Hoài nghi về lợi ích của hôn nhân

Các cuộc thăm dò của Gallup và Khảo sát xã hội chung (GSS) đều cho thấy ít người Mỹ tin rằng hôn nhân là chìa khóa dẫn đến hạnh phúc hoặc việc kết hôn với những người bạn đời lãng mạn suốt đời là rất quan trọng.

Thật vậy, những người đã kết hôn hạnh phúc hơn những người chưa kết hôn: Qua gần 5 thập kỷ khảo sát, dữ liệu từ GSS cho thấy 36% những người đã từng kết hôn (bao gồm cả những người đã ly hôn, ly thân và góa bụa) nói rằng họ “rất hạnh phúc” khi chỉ 11% là “không quá hạnh phúc”, so với 22% và 15% đối với những người chưa từng kết hôn.

Mặc dù quan điểm của công chúng đã thay đổi nhưng sự thật là những người đã kết hôn thực sự hạnh phúc hơn.

Nhưng có một cách để giải thích quan điểm của ngày càng nhiều người hoài nghi về lợi ích của hôn nhân. Có thể những người đã kết hôn hạnh phúc hơn, nhưng không phải vì hôn nhân. Có lẽ những người hạnh phúc dễ kết hôn hơn!

Có một số bằng chứng cho quan điểm này. Một bài báo đã chỉ ra rằng trong vài thập kỷ dữ liệu theo chiều dọc của Đức, mức độ hạnh phúc do bản thân tự báo cáo bắt đầu tăng lên ngay trước khi kết hôn, đạt đỉnh điểm vào năm kết hôn, sau đó giảm xuống trong vòng một năm kết hôn, với phụ nữ có tác động lớn hơn so với nam giới.

Các bài báo khác đã xây dựng dựa trên điều này, chẳng hạn như một bài báo nổi bật gần đây so sánh những người sống thử và những người đã kết hôn, và phát hiện ra rằng hạnh phúc cao hơn trong hôn nhân là do các yếu tố hoàn cảnh khác, chứ không phải bản thân hôn nhân.

Những phát hiện này và những phát hiện tương tự đã khiến nhiều người coi nhẹ lợi ích hạnh phúc của hôn nhân, coi đó chỉ là sản phẩm của sự thiên vị và lựa chọn: Những người hạnh phúc kết hôn; bản thân hôn nhân không làm người ta hạnh phúc.

Tuy nhiên, nghiên cứu này thậm chí còn bi quan hơn vẻ ngoài của nó: Cùng một phương pháp cho rằng hôn nhân không ảnh hưởng đến hạnh phúc cũng có xu hướng cho rằng nhiều trải nghiệm cuộc sống khác như thất nghiệp và góa bụa cũng không ảnh hưởng nhiều đến hạnh phúc.

Nói cách khác, nghiên cứu này ngụ ý rằng, lý do khiến những người nghèo, thất nghiệp, cô đơn hoặc tàn tật kém hạnh phúc không phải là những điều tồi tệ đã xảy ra với họ: Họ sẽ không hạnh phúc dù thế nào đi chăng nữa.

Tuy nhiên, một nghiên cứu khác gần đây đã thách thức quan điểm bi quan này. Dữ liệu từ một cuộc khảo sát lớn của Anh cho thấy hôn nhân làm tăng hạnh phúc lâu dài. Có lẽ hôn nhân không làm cho người Đức hạnh phúc, nhưng nó làm cho người Anh hạnh phúc.

Dẫu vậy, nghiên cứu về hạnh phúc đang gặp khó khăn bởi một vấn đề: Chỉ có một số bộ dữ liệu theo dõi mọi người theo thời gian và đo lường mức độ hạnh phúc của họ. Nhiều khảo sát theo chiều dọc (như Khảo sát theo chiều dọc quốc gia về thanh niên ở Hoa Kỳ) hoàn toàn không hỏi về hạnh phúc. Thật tế, Hoa Kỳ đã chứng tỏ là một điểm mù lớn trong tài liệu về hạnh phúc, vì có rất ít cuộc khảo sát theo chiều dọc ở Mỹ hỏi về hạnh phúc.

Kể từ năm 2006, GSS đã bao gồm một thành phần theo dõi dọc. Do GSS hỏi về hạnh phúc và tình trạng hôn nhân nên dữ liệu này có thể được sử dụng để xem hạnh phúc thay đổi như thế nào xung quanh các sự kiện quan trọng của gia đình, đặc biệt là kết hôn, ly hôn và góa bụa.

Không có sự thay thế nào cho hôn nhân

Những người đã kết hôn hạnh phúc hơn những người chưa kết hôn? (Ảnh: ITN).

Có những lý do khác để nghĩ rằng kết hôn có thể làm tăng hạnh phúc. Thực tế là tất cả các mô hình đều chỉ ra những tác động tiêu cực của việc ly hôn. Nếu việc rời khỏi hôn nhân khiến mọi người kém hạnh phúc hơn, thì có lý do để kết hôn là một phần của hạnh phúc.

Một thay đổi khác nên được đề cập chính là tình bạn. Một lý do khiến nhiều người ngày nay tin rằng hôn nhân không thiết yếu để có hạnh phúc là do sự gia tăng của “gia đình được chọn” và ý tưởng rằng một nhóm bạn thân có thể thay thế cho các loại quan hệ truyền thống hơn.

GSS không cung cấp hỗ trợ cho ý tưởng này. Khi mọi người báo cáo tần suất “các buổi tối xã hội dành cho bạn bè” tăng lên, thậm chí tăng lên rất nhiều, về cơ bản không có sự thay đổi liên quan đến mức độ hạnh phúc. Nhưng điều này cho thấy rằng, ở mức độ cao, lấp đầy cuộc sống của bạn bằng những chuyến đi chơi với bạn bè không chắc sẽ mang lại nhiều hạnh phúc như hôn nhân. Đơn giản là không có sự thay thế nào cho hôn nhân.