai giáo dục cấp bằng cho tù nhân nhằm giúp họ nhanh chóng tái hòa nhập sau khi được thả tự do. Tuy nhiên, mô hình này vấp phải nhiều ý kiến trái chiều.
Mỗi ngày, Stefan, Jackie và Jan dậy từ 6 giờ sáng và có mặt tại lớp học nằm trong cơ sở cải huấn Wurzburg ở bang Bavaria, Đức. Họ là tù nhân đang học để lấy bằng tại một cơ sở giáo dục, đào tạo từ xa.
Lớp học nằm tại nơi từng là phòng giam tập thể được các tù nhân gọi là “giảng đường”. Trong phòng đặt 8 bộ máy tính là phương tiện để tù nhân nghe giảng trực tuyến, tìm tài liệu và làm bài luận.
Phía bên ngoài lớp học là một biển hiệu có nội dung “Trạm sinh viên”. Khu vực này tràn ngập ánh sáng với những bức tường được sơn màu tươi tắn, khác biệt so với phần còn lại của nhà giam. Đối diện lớp học là “Bức tường danh vọng”, nơi treo ảnh các cựu tù nhân đã tốt nghiệp để truyền cảm hứng.
Xung quanh mô hình giáo dục trong tù tại Đức vẫn phải đối mặt với nhiều ý kiến trái chiều. Một số người bày tỏ không đồng tình với ý tưởng người phạm tội được trợ cấp tiền để học đại học. Tuy nhiên, theo Chính phủ Đức, chương trình này nhằm giúp những người bị kết án tái hòa nhập với xã hội trong dài hạn.
Stefan, 55 tuổi, từng làm việc trong ngân hàng trước khi bị kết tội lừa đảo. Jan, 32 tuổi, bị buộc tội lừa đảo khi làm việc trong ngành tổ chức sự kiện, còn Jackie, 41 tuổi, đang thụ án vì tội buôn bán ma túy.
Dù vậy, Stefan đang theo học ngành Khoa học máy tính còn Jackie và Jan học ngành Kinh tế. Trong thời gian thi hành án, họ được phép học tập, nâng cao năng lực và tăng cơ hội tái hòa nhập cộng đồng sau khi được trả tự do.
Tuy nhiên, việc học tập trong môi trường nhà tù có nhiều điểm khác biệt. Stefan, Jackie và Jan bị ngăn cách với các sinh viên khác bởi những bức tường dày cuộn thép gai. Họ hầu như không được liên lạc với mọi người bên ngoài nhà tù. Thậm chí, các email trao đổi giữa họ và giảng viên cũng bị giám sát bởi cơ quan chức năng.
Tù nhân không có quyền truy cập vào Internet. Khi sử dụng máy tính, họ chỉ được phép truy cập một số chương trình và không được trò chuyện trực tuyến.
Trung tâm cải huấn Wurzburg là cơ sở cải huấn đại học duy nhất tại bang Bavaria, Đức. Nếu một tù nhân ở nhà tù khác trong bang muốn lấy bằng cử nhân hoặc thạc sĩ, họ sẽ phải chuyển đến Wurzburg. Bằng cách này, cơ quan chức năng có thể kiểm soát tập trung những tù nhân đang học từ xa và đơn giản hóa quá trình giám sát họ.
Tính từ năm 2011, 34 tù nhân từng theo học tại Wurzburg, trong đó, 5 người đã tốt nghiệp. Hiện nay, 5 tù nhân khác đang theo đuổi bằng cử nhân tại Wurzburg. Họ được nhận tiền để học và được hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Đơn cử, sau khi ra tù, Stefan sẽ không thể tìm được việc tại ngân hàng vì tiền án. Do đó, anh ấy đã chuyển sang học Khoa học máy tính. Bày tỏ biết ơn khi có thể học tập trong thời gian ở tù, anh Stefan chia sẻ: “Tôi rất vui khi được làm điều gì đó có ý nghĩa tại đây. Những bạn tù khác cũng không ghen tị với chúng tôi. Chúng tôi có thể tập trung học hành”.
