Vẻ đẹp thơ mộng
Hồ Ba Bể thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, cách thành phố Hà Nội khoảng 220 cây số. Mặt hồ rộng 500 héc ta, không những nằm trong top 20 hồ nước ngọt lớn nhất thế giới, mà từ năm 2004 hồ còn được công nhận là Vườn di sản ASEAN.
Người dân nơi đây gọi Ba Bể là Slam Pé, nghĩa là ba hồ. Tên gọi này xuất phát từ việc hồ là nơi tụ lưu của ba nhánh sông Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng. Tọa lạc giữa một vùng núi đá vôi rộng lớn, hồ Ba Bể mang vẻ đẹp hoang sơ và thơ mộng với không khí mát lạnh, hiền hòa. Vào sáng sớm, khi sương chưa tan, hồ mang vẻ đẹp huyền bí.
Cũng quang cảnh ấy, dưới ánh mặt trời rực rỡ vào ngày nắng đẹp là bức tranh thủy mặc hữu tình với mặt hồ trong xanh in đậm bóng núi mây trời. Lãng mạn hơn là khi chúng tôi nhìn thấy những cô gái Tày trong bộ đồ màu chàm, thong dong trên chiếc thuyền độc mộc nhỏ bé giữa cái bao la trời nước.
Đến hồ thật có nhiều sự lựa chọn, nếu đi số đông có thể thuê thuyền máy, nếu ít hay thích mạo hiểm có thể thuê thuyền độc mộc rồi thong thả xuôi thuyền trên hồ, vừa chiêm ngưỡng vẻ đẹp vừa nghe những câu chuyện cổ tích về vùng đất này qua lời kể của người chèo thuyền kiêm hướng dẫn viên.
Ba Bể không chỉ thu hút ở vẻ đẹp của một hồ giữa lưng chừng núi cùng hệ thống phức hợp ao, động thác. Nơi đây, theo anh Nguyễn Tuấn Linh, Giám đốc Công ty lữ hành quốc tế “Mr Linh’s Adventures” có hơn 417 loài thực vật, 299 loài động vật có xương sống. Dưới lòng hồ có hơn 49 loài cá nước ngọt, trong đó có một số loại quý hiếm như cá chép kính, rầm xanh, cá anh vũ và cá lăng.
Nhiều hang động bí ẩn
Ngoài cảm giác thênh thang giữa một vùng trời, núi, đến Ba Bể chúng tôi còn được trải nghiệm cảm giác tranh tối tranh sáng trong Động Puông. Động dài 300 mét, cao hơn 30 mét. Sự bào mòn hàng triệu năm của nước, đã tạo nên những nhũ đá thiên hình vạn trạng, đẹp lung linh và huyền bí cũng như tạo nên nét thơ mộng của dòng sông uốn mình qua những góc hẹp trong động.
Điều đặc biệt, gần đây anh Nguyễn Tuấn Linh, cùng các thành viên ở công ty lữ hành quốc tế “Mr Linh’s Adventures” và những người bạn địa phương đã có một cuộc chinh phục mới và đã tìm thấy một hang động rất lớn tại xã Hoàng Trĩ, huyện Ba Bể.
Đây được coi là một khám phá hang động mới ở phía Bắc nước ta. Theo ước tính ban đầu, động có chiều dài khoảng 3 - 5 km, đi sâu vào trong hang sẽ dốc lên 40 mét. Nước trong hang được chảy ra từ hai con suối khác nhau và tụ lại một điểm. Một con suối có chiều dài 1,5 km và một con suối có chiều dài 2,4 km.
Anh Nguyễn Tuấn Linh mong muốn thiết lập thêm những cuộc khám phá mới hơn nữa để khám phá toàn bộ sự bí ẩn của hang động nơi đây. Bên trong động có rất nhiều những thạch nhũ, nhũ đá, cột thạch nhũ với những hình dạng khó tin và lấp lánh mỗi khi được chiếu đèn.
Thêm nữa, trong động còn có dơi, và rất nhiều loài thực vật ấn tượng với các nhà thực vật học. Lối vào động nằm giữa lưng chừng núi được khéo léo che lấp bởi cánh rừng nguyên sinh, trông thật huyền ảo. Với việc tìm ra hang động mới này, từ nay, du khách đã có thêm một lý do nữa để đến với hồ Ba Bể.
Lễ hội khó quên
Đến Ba Bể, không chỉ được thưởng ngoạn cảnh sắc thiên nhiên đẹp, chúng tôi còn được tìm hiểu về cuộc sống hàng ngày của đồng bào người Tày, Mông, Dao đang sinh sống tại 15 bản trong Vườn quốc gia Ba Bể. Trong đó, người Tày là tộc người sống tại đây lâu nhất (hơn 2.000 năm), cũng là tộc người đông nhất (58%).
Nhiều hộ dân sống ven hồ nơi đây nay mở dịch vụ du lịch homestay. Sống trong nhà dân, cùng ăn tối, chúng tôi được hòa mình vào các làn điệu dân ca như hát then, si, lượn, múa khèn do các chàng trai, cô gái bản thể hiện, cảm thấy lòng như ngất ngây.
Đến Ba Bể vào dịp đầu năm mới, bạn sẽ được sống trong không khí vui nhộn của lễ hội Lồng tồng Ba Bể (hay còn gọi là Hội xuống đồng của bà con dân tộc Tày vùng núi phía Bắc), với phần hội nhiều trò chơi hấp dẫn, mang đậm bản sắc dân gian như: Chọi bò, bịt mắt bắt dê, tung còn, bắt vịt trên hồ...
Hội Lồng tồng Ba Bể là nơi hội tụ những sắc màu văn hoá của bà con dân tộc vùng hồ. Từ tờ mờ sáng bà con từ các bản trên núi cao như người Mông, người Dao trong những trang phục đẹp nhất của dân tộc mình nô nức xuống núi đi trẩy hội. Hội Lồng tồng ở đây hấp dẫn đồng bào mọi lứa tuổi từ người già đến trẻ nhỏ. Ở đâu chúng tôi cũng có thể bắt gặp những ánh mắt và nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt họ.
Hội Lồng tồng Ba Bể còn được coi là phiên chợ vùng cao độc đáo, là nơi trưng bày và giới thiệu văn hoá ẩm thực vùng đất này với những sản phẩm đặc sản của bà con được du khách ưa thích, như cơm lam, tép chua, bánh nếp, bánh trứng kiến, xôi nhuộm xanh đỏ…
Thưởng thức những món ăn đặc sản riêng giữa khung cảnh thiên nhiên nên thơ, nhấm nháp tôm chua, món thịt gác bếp cùng chén rượu ngô cay, bạn như có cảm giác muốn ở lại du ngoạn với Ba Bể lâu hơn nữa.
