Cây bưởi đem lại giá trị kinh tế cao
Tại xã Tiên Hội, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, gia đình ông Lương An Hưng (người dân tộc Hoa, ở xóm Tiên Trường 2) là một trong những hộ gia đình tiên phong trồng bưởi.
Anh Hưng cho biết: Tôi bắt tay vào trồng bưởi từ năm 2006 đến nay đã được 18 năm. Trước đây, nguồn thu nhập chính của gia đình từ trồng chè kết hợp trồng vải, tuy nhiên năng suất chưa cao. Nhận thấy giống bưởi diễn và bưởi Phúc Trạch cho quả thơm ngọt, được thị trường ưa chuộng nên chúng tôi đã quyết định chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả sang trồng bưởi.
Trên diện tích đất 1ha, anh Hưng đã trồng 300 cây bưởi Phúc Trạch và bưởi Diễn. Theo anh Hưng, quy trình chăm sóc cây bưởi thường ngày không sử dụng quá nhiều phân bón, thuốc trừ sâu hóa học nên khi chuyển sang quy trình mới, tôi không gặp nhiều khó khăn.
Loại phân hữu cơ chủ yếu là đạm cá kết hợp đỗ tương, sau một thời gian trồng thử nghiệm bưởi vẫn sai quả, ít sâu bệnh thì hiện nay toàn bộ diện tích trồng bưởi đã được chăm sóc theo hướng hữu cơ.
Đến khoảng năm 2013, khi Hợp tác xã Tiên Trường 3 được thành lập, gia đình anh Hưng tham gia vào hợp tác xã và bắt đầu trồng bưởi theo tiêu chuẩn VietGap. Anh Hưng bộc bạch: So với cây chè - thế mạnh của Thái Nguyên, trồng bưởi đem lại giá trị kinh tế cao hơn, ngoài ra công chăm sóc ít hơn. Thời gian từ lúc trồng đến khi thu hoạch kéo dài khoảng 3 năm.

Bưởi Tiên Hội ngoài ưu điểm là thơm ngon không kém bưởi Diễn nguyên gốc, quả bưởi có thể bảo quản được khá lâu mà không ảnh hưởng gì đến chất lượng và cũng không cần dùng thuốc bảo quản.
Với giá bán 15.000 đồng – 20.000 đồng/quả, mỗi dịp Tết đến gia đình anh Hưng thu nhập trung bình khoảng 200 - 300 triệu đồng.
Mùa vàