Trong 4 bị cáo bị tuyên án chung thân (sơ thẩm), Hội đồng xét xử (HĐXX) phúc thẩm cho rằng, 3 bị cáo nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn, gây bức xúc trong dư luận, cần xử phạt răn đe để bảo đảm nghiêm minh của pháp luật.

Y án chung thân 3 bị cáo

Ngày 27/12, Tòa án nhân dân (TAND) cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án phúc thẩm với 21 bị cáo trong vụ án “chuyến bay giải cứu” có kháng cáo.

Cụ thể, Tòa phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo và tuyên y án sơ thẩm đối với các bị cáo: Phạm Trung Kiên (cựu cán bộ Bộ Y tế) tù chung thân về tội “Nhận hối lộ”, Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao) tù chung thân về tội “Nhận hối lộ”; Vũ Anh Tuấn (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an) tù chung thân về tội “Nhận hối lộ”.

Tương tự các bị cáo: Vũ Sỹ Cường (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an) 9 năm tù về tội “Nhận hối lộ”; Trần Minh Tuấn (Giám đốc Công ty Thái Hòa) 18 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Đưa hối lộ”; Phạm Bích Hằng (Phó Giám đốc Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Du lịch Quốc tế) 20 tháng tù về tội “Đưa hối lộ”.

Theo HĐXX phúc thẩm, các bị cáo Phạm Trung Kiên, Nguyễn Thị Hương Lan, Vũ Anh Tuấn, Vũ Sỹ Cường là những người nhận hối lộ nhiều lần, với số tiền rất lớn hoặc đặc biệt lớn, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến việc thực hiện chính sách nhân đạo của Nhà nước và hình ảnh đội ngũ cán bộ, công chức nên cần có mức hình phạt nghiêm mới đủ tác dụng giáo dục, răn đe và phòng ngừa tội phạm…

Tòa phúc thẩm giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo: Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) 14 năm tù (án sơ thẩm 16 năm tù) về tội “Nhận hối lộ”; Đỗ Hoàng Tùng (cựu Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao) 10 năm tù (án sơ thẩm 12 năm tù) tội “Nhận hối lộ”; Trần Văn Tân (cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam) 5 năm tù (án sơ thẩm 6 năm tù) về tội “Nhận hối lộ”.

Đối với các bị cáo phạm tội “Nhận hối lộ” gồm Tô Anh Dũng, Đỗ Hoàng Tùng, Trần Văn Tân, tại phiên tòa phúc thẩm, các bị cáo tiếp tục thể hiện thái độ khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải, đồng thời xuất trình tài liệu mới. Từ đó, HĐXX tòa phúc thẩm quyết định giảm hình phạt cho các bị cáo.

Các bị cáo tại phiên tòa.

Giảm án từ tình tiết mới

Với nhóm bị cáo phạm tội “Đưa hối lộ” tòa phúc thẩm giảm hình phạt cho các bị cáo: Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky) 9 năm tù (án sơ thẩm 11 năm tù); Lê Hồng Sơn (Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky) 8 năm tù (án sơ thẩm 10 năm tù); Hoàng Diệu Mơ (Tổng Giám đốc Công ty An Bình) 6 năm 6 tháng tù (án sơ thẩm 7 năm tù); Võ Thị Hồng (Giám đốc Công ty Minh Ngọc) 3 năm tù (án sơ thẩm 4 năm tù); Lê Văn Nghĩa (cựu Giám đốc Công ty Nhật Minh) 27 tháng tù (án sơ thẩm 3 năm tù); Trần Thị Mai Xa (Giám đốc Công ty MasterLife) 30 tháng tù (án sơ thẩm 3 năm tù); Lê Thị Ngọc Anh (cựu cán bộ Ban Đối ngoại Trung ương Đảng) 30 tháng tù (án sơ thẩm 3 năm tù).

Bị cáo Phạm Thị Kim Ngân (cán bộ Tạp chí Thanh tra) nhận hình phạt 13 tháng tù (án sơ thẩm 15 tháng tù) về tội “Môi giới hối lộ”.

