Hoạt động này không chỉ tận dụng giá trị sử dụng của sách để giúp đỡ những học trò nghèo, tiết kiệm chi phí mà còn mang ý nghĩa giáo dục học sinh về ý thức giữ gìn sách vở, biết chia sẻ, yêu thương.
Nhiều cách làm hay
Vào dịp kết thúc năm học, Nguyễn Thị Hải Ngọc, học sinh lớp 3, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi (phường Bình Trưng, TPHCM) lại soạn những cuốn sách giáo khoa của năm học vừa qua và cùng mẹ mang đến trường quyên góp.
“Từ khi vào học tại trường, được thầy cô phân tích, em hiểu việc tặng sách cũ sẽ giúp các bạn có hoàn cảnh khó khăn. Em luôn giữ gìn những cuốn sách của bản thân, không viết, vẽ bậy hay làm rách sách... Em thấy vui khi được giúp đỡ người khác. Hơn nữa, qua việc làm này giúp em hình thành ý thức giữ gìn, tiết kiệm không chỉ trong việc sử dụng sách giáo khoa, đồ dùng học tập mà cả đồ dùng khác”, Hải Ngọc chia sẻ.
Hoạt động quyên góp sách giáo khoa cũ đã được Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi triển khai hiệu quả trong nhiều năm qua. Để kêu gọi quyên góp, trường tổ chức vận động phụ huynh vào các buổi họp phụ huynh cuối năm học, đồng thời tuyên truyền lồng ghép vào những giờ học ngoại khóa, tiết học đạo đức để giáo dục, tăng cường ý thức giữ gìn sách vở, tinh thần “tương thân tương ái”, biết sống vì mọi người cho học sinh. Nhờ đó, phụ huynh và học sinh thấy được ý nghĩa của việc làm này nên hoàn toàn ủng hộ.
Tương tự, sau khi kết thúc 3 năm học tại Trường THPT Ten Lơ Man (phường Bến Thành, TPHCM), Lê Minh Thái tranh thủ soạn sách giáo khoa cũ mang đến “Gian hàng sách 0 đồng” tại thư viện của trường để trao tặng.
Thái cho biết: “Khi mua những bộ sách này, em thấy giá không hề rẻ. Ngoài kia còn những bạn có hoàn cảnh khó khăn nên em quyết định giữ lại và trao tặng cho các bạn ấy thông qua nhà trường. Toàn bộ sách giáo khoa những năm học THPT đều được em giữ gìn cẩn thận. Em thấy hoạt động này hay và ý nghĩa, tạo được sự tích cực trong môi trường học đường. Em và các bạn khác có thể giúp đỡ mọi người không phải qua tiền bạc, vật chất đắt tiền, mà bằng cách đơn giản nhất”.
“Gian hàng sách 0 đồng” tại Trường THPT Ten Lơ Man trở thành nơi trung chuyển sách cũ. Sách giáo khoa sau khi tiếp nhận sẽ được kiểm tra chất lượng, phân loại theo từng môn học, bộ sách, khối lớp. Học sinh nào trong trường cần có thể đến lấy bất kỳ lúc nào mà không giới hạn đối tượng lẫn số lượng.
Ông Nguyễn Hùng Khương, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Rút kinh nghiệm từ năm trước, năm nay, gian hàng sách 0 đồng được nhà trường mở cửa từ tháng 6/2025, sớm hơn so với mọi năm. Cũng vì thế mà số lượng sách thu nhận nhiều hơn so với năm ngoái, hiện tại đã hơn 50 bộ. Việc triển khai gian hàng là các thầy cô giáo, nhưng người duy trì gian hàng lại chính là các em học sinh, đây cũng là đích đến của nhà trường. Qua gian hàng, mong rằng mỗi học sinh phần nào hiểu được giá trị, ý nghĩa của hai chữ chia sẻ, yêu thương”.

Giáo dục đức tính tiết kiệm
Trường Tiểu học Tân Phú (phường Bình Phước, Đồng Nai) nhiều năm qua triển khai hiệu quả, đều đặn phong trào tiếp nhận sách giáo khoa cũ, đồ dùng học tập để tặng học sinh các trường vùng khó.
Theo cô Bùi Thị Cành, giáo viên chủ nhiệm lớp 5/2 của trường, với hoạt động này, phụ huynh, học sinh thấy được ý nghĩa nên hoàn toàn ủng hộ. Hằng năm, đúng dịp kết thúc năm học, việc tặng sách giáo khoa cũ được các lớp và học trò thực hiện nền nếp, tự nguyện, hồ hởi. Nhiều học sinh còn cẩn thận thay bọc sách giáo khoa cũ trước khi tặng nhà trường.
Cũng theo cô Cành, thực tế, sách giáo khoa hiện nay được cải tiến, in ấn đẹp, chất liệu tốt, sau một năm học nếu học sinh biết giữ gìn có thể tận dụng lại, tránh lãng phí. Do đó, nhà trường luôn yêu cầu giáo viên tham gia giảng dạy nhắc nhở học sinh bảo quản sách giáo khoa. Sau mỗi học kỳ hoặc cuối năm học, giáo viên chủ nhiệm sẽ huy động, gom góp, phân loại sách tặng lại trường học có nhu cầu.
“Hoạt động tặng sách giáo khoa cũ sẽ góp phần đánh thức trong tâm hồn các em học sinh về sự sẻ chia, đùm bọc với người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình. Hôm nay là sự chia sẻ những cuốn sách giáo khoa cũ, nhưng dần dần sẽ hình thành trong các em lòng yêu thương, sẻ chia, biết sống vì người khác. Đây là giá trị giúp học sinh phát triển toàn diện dù chỉ qua hoạt động nhỏ bé...”, cô Cành bày tỏ.
Ông Nguyễn Hùng Khương, Hiệu trưởng Trường THPT Ten Lơ Man chia sẻ, “Gian hàng sách 0 đồng” do nhà trường triển khai nhằm khuyến khích sự chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau giữa các học sinh, tạo nên một cộng đồng học tập gắn kết và biết quan tâm. Đồng thời, thông qua gian hàng, nhà trường mong muốn giúp các em có hoàn cảnh khó khăn tiết kiệm chi phí học tập.
Đặc biệt, thông qua hoạt động này sẽ hình thành trong học sinh văn hóa trao tặng và nhận lại yêu thương. Gian hàng không chỉ là nơi trao đổi sách mà còn là hoạt động giáo dục về lòng nhân ái, chia sẻ và trách nhiệm cộng đồng. Đây là hành động nhân văn, ý nghĩa, có sức thuyết phục hơn trăm bài giáo huấn khô khan.
“Thông qua hoạt động gửi tặng sách giáo khoa cũ là dịp giáo dục học sinh về thói quen tiết kiệm, giữ gìn sách vở, biết chia sẻ với bạn bè khó khăn. Từ đó định hướng cho các em biết nâng niu sách, quý sách, ứng xử văn hóa với sách dù là mới hay cũ. Nhà trường muốn lan tỏa tinh thần tương thân, tương ái trong tất cả các em học sinh trong ngôi nhà chung Ten Lơ Man.
Đồng thời muốn các em hiểu rõ rằng, trao tặng một bộ sách giáo khoa cũ không chỉ là trao tặng kiến thức cho người sau mà còn là cách kéo dài vòng đời của cuốn sách. Cứ thế bài học về tiết kiệm, chống lãng phí đến gần hơn với người học và trở thành thói quen hằng ngày”, ông Khương cho hay.
Anh Nguyễn Văn Quyết, phụ huynh em Nguyễn Thị Hải Ngọc (Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Bình Trưng, TPHCM) đánh giá, việc tặng sách giáo khoa cũ mang lại nhiều giá trị tinh thần quý báu.
“Hoạt động không chỉ giáo dục tính tiết kiệm, biết trân quý sách vở mà còn bồi dưỡng các con biết yêu thương, chia sẻ khó khăn với các bạn, rộng hơn là với cộng đồng xã hội. Từ ý nghĩa đó, gia đình rất ủng hộ và thường xuyên bảo con giữ gìn sách vở cẩn thận để tặng lại những bạn khó khăn hơn mình”, anh Quyết nói.