Hàng loạt cây cổ thụ bị “tàn sát” không thương tiếc
Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa được thành lập và đi vào hoạt động từ ngày 7/7/2010 theo Quyết định số 1183/QĐ-UB của UBND tỉnh Quảng Trị. Khu bảo tồn này có diện tích tự nhiên gần 23,5 nghìn ha, bao gồm 5 xã phía Bắc huyện miền núi Hướng Hóa là Hướng Sơn, Hướng Việt, Hướng Lập, Hướng Phùng và Hướng Linh. Được giao cho Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa quản lý, bảo vệ.
Đây là khu rừng có tính đa dạng sinh học cao, có vai trò quan trọng trong phòng hộ đầu nguồn, điều tiết nguồn nước và bảo vệ môi trường. Cũng là địa chỉ hiếm hoi còn diện tích rừng tự nhiên lớn và lưu giữ nhiều trữ lượng gỗ. Do đó, nơi này luôn là miếng mồi ngon, thu hút sự nhòm ngó của bọn lâm tặc.
Bẵng được một thời gian dài yên ắng, thì gần đây, rừng tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa lại bị chặt phá nghiêm trọng. Lần này, điểm khai thác gỗ với quy mô lớn nằm ở tiểu khu 645 thuộc địa phận các thôn Cát, Trĩa của xã Hướng Sơn - một trong những khu vực thuộc vùng lõi của khu bảo tồn được bảo vệ nghiêm ngặt.
Hàng chục cây gỗ với đường kính từ 0,25m đến gần 1m, thuộc nhóm III đến nhóm VII, có chiều cao từ 20 - 30m bị đốn hạ còn trơ gốc. Trong đó có các cây lâm tặc chưa kịp cưa xẻ nằm đổ rạp cả một góc.
Còn các khối gỗ đã được cưa xẻ thành phách, nhưng chưa kịp vận chuyển ra bên ngoài nằm chất thành từng đống ở hai bên bờ suối và sâu trong rừng… Thỉnh thoảng, dọc theo con suối, các phách gỗ đã được cưa xẻ bị mắc kẹt giữa những ghềnh đá còn sót lại nằm vương vãi… Vụ phá rừng diễn ra ầm ĩ trong thời gian dài nhưng đơn vị chủ rừng vẫn không hay biết, ngăn chặn.
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị - ông Hà Sỹ Đồng đã có Công văn hỏa tốc đề nghị Sở NN&PTNT tỉnh, Chi cục Kiểm lâm tỉnh và Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa kiểm tra, làm rõ vụ phá rừng xảy ra tại khu bảo tồn này; xem xét trách nhiệm những người liên quan, đồng thời xử lý theo đúng quy định nếu có các vi phạm pháp luật về lâm nghiệp.
Ngày 25/11, đoàn công tác liên ngành do bà Nguyễn Hồng Phương - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Trị dẫn đầu đã đến hiện trường kiểm tra. Do không có đường cơ giới, đoàn công tác đã men theo triền suối, băng qua các dốc đồi mới vào được khu vực rừng bị phá.
Theo ông Hà Văn Hoan - Giám đốc Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa - cho biết, trước đó, từ cuối tháng 10 đến giữa tháng 11/2021, đơn vị cùng Hạt Kiểm lâm huyện Hướng Hóa đã tổ chức 4 đợt kiểm tra, phát hiện có tình trạng phá rừng với 36 cây rừng bị đốn hạ ở vị trí lô 1, 2 ở khoảnh 4 và lô 1, khoảnh 2 ở tiểu khu 645.
Ngoài 2 cây rừng còn nguyên cành bị đốn hạ, cơ quan chức năng cũng tìm thấy 13 lóng gỗ đường kính từ 20 – 50cm, chiều dài từ 2,5 – 6m và 8 hộp gỗ còn sót lại. Sau đó, đơn vị đã tiến hành lập biên bản, phối hợp với kiểm lâm đánh dấu niêm phong và tăng cường chốt chặn các vị trí, ngăn chặn không để các đối tượng đưa gỗ ra khỏi rừng.
Lý giải việc rừng bị tàn sát, ông Hoan cho rằng, thời điểm từ tháng 9 - 10/2021 xuất hiện các cơn bão, dẫn đến xảy ra lũ ống, lũ quét, gây chia cắt nên lực lượng bảo vệ rừng của đơn vị phải rời khỏi khu vực rừng.
Lợi dụng tình hình này, các đối tượng đã mang máy cưa vào rừng chặt hạ các cây gỗ, rồi đợi lúc nước suối dâng cao thì thả xuôi theo dòng nước để đưa ra khỏi rừng đi tiêu thụ. Bên cạnh đó, do diện tích rừng lớn trong khi lực lượng của đơn vị mỏng nên không thể kiểm soát hết được toàn bộ diện tích rừng này.
“Hiện, đơn vị cũng đã thành lập 1 tổ phối hợp với đoàn của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Trị đi kiểm tra, rà soát trong lâm phần của Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa. Vì diện tích rừng trong khu bảo tồn lớn, nên việc rà soát sẽ kéo dài trong vòng khoảng 1 tháng. Cùng với đó, đơn vị cũng đã có đơn tố giác trình báo tội phạm gửi Công an huyện Hướng Hóa, thông tin về một số đối tượng nghi phá rừng”, ông Hoan thông tin thêm.
Trong một diễn biến liên quan, vào ngày 3/12, UBND huyện Hướng Hóa cũng đã có văn bản gửi các đơn vị liên quan, đề nghị kiểm tra, xử lý đối tượng khai thác rừng trái phép và tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng.
Sẽ khởi tố vụ phá rừng
Liên quan đến vụ phá rừng trong khu bảo tồn, lãnh đạo Sở NN&PTNT Quảng Trị xác nhận Chi cục Kiểm lâm tỉnh, Hạt Kiểm lâm huyện Hướng Hóa đang củng cố hồ sơ, tiến hành các thủ tục theo quy định pháp luật để khởi tố vụ án.
Cùng với đó, Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo 2 đơn vị trên khẩn trương thành lập các tổ chốt bảo vệ rừng tại các cửa ngõ rừng và các đường giao thông huyết mạch trên địa bàn Hướng Hóa giáp các huyện Đa Krông, Cam Lộ - những nơi các đối tượng “lâm tặc” có thể lợi dụng vào rừng Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa để khai thác gỗ trái phép, vận chuyển ra bên ngoài.
Lãnh đạo Sở cũng yêu cầu các đơn vị tiếp tục tăng cường tuần tra bảo vệ rừng. Kiểm tra, kiểm đếm toàn bộ cây rừng bị lâm tặc đốn hạ để khai thác gỗ trái phép, không chỉ tại Tiểu khu rừng 645 nằm trên địa bàn xã Hướng Sơn, mà các tiểu khu rừng khác nằm trên địa bàn 4 xã phía Bắc còn lại của huyện Hướng Hóa.
Để bảo vệ rừng tốt hơn, Sở này cũng đề nghị UBND tỉnh, Bộ NN&PTNT tiếp tục quan tâm hỗ trợ kinh phí giao khoán bảo vệ rừng, xây dựng Trạm quản lý, bảo vệ rừng. Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương cần tăng cường tuần tra, kiểm soát, tuyên truyền người dân cùng tham gia bảo vệ rừng.