Ba bị cáo được Tòa phúc thẩm cho hưởng án treo gồm: Nguyễn Hoàng Linh (cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia) 30 tháng tù treo; Đặng Minh Phương (cựu Kế toán Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia) 18 tháng tù treo; Trần Quốc Tuấn (Giám đốc Công ty Xúc tiến thương mại Du lịch Việt Nam) 3 năm tù treo.

Theo HĐXX cấp phúc thẩm, các bị cáo được giảm án có tình tiết mới, đã khắc phục xong hậu quả của vụ án; có nhiều bằng khen, kỷ niệm chương, đơn xin giảm nhẹ của các đơn vị...

Với cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng, cựu Trưởng phòng 5, Cục An ninh điều tra (Bộ Công an), tòa phúc thẩm đánh giá có tình tiết giảm nhẹ là nhận tội, nhiều thành tích trong công tác.

Ngoài ra, Hoàng Văn Hưng cũng trình thêm tình tiết giảm nhẹ mới là có hai bác ruột là liệt sĩ. Vì thế, bị cáo Hoàng Văn Hưng được chấp nhận kháng cáo, giảm hình phạt từ chung thân (sơ thẩm) xuống 20 năm tù.

Trong vụ án, hai người không có đơn kháng cáo là cựu Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn và cựu Đại sứ Việt Nam tại Malaysia Trần Việt Thái. Tuy nhiên, HĐXX nhận thấy cần giảm nhẹ hình phạt cho họ “để đảm bảo sự công bằng của pháp luật” và “thể hiện sự khoan hồng”.

Bị cáo Nguyễn Anh Tuấn vì thế được giảm còn 4 năm tù (sơ thẩm 5 năm) do “Môi giới hối lộ”; bị cáo Trần Việt Thái án 3 năm (sơ thẩm 4 năm) về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Theo bản án phúc thẩm, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra ở nhiều bộ ngành, địa phương. Khi đại dịch Covid-19 diễn ra, là cán bộ Nhà nước, các bị cáo trong quá trình cấp phép chuyến bay đã nhũng nhiễu doanh nghiệp để tạo cơ chế xin cho.

Đặc biệt, một số bị cáo còn mặc cả về giá, đòi doanh nghiệp phải chi tiền mới cấp phép. Một số người thông đồng, câu kết để cùng thực hiện hành vi phạm tội, rồi ăn chia tiền.

Theo cáo trạng xác định, từ tháng 4/2020, Chính phủ cho phép thực hiện chuyến bay giải cứu đưa công dân hồi hương, người dân chỉ phải trả tiền vé máy bay, không mất chi phí cách ly. Sau đó là các chuyến bay combo, người dân tự nguyện trả phí toàn bộ.

Doanh nghiệp có nhu cầu tổ chức chuyến bay combo phải xin chủ trương của UBND cấp tỉnh, thành phố - nơi thực hiện cách ly công dân về nước. Hồ sơ sau đó được gửi về Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao để đơn vị này tổng hợp, lấy ý kiến tổ công tác 5 bộ (Ngoại giao, Công an, Y tế, Giao thông Vận tải, Quốc phòng).

Từ đầu 2020 đến khoảng giữa năm 2021, cơ quan chức năng đã cấp phép và tổ chức hơn 1.000 chuyến bay, đưa hơn 200.000 công dân từ 62 quốc gia, vùng lãnh thổ về nước.

Riêng Bộ Ngoại giao đã đề xuất Chính phủ phê duyệt 772 chuyến bay đưa công dân về nước, trong đó có 400 chuyến bay giải cứu, 372 chuyến bay combo.

Theo cáo buộc, 21 cựu quan chức, cán bộ bị truy tố tội Nhận hối lộ với hơn 500 lần nhận tiền từ doanh nghiệp, tổng cộng gần 165 tỉ đồng. Cấp sơ thẩm, ngày 28/7/2023, HĐXX Tòa án nhân dân TP Hà Nội đã tuyên 4 án chung thân, 40 án tù có thời hạn và 10 án treo.