Đặc biệt, trong kỷ nguyên mới của đất nước, bước chuyển mình của báo là sáp nhập Tạp chí Mặt trận và Báo Đại đoàn kết thành Báo Đại đoàn kết - Cơ quan Trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Cơ quan ngôn luận duy nhất của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với sứ mệnh mới.
Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam, Báo Nhân Dân có cuộc trò chuyện với nhà báo Trương Thành Trung, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Đại đoàn kết.
Báo Đại đoàn kết trưởng thành cùng sự thăng trầm của đất nước
Phóng viên: Thưa ông, Báo Cứu Quốc-Giải Phóng-Đại đoàn kết trưởng thành cùng sự thăng trầm của đất nước, thế hệ những người làm báo đã góp phần tạo nên sức mạnh của báo chí cách mạng Việt Nam cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ông có thể chia sẻ về tờ báo của Mặt trận với chặng đường vẻ vang?
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Báo Cứu Quốc xuất hiện giữa lúc cao trào giải phóng dân tộc phát triển mạnh mẽ, với sứ mệnh kêu gọi, hiệu triệu đồng bào hợp sức, đồng lòng đánh Pháp, đuổi Nhật góp phần vào sự thành công của Cách mạng Tháng Tám 1945, giành độc lập cho nước nhà. Sau đó, Báo Cứu Quốc kêu gọi tập hợp quần chúng Nhân dân xây dựng Nhà nước non trẻ vừa giành độc lập, tự do sau gần một thế kỷ bị ngoại bang đô hộ lại phải bước tiếp vào cuộc trường kỳ kháng chiến vì thực dân Pháp rắp tâm âm mưu xâm lược nước ta một lần nữa…
Nói tới Báo chí cách mạng Việt Nam trong dòng chảy 100 năm qua, trước hết, chúng ta phải nhắc tới tờ Thanh Niên do Lãnh tụ Hồ Chí Minh sáng lập ngày 21/6/1925, đánh dấu sự ra đời của báo chí cách mạng Việt Nam. Từ mốc son tiên phong ấy, những tờ báo cách mạng tiếp tục ra đời, trong đó có Báo Cứu Quốc (25/1/1942) - cơ quan cổ động của Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh).
Tới năm 1964, từ Hà Nội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quyết định cử một đoàn cán bộ Báo Cứu Quốc vào miền nam làm nòng cốt để thành lập Báo Giải Phóng - Cơ quan ngôn luận chính thức của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam. Tờ Giải Phóng xuất bản từ ngày 20/12/1964. Những người làm Báo Giải Phóng đã góp phần tuyên truyền, cổ vũ quân và dân ta nơi tuyến đầu Tổ quốc quyết tâm chiến đấu và làm nên Đại thắng mùa Xuân 1975.
Báo Giải Phóng hoàn thành sứ mệnh lịch sử sau hai năm miền nam hoàn toàn giải phóng, khi Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam, Liên minh các lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hòa Bình Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thống nhất thành Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Báo Giải Phóng và Báo Cứu Quốc hợp nhất thành Báo Đại đoàn kết - Cơ quan Trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Với chặng đường vẻ vang, Cứu Quốc-Giải Phóng-Đại đoàn kết đã trưởng thành cùng sự thăng trầm của đất nước, thế hệ những người làm báo đã góp phần tạo nên sức mạnh của báo chí cách mạng Việt Nam cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong 100 năm qua.
Sáp nhập là để lớn mạnh hơn
Phóng viên: Nhìn lại hành trình bước sang năm thứ 84, cùng với việc thực hiện Nghị quyết số 18 về tinh gọn bộ máy, ông nhận định ra sao về vị thế cũng như sứ mệnh mới của Báo Đại đoàn kết hôm nay?
Báo tiếp nối truyền thống đại đoàn kết, tiếp tục là tờ báo tin cậy của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Tháng 1/2025, Tạp chí Mặt trận và Báo Đại đoàn kết sáp nhập thành Báo Đại đoàn kết - Cơ quan Trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam- Cơ quan ngôn luận duy nhất của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Ban Biên tập Báo được kiện toàn. Đây là bước chuyển mình quan trọng, thể hiện sự tin tưởng và quyết tâm chính trị mạnh mẽ của tập thể Báo. Như vậy, trong hành trình bước sang năm thứ 84, Báo Đại đoàn kết đã trở thành cơ quan báo chí lớn mạnh với “nhiều binh chủng hợp thành”. Báo tiếp nối truyền thống đại đoàn kết, tiếp tục là tờ báo tin cậy của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Sau sắp xếp tinh gọn, Báo Đại đoàn kết mang một sứ mệnh mới để xứng tầm với cơ quan ngôn luận của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Báo tập trung vào các nhiệm vụ: Thông tin, tuyên truyền, phản ánh về các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, góp phần mở rộng quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế trên cơ sở giữ vững độc lập dân tộc và chủ quyền đất nước, tranh thủ và tạo môi trường quốc tế thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Báo tập trung tuyên truyền về các hoạt động đối nội và đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các hoạt động thường xuyên của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp để không ngừng củng cố và nâng cao uy tín, vị thế của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; phản ánh về tình hình và các thành tựu phát triển chính trị, kinh tế, an ninh, quốc phòng, văn hóa, xã hội… của các tỉnh, thành phố và đất nước.
