Ngày 24/4, Phòng Quản lý di sản, Sở VH-TT&DL tỉnh Nghệ An cho biết, Sở đang phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và các chuyên gia đến từ Australia khai quật khảo cổ tại di chỉ Quỳnh Văn (huyện Quỳnh Lưu).
Đợt khai quật kéo dài từ 18/3 đến 28/4, nhằm tìm hiểu và làm rõ hơn niên đại của di tích, xác định giá trị của di tích trong tiến trình lịch sử, từ đó đóng góp thêm tư liệu cho lịch sử Nghệ An nói riêng và cả nước nói chung, cung cấp bằng chứng khoa học cho việc bảo vệ và phát huy giá trị di tích.
Sau hơn 1 tháng làm việc, các nhà khảo cổ khai quật 2 hố với diện tích 18m2, phát hiện nhiều hiện vật bằng đá, xương như: Rìu, mảnh tước, chày nghiền, bếp…
Ngoài ra, các nhà khảo cổ còn phát hiện 9 bộ di cốt của cư dân văn hóa Quỳnh Văn nằm dưới độ sâu 3m so với mặt đất, mỗi di cốt cách nhau khoảng 50cm. Các bộ di cốt này phần lớn được táng theo tư thế bó gối - đặc trưng của văn hóa Quỳnh Văn.
Trong đó, có 3 di cốt được xếp chồng lên nhau và được ngăn cách bởi một lớp đất mỏng, xung quanh là các lớp vỏ nhuyễn thể. Bên trong một số mộ táng còn được phát hiện có đồ trang sức bằng vỏ sò, vỏ ốc biển.
Bước đầu, các chuyên gia khảo cổ học đánh giá việc phát hiện nhiều hiện vật, đặc biệt là khu mộ táng tại đợt khai quật lần này là một trong những phát hiện quan trọng góp phần làm sáng tỏ thêm giá trị lịch sử - văn hóa của khu vực Quỳnh Văn.
Các hiện vật và di cốt sau đợt khai quật sẽ được chuyên gia mang đi kiểm định carbon phóng xạ - C14 để xác định niên đại cũng như nghiên cứu sâu về nền văn hóa Quỳnh Văn.
Sau khi có kết quả kiểm định, đoàn chuyên gia sẽ đề xuất một đợt khai quật quy mô lớn hơn trong thời gian tới.
Năm 1930-1932, nhà khảo cổ học người Pháp Madeleine Colani đã phát hiện và khai quật các địa điểm cồn sò điệp tại khu vực Cầu Giát (huyện Quỳnh Lưu), mở đầu cho quá trình nghiên cứu văn hóa Quỳnh Văn.
Năm 1963, nhà khảo cổ học Phan Ngọc Liễn phát hiện thêm các di vật đá và xương tại xã Quỳnh Văn, mở ra các đợt khai quật quy mô lớn của Viện Khảo cổ học Việt Nam trong giai đoạn 1963-1964.
Nhiều dấu tích như: Bếp lửa, hố đất, mộ táng, di cốt người, công cụ bằng đá, xương, gốm thô và vỏ nhuyễn thể đã được phát hiện trong giai đoạn này. Đây là nơi phát hiện và định danh văn hóa Quỳnh Văn - một nền văn hóa tiêu biểu của cư dân nguyên thủy sống ven biển cách đây khoảng 5.500 - 3.500 năm.
Năm 2017, di chỉ khảo cổ học Quỳnh Văn được Bộ VH-TT&DL xếp hạng di tích quốc gia.
