Trung tâm văn hóa Trúc Lâm Yên Tử có tổng thể không gian kiến trúc cảnh quan được mang cảm hứng Thiền và Tâm linh là chủ đạo.
Năm nay lễ hội có quy mô lớn hơn mọi năm với phần lễ uy nghiêm cùng màn tái hiện sử thi được đầu tư kỹ lưỡng về cuộc đời tu hành của Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông. Đây là lễ hội nằm trong chuỗi các hoạt động hưởng ứng Năm du lịch quốc gia 2018 do tỉnh Quảng Ninh đăng cai.
Nhằm tạo điều kiện cho du khách, các tuyến đường thuộc Khu di tích Quốc gia đặc biệt Yên Tử được cải tạo làm mới rộng hơn, các hạng mục dịch vụ như: bãi đỗ xe, khu đón tiếp, khu ăn uống cũng được đầu tư cải tạo mới.
Ông Lê Trọng Thanh, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Tùng Lâm - Đại diện chủ đầu tư cho biết, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho du khách về tham quan, chiêm bái, khu lưu trú 3 sao trong Làng hành hương của Trung tâm văn hóa Trúc Lâm Yên Tử đã được hoàn thiện với 75 phòng nghỉ (khoảng 300 giường). Khu vực Chợ quê trong Làng hành hương cũng đã được đưa vào hoạt động để phục vụ nhu cầu thăm quan và mua sắm của du khách. Dự kiến đến tháng 11 Âm lịch năm 2018, toàn bộ khu nghỉ dưỡng 5 sao, Cung Trúc Lâm với sức chứa đến 2.500 chỗ và Bảo tàng Phật hoàng Trần Nhân Tông sẽ được hoàn thiện và đưa vào phục vụ du khách.
Cũng tại lễ khai hội, rất nhiều hoạt động văn hóa xã hội được tổ chức như chọi gà, trò chơi kéo co, ném còn, biểu diễn nghề thêu thủ công, các điệu múa truyền thống của người đồng bào dân tộc Dao Thanh Y tại Yên tử; Biểu diễn nghệ thuật múa Rồng, Lân, võ thuật cổ truyền; tổ chức giải cờ tướng Yên tử; tổ chức biểu diễn nghệ thuật tại địa điểm Cầu Thủy Đình, suối Giải oan và các sân ga cáp treo; Trưng bày hoa mai vàng Yên tử tại sân trung tâm lễ hội.
Ông Nguyễn Duy Toàn (Phó Ban Quản lý di tích và rừng Quốc gia Yên Tử) cho biết, lễ khai hội năm nay tăng quy mô phần rước lễ, ngắn gọn các phát biểu, nghi lễ đóng dấu thiêng do 2 đại biểu Phật giáo, chính quyền cử hành; đại biểu dự khai hội mặc trang phục truyền thống… Lễ khai mạc năm nay cũng được tổ chức với quy mô lớn hơn với nhiều đổi mới so với mọi năm.
Theo Ban quản lý di tích quốc gia Yên Tử, một điểm mới trong lễ hội năm nay đó là tất cả các phương tiện vào Yên Tử đều dừng đỗ tại 2 bãi đỗ xe đã được mở rộng và bố trí hợp lý thuộc khu vực dốc Hạ Kiệu, cách chân núi Yên Tử gần 1km. Từ đây, du khách có thể hành hương về vùng lõi di tích Yên Tử bằng xe điện hoặc đi bộ.
Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu đi lại của du khách và giảm sự xung đột giao thông, tuyến cáp treo mới từ chùa Hoa Yên lên đến nhà ga số 4 mới (cách chùa Đồng khoảng 520 m) đã đưa vào hoạt động được gần 20 ngày, giúp giảm bớt quãng đường so với từ nhà ga số 4 cũ đến đến Chùa Đồng xuống còn một nửa và cũng giúp việc phân luồng giao thông được thông suốt hơn trong dịp lễ hội.
Trước ngày khai hội, để đảm bảo tính đồng bộ kết nối của Khu di tích Ban Quản lý các công trình văn hóa tỉnh Quảng Ninh đã đẩy nhanh tiến độ dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 18A đoạn từ Dốc Đỏ đến Ngã tư Nam Mẫu (giai đoạn 1). Đến nay đã cơ bản thảm xong nền đường vào Khu di tích để an toàn giao thông .
Thành phố Uông Bí cũng đã nâng cấp tuyến đường từ ngã ba Nam Mẫu đi Vàng Danh, kết nối với tuyến từ ngã ba Nam Mẫu đi Hồ Thiên (Đông Triều) để giảm tải cho tuyến đường chính, đồng thời lấy 2 tuyến đường này để phân luồng cho các phương tiện giao thông từ Yên Tử đến Hạ Long và Hà Nội.
Năm 2017 mùa Lễ hội xuân Yên Tử đã thu hút khoảng 1,5 triệu lượt khách đến tham quan và sinh hoạt tín ngưỡng. Năm nay, tỉnh Quảng Ninh kỳ vọng sẽ đón tiếp khoảng 2 triệu du khách đến với Khu di tích Quốc gia đặc biệt Yên Tử.