Báo Đại đoàn kết là diễn đàn của Nhân dân, phản ánh trung thực những tâm tư, nguyện vọng chính đáng, những kiến nghị, kinh nghiệm và sáng kiến của mọi tầng lớp Nhân dân; kịp thời phát hiện, biểu dương, cổ vũ những nhân tố mới, các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến nhằm động viên mọi tầng lớp nhân dân đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đấu tranh, phê phán các tư tưởng sai trái, thù địch, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Phóng viên: Thưa ông, Báo Đại đoàn kết sẽ tận dụng những cơ hội nào từ việc sáp nhập để nâng cao chất lượng nội dung, mở rộng phạm vi tiếp cận độc giả và tối ưu hóa nguồn lực, đồng thời đối phó với những thách thức như giữ gìn bản sắc riêng và bảo đảm tính độc lập trong thông tin?
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Tinh giản, sáp nhập theo chủ trương là để mạnh hơn, hiệu quả hơn. Báo Đại đoàn kết không nằm ngoài mục tiêu đó.
Là cơ quan ngôn luận của Mặt trận tổ quốc Việt Nam, tờ báo vốn đã là tiếng nói của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tức là tôn chỉ mục đích hoạt động rất rộng lớn, bao trùm.
Không có việc gì, vấn đề gì của đất nước của nhân dân, của kiều bào lại không phải là mối quan tâm của tờ báo. Cho nên nói bản sắc của Báo là nói vai trò đặc biệt của Mặt trận trong hệ thống chính trị.
Độc giả cũng vậy, bao gồm mọi tầng lớp nhân dân. Phân khúc lớn, biên độ rộng sẽ là cơ hội cho Báo khai thác và phát triển. Đây cũng chính là cơ hội cho tờ báo để đổi mới và phát triển.
Phóng viên: Trong sự vận hành chung của báo chí hiện đại, theo ông, Báo Đại đoàn kết có sự thay đổi như thế nào để duy trì và phát triển tờ báo trong xu thế báo chí hiện nay mà vẫn giữ được bản sắc của mình?
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Hiện Báo Đại đoàn kết đang là nhật báo, ngoài ra còn có các ấn phẩm Tinh hoa Việt (2 kỳ/tháng), báo điện tử.
Bên cạnh đó, Báo có chủ trương phát triển các nền tảng số, mạng xã hội. Dù vậy, Báo Đại đoàn kết luôn duy trì sự ổn định của báo in để làm tốt nhiệm vụ chính trị là Cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Chúng tôi phát triển báo in theo hướng chuyên sâu, đi vào những vấn đề trọng tâm của Mặt trận và các nhiệm vụ của Mặt trận.
Trong thế giới chứa đựng nhiều thông tin của báo điện tử, Báo Đại đoàn kết sẽ là kênh thông tin hướng tới sự tin cậy của độc giả. Dòng chủ lưu của Báo là những thông tin uy tín, chính xác, được kiểm chứng.
Báo luôn giữ uy tín là cơ quan ngôn luận của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Báo còn là cầu nối giữa bạn đọc với Đảng và Nhà nước nói chung, Mặt trận Tổ quốc nói riêng. Do vậy Báo bám sát hơi thở của đời sống để tuyên truyền những vấn đề dân sinh, phản ánh được tâm tư nguyện vọng của Nhân dân với Đảng và Nhà nước.
Trong giai đoạn báo chí cạnh tranh khốc liệt với mạng xã hội, Báo Đại đoàn kết khẳng định mình bằng cách các thông tin được đăng tải phải được kiểm chứng, hướng tới tính chân thực nhất để khi bạn đọc tìm tới báo là tìm tới những thông tin xác thực, đã được kiểm chứng. Định hình được uy tín là hết sức quan trọng.
