Thống nhất với cấu trúc chung của bộ sách giáo khoa Tiếng Việt tiểu học, sách giáo khoa Tiếng Việt 3 bộ Cánh Diều được thiết kế theo mô hình tích hợp, lấy hệ thống chủ đề - chủ điểm làm chỗ dựa để xây dựng hệ thống bài học, nhằm phát triển năng lực ngôn ngữ và văn học (các kĩ năng đọc, viết, nói, nghe), các năng lực chung và phẩm chất chủ yếu, đồng thời bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng sống cho học sinh.
Ngoài bài mở đầu, 2 bài ôn tập cuối học kì và cuối năm học, sách Tiếng Việt 3 bộ Cánh Diều có 17 bài học chính. Mỗi bài học chính tương ứng với một chủ điểm, được học trong 2 tuần (trừ bài Em là đội viên học trong 1 tuần). Cuối mỗi tập sách đều có Bảng tra cứu từ ngữ (Index), Bảng đối chiếu tên riêng nước ngoài.
Cuốn sách cũng lấy mục tiêu giáo dục của Chương trình môn Ngữ văn cấp Tiểu học làm căn cứ để lựa chọn, tổ chức nội dung và hoạt động học tập của học sinh, cụ thể là:
Lấy việc rèn luyện các kĩ năng ngôn ngữ (đọc, viết, nói và nghe) làm trục phát triển nội dung các bài học trong sách nhằm phục vụ mục tiêu phát triển các năng lực đặc thù (năng lực ngôn ngữ và văn học).
Thống nhất nội dung rèn luyện các kĩ năng ngôn ngữ trong mỗi bài học theo hệ thống chủ đề - chủ điểm để phục vụ mục tiêu bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng sống và các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.
Tích cực hoá hoạt động học tập của người học để học sinh phát triển toàn diện về phẩm chất và năng lực một cách vững chắc.
Thiết kế nội dung và các hoạt động học tập phù hợp với tâm sinh lí và trình độ nhận thức của học sinh, cụ thể là:
- Xác định nhiệm vụ trọng tâm của môn học là tiếp tục phát triển các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe của học sinh ở mức độ cao hơn các lớp học dưới.
- Bảo đảm nội dung học tập, các hoạt động học tập vừa sức và phù hợp với tâm lí lứa tuổi của học sinh lớp 3.
- Thiết kế nội dung và các hoạt động học tập theo hướng mở để thực hiện giáo dục phân hoá, nhằm đáp ứng nhu cầu và năng lực của từng học sinh.
Với việc thiết kế nội dung bài học kèm những hoạt động rèn luyện bổ ích, sách giáo khoa Cánh Diều đáp ứng xu hướng chung của thế giới hiện nay là một Chương trình nhiều bộ sách và sách giáo khoa là tài liệu học tập, cụ thể hóa chương trình, giúp giáo viên và học sinh sáng tạo trong phương pháp dạy và học, nhằm tiếp thu tốt nhất kiến thức của chương trình giáo dục phổ thông.
Việc giảng dạy và học tập chuyển từ giáo dục thiên về truyền thụ kiến thức sang giáo dục phát triển phẩm chất và năng lực, phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi học sinh.
Sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 3 bộ Cánh Diều được xuất bản và phát hành bởi sự hợp tác của các đơn vị uy tín trong ngành xuất bản: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh (thuộc Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh) và Công ty Đầu tư Xuất bản – Thiết bị giáo dục Việt Nam (VEPIC) với đội ngũ chuyên gia lành nghề, giàu kinh nghiệm.
Sách Tiếng Việt 3 bộ Cánh Diều đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt đưa vào sử dụng trong cơ sở giáo dục tiểu học từ năm học 2022-2023 theo chương trình giáo dục phổ thông mới.