Thanh tra TPHCM vừa có thông báo kết luận thanh tra về chấp hành các quy định của pháp luật tại Ban quản lý Khu Công nghệ cao (BQL KCNC) TPHCM, thời kỳ từ năm 2018 - 2020. Từ kết quả thanh tra, hàng loạt các sai phạm, thiếu sót của đơn vị này bị phơi bày.

Nghiệm thu thanh toán không phù hợp thực tế

Thanh tra TPHCM kết luận, BQL KCNC TPHCM cho thuê đất không phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt 7 dự án còn hiệu lực đến thời điểm thanh tra.

Các dự án gồm: Dự án Trung tâm phân tích thí nghiệm và Văn phòng Viện dầu khí Việt Nam tại TPHCM; Dự án Đầu tư xây dựng công viên Thiên niên kỷ; Dự án Nghiên cứu và sản xuất các thiết bị chiếu sáng, chip led siêu sáng và thiết bị điện tử CNC; Dự án Hệ thống giám sát và điều khiển Hải Nam; Dự án Nhà máy sản xuất thiết bị điện cho ngôi nhà thông minh và điện dân dụng; Dự án Đầu tư xây dựng siêu thị, nhà hàng, nhà trẻ trong KCNC và Dự án Tuyến xe buýt năng lượng sạch nội KCNC.

Thanh tra còn xác định việc BQL KCNC TPHCM ký hợp đồng cho thuê đất thu tiền một lần cho cả thời gian thuê là không đúng đối tượng, không đúng hình thức pháp luật quy định. Thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê bất hợp lý, không lập phương án giá đất sát giá thị trường để thẩm định, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.

Đặc biệt, Thanh tra TPHCM đã xác định những tồn tại, hạn chế của BQL KCNC TPHCM khi quản lý trật tự xây dựng theo quy hoạch và sau cấp phép xây dựng đối với một số chủ đầu tư dự án, công trình còn chưa chặt chẽ, kịp thời, để xảy ra tình trạng xây dựng sai phép chậm khắc phục (Nhà máy Jabil Việt Nam, Công ty TNHH MTV Công nghệ cao Điện Quang, Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn - TNHH một thành viên).

Lập, thẩm định, phê duyệt dự toán của Dự án Đường D10b chưa đầy đủ, chính xác, làm tăng giá trị dự toán 51.466.000 đồng; nghiệm thu, thanh quyết toán công trình của các dự án xây dựng đường: D10b, D5, D19 và D17 không phù hợp thực tế, chênh lệch giá trị khối lượng xây lắp đã thanh toán phải thu hồi là 161.450.526 đồng.

Thực hiện thẩm định công nghệ của 32/39 dự án đầu tư không đúng thẩm quyền theo Luật Chuyển giao công nghệ năm 2017 và Thông tư số 03/2016/TT-BKHCN ngày 30/3/2016 của Bộ KH&CN quy định về hồ sơ, nội dung và quy trình, thủ tục thẩm định cơ sở khoa học của chương trình phát triển kinh tế - xã hội; thẩm định công nghệ của dự án đầu tư.

BQL KCNC TPHCM đã không có biện pháp hiệu quả nhằm buộc nhà đầu tư của 20 dự án phải thỏa thuận ký quỹ sau khi được thuê đất là không thực hiện đúng quy định tại Khoản 1, 2 Điều 27 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP ngày 12/11/2/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư năm 2014.

BQL KCNC TPHCM còn thiếu sót khi chưa ràng buộc chặt chẽ biện pháp chế tài khi ký hợp đồng dẫn đến các nhà đầu tư còn dây dưa nợ khó đòi, không nộp số tiền 41,664 tỷ đồng (gồm: Phí duy tu, bảo trì công trình hạ tầng, tiện ích công cộng 32,617 tỷ đồng và phí an ninh, trật tự 9,047 tỷ đồng) và thiếu kiểm tra thường xuyên, không kịp thời phát hiện để hạch toán trích lập quỹ dự phòng Nhà máy xử lý nước thải năm 2020, số tiền là 2,293 tỷ đồng.

Toàn cảnh Khu công nghệ cao TPHCM nhìn từ trên cao.

Chuyển cơ quan điều tra nếu có dấu hiệu gây thất thu tài sản Nhà nước

Từ kết luận thanh tra, Chánh Thanh tra TPHCM kiến nghị và đã được Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cơ bản thống nhất, chỉ đạo giao Trưởng BQL KCNC TPHCM tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm.

Đồng thời, đơn vị này phải phối hợp với Thanh tra Sở Xây dựng TPHCM rà soát, chấn chỉnh, khắc phục ngay, xử lý nghiêm, dứt điểm các công trình vi phạm trật tự xây dựng trong KCNC.

Về kinh tế, BQL KCNC TPHCM đề xuất biện pháp xử lý để thu hồi hơn 41 tỷ đồng của các nhà đầu tư chưa nộp phí theo hợp đồng đã ký kết. Đồng thời, khẩn trương truy thu tiền thuê đất năm 2020 và các chi phí quản lý khác đối với Công ty CP Công viên Sài Gòn Silicon, báo cáo kết quả việc thu hồi dự án này; rà soát và xử lý 11 dự án dở dang, chưa triển khai đầu tư và chưa ký quỹ.

Hàng loạt thiếu sót, sai phạm của BQL KCNC TPHCM bị Thanh tra chỉ rõ.

Ngoài ra, BQL KCNC TPHCM phải kiểm tra, rà soát sắp xếp, bố trí lại việc sử dụng đất cho đúng chức năng theo quy hoạch được duyệt đối với các dự án; kiểm tra, rà soát đối với những dự án chậm tiến độ, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

BQL KCNC TPHCM có trách nhiệm thu hồi đất đối với các dự án đã đôn đốc, nhắc nhở nhiều lần nhưng vẫn vi phạm, bỏ trống đất, lãng phí, không triển khai thực hiện đầu tư theo quy định.

UBND TPHCM giao Giám đốc Sở TN&MT tiếp nhận hồ sơ, chủ trì phối hợp với Sở KH&ĐT, Sở Tài chính kiểm tra, làm rõ đối với 28 dự án đầu tư có sử dụng đất nhưng không thuộc diện ưu đãi đầu tư đã được cho thuê đất không qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất với tổng diện tích hơn 1.433.186 m2. Trường hợp xác định có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, gây thiệt hại cho Nhà nước thì chuyển Thanh tra TPHCM lập thủ tục chuyển cơ quan điều tra thụ lý giải quyết.

Ngoài ra, lãnh đạo UBND TPHCM giao Giám đốc Sở Xây dựng chỉ đạo kiểm tra, xử lý dứt điểm hành vi vi phạm trật tự xây dựng của các chủ đầu tư công trình trong KCNC đã phát hiện, xử phạt theo đúng quy định.

Chủ tịch UBND TPHCM cũng giao Giám đốc Sở Nội vụ TPHCM tổ chức kiểm điểm, đề xuất xử lý trách nhiệm của lãnh đạo BQL KCNC TPHCM đối với những khuyết điểm, thiếu sót, vi phạm đã nêu trong kết luận thanh tra.

UBND TPHCM cũng giao Thanh tra thành phố chuyển hồ sơ các vụ việc có khả năng gây thất thu ngân sách Nhà nước cho Cục Thuế TPHCM, Sở TN&MT TPHCM để kiểm tra, rà soát, làm rõ, truy thu (nếu có vi phạm).

Trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, gây thiệt hại Nhà nước thì báo cáo Chủ tịch UBND thành phố chuyển cơ quan điều tra thụ lý, giải quyết theo quy định.