Thông báo được Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đưa ra hôm 1 tháng 8 cho biết, nước này sắp chuyển hai tổ hợp phòng không Patriot cho Ukraine, trong đó các bệ phóng sẽ được bàn giao trong vài ngày tới. Những thành phần còn lại của hai tổ hợp sẽ được chuyển cho Ukraine trong vòng 2-3 tháng nữa.
Sau khi chuyển cho Ukraine, Đức sẽ được ưu tiên tiếp nhận các tổ hợp Patriot thế hệ mới do nước này đặt mua từ Mỹ, không phải chờ đợi theo thứ tự ký hợp đồng. Quân đội Đức khẳng định quyết định chuyển thêm hai tổ hợp Patriot cho Ukraine không ảnh hưởng tới đóng góp của nước này cho năng lực phòng thủ của NATO.
Phát ngôn viên chính phủ Đức Stefan Kornelius cho biết có "nhiều phương pháp khác nhau" để cung cấp tên lửa Patriot cho Ukraine, trong đó phương án đang được cân nhắc là châu Âu mua các hệ thống này từ Washington và chuyển cho Kiev.
Patriot là hệ thống phòng thủ tên lửa mà Ukraine lâu nay muốn có, bởi đây được coi là khí tài duy nhất trong biên chế phòng không nước này có thể đối phó với tên lửa đạn đạo hoặc tên lửa siêu vượt âm của Nga.
Ukraine lần đầu nhận được loại vũ khí này từ Mỹ và một số đồng minh Tây Âu vào tháng 4/2023. Chỉ trong vài tuần, Ukraine đã tuyên bố chặn tên lửa siêu vượt âm Kinzhal được phóng từ máy bay chiến đấu Nga ở độ cao hơn 12 km so với mặt đất.
Thông tấn Anh cho rằng, ngay cả khi Ukraine nhận được 17 tổ hợp tên lửa Patriot đầy đủ như Tổng thống Mỹ Trump nói hồi tháng 7, họ vẫn khó có thể chống đỡ những trận tập kích "như bão lửa" với hàng trăm máy bay không người lái (UAV) tự sát và tên lửa các loại mà Nga đã liên tục tiến hành thời gian qua, các chuyên gia quân sự nhận định.
Các nhà phân tích cho rằng Patriot có thể hữu ích với Ukraine bao nhiêu phụ thuộc vào việc chúng có được đưa đủ tới nước này một cách nhanh chóng và các nguồn bổ sung đạn tên lửa sau đó.
"Chiến thuật của Nga là khiến Ukraine tiêu tốn toàn bộ kho dự trữ phòng không hiện có và trở nên dễ bị tổn thương trước các đợt tập kích vào cuối hè hoặc mùa thu. Nếu muốn thay đổi tính toán của Tổng thống Nga Vladimir Putin, các đợt chuyển giao Patriot phải được duy trì ở mức đáng kể trong suốt mùa hè", Celeste Wallander, cựu quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc dưới thời chính quyền Joe Biden, nói.
Kristine Berzina, thành viên viện nghiên cứu Quỹ German Marshall, cho rằng phương án khả thi nhất là các nước châu Âu gửi số tên lửa Patriot mà họ đang có cho Ukraine, rồi đợi nguồn cung mới từ Mỹ để bù đắp cho kho dự trữ trong nước.
Khả năng của Mỹ và đồng minh trong việc cung cấp hệ thống phòng không cho Ukraine trước các đòn tập kích ngày càng tăng của Nga không chỉ bị giới hạn bởi chi phí, mà còn là bởi năng lực sản xuất của phương Tây.
Tập đoàn quốc phòng Mỹ Lockheed Martin đã sản xuất 500 quả đạn tên lửa đánh chặn PAC-3 cho hệ thống Patriot vào năm ngoái và dự kiến tăng sản lượng lên 650 quả vào năm 2027.
Giới quan sát cho rằng một cách để đáp ứng nhu cầu của Ukraine về Patriot là mua trực tiếp từ nhà sản xuất Lockheed Martin. Tuy nhiên, do nhu cầu về Patriot từ các nước khác cũng rất cao, khách hàng mới có thể phải đợi nhiều năm trước khi nhận được tên lửa.
Ông Trump có thể đẩy nhanh quá trình bằng cách yêu cầu Lockheed Martin ưu tiên chuyển giao hàng sớm cho Ukraine, nhưng điều đó sẽ đồng nghĩa các đồng minh khác của Mỹ trên khắp thế giới đã đặt hàng sẽ bị đẩy xuống sau trong danh sách chờ.
Các nhà phân tích ở Kiev tin tưởng những tổ hợp Patriot mới có thể triển khai ở các thành phố lớn và giúp giảm thiểu mức độ thiệt hại từ tên lửa Nga. Tuy nhiên, họ cho rằng bấy nhiêu là chưa đủ.
"Vấn đề không chỉ là Patriot. Chúng tôi không chỉ cần Patriot để đánh chặn tên lửa đạn đạo. Loại vũ khí không kích chính của Nga hiện tại là UAV. Chúng gây ra phần lớn thiệt hại", Volodymyr Fesenko, người đứng đầu viện nghiên cứu Penta, nói.
UAV của Nga hiện có thể bay theo "đàn" lên tới hàng trăm chiếc. Vũ khí chính mà Ukraine đang sử dụng để đối phó với các đàn UAV này là những tổ phòng không cơ động trang bị súng máy, nhưng chiến thuật này ngày càng kém hiệu quả, khi Nga sản xuất thế hệ UAV mới trang bị động cơ phản lực, có thể bay ở độ cao 5 km với tốc độ lên tới 500 km/h, khiến hỏa lực súng máy trở nên vô dụng.