Phát triển kinh tế báo chí là cùng hợp tác
Phóng viên: Thưa ông, công tác chuyển đổi số báo chí của Báo Đại đoàn kết đang được triển khai như thế nào?
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Chúng tôi đặc biệt coi trọng việc chuyển đổi số. Hiện nay trong sự cạnh tranh của những ấn phẩm báo chí, của mạng xã hội, Báo Đại đoàn kết cũng không nằm ngoài sự khó khăn chung.
Tuy nhiên, hướng đi của Báo là cộng đồng trách nhiệm, trong phát triển kinh tế báo chí là cùng hợp tác. Định hướng thông tin chính xác, lấy đó làm nền tảng cho việc kết nối với đối tác, doanh nghiệp. Các đối tác, doanh nghiệp tìm đến Báo Đại đoàn kết là tìm đến sự uy tín.
Trong thời gian tới Báo chủ trương phát triển chuyển đổi số và Báo cũng phân công riêng một Phó Tổng Biên tập để phát triển lĩnh vực này.
Phóng viên: Trong bối cảnh sáp nhập và sự phát triển mạnh mẽ của kỷ nguyên số, xin ông cho biết Báo Đại đoàn kết có những định hướng cụ thể nào để chuyển đổi số, phát triển các hình thức báo chí đa phương tiện, và tiếp tục giữ vững vai trò là tiếng nói của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đồng thời thu hút thế hệ độc giả trẻ?
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Đây chính là thách thức. Bạn nói độc giả trẻ là có vẻ bạn vẫn định kiến Mặt trận là "già". Như tôi đã nói độc giả của Báo là mọi thành phần, mọi tầng lớp, mọi giai cấp, không phân biệt độc giả trẻ hay già.
Đại Đoàn Kết là tờ báo có truyền thống lịch sử vẻ vang, rất đáng tự hào. Đây là lúc chúng tôi sẽ tiếp nối truyền thống, tiếp cận công nghệ thông tin với các phương pháp làm báo hiện đại để tiếp cận độc giả rộng rãi hơn.
Đại Đoàn Kết là một tờ báo chính trị nên đúng là thời gian qua chúng tôi thận trọng hơn trong nội dung và phương pháp tiếp cận, không làm báo theo kiểu giật gân, câu khách bằng mọi giá.
Nhưng trong bối cảnh hiện nay thì sắp tới, Báo sẽ có mặt trên các nền tảng số, sử dụng mạng xã hội để phát triển bạn đọc. Trở thành diễn đàn quan trọng và tin cậy về các vấn đề lớn của đất nước, các vấn đề quốc kế dân sinh.
Phóng viên: Trong bối cảnh sáp nhập các cơ quan báo chí hiện nay, ông đánh giá như thế nào về những cơ hội và thách thức mà quá trình sáp nhập này mang lại cho sự phát triển của báo chí Việt Nam?
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Thách thức lớn nhất vẫn là cạnh tranh độc giả trong không gian số. Mỗi ngày trên mạng xã hội có bao nhiêu chuyện hấp dẫn nếu không đứng vào dòng chảy ấy thì không có bạn đọc. Tìm hướng tiếp cận thế nào là một vấn đề lớn. Nhưng sắp tới sau sáp nhập tinh gọn, các cơ quan báo chí được thu gọn lại thì tôi nghĩ đó là cơ hội, đặc biệt là với các cơ quan báo chí chủ lực.
Cũng phải thấy khó khăn với báo chí là bài toán kinh tế. Vừa qua nguồn thu của báo chí giảm sút do mạng xã hội cạnh tranh quảng cáo, với báo giấy thì phát hành giảm. Tôi nghĩ để báo chí thực hiện nhiệm vụ của mình, nhà nước cần hỗ trợ bằng cơ chế, miễn thuế và có các hình thức đặt hàng.
Phóng viên: Thưa ông, bài học từ tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng mang tính thời sự, có ý nghĩa hết sức quan trọng trong bối cảnh đất nước đang vươn mình mạnh mẽ. Với riêng Báo Đại đoàn kết, tinh thần đó được Ban Biên tập mới truyền tải tới tập thể những người làm Báo Đại đoàn kết ra sao?
Tổng biên tập Trương Thành Trung: Tinh thần đoàn kết là yếu tố quan trọng được đúc kết từ trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước, và tinh thần ấy có thể được vận dụng trong bối cảnh hiện nay. Chúng tôi khẳng định sinh mệnh của Báo Đại đoàn kết chính là tinh thần đại đoàn kết, trong thời gian tới tập thể báo tiếp tục củng cố tinh thần đó sao cho xứng đáng với tờ báo của Mặt trận.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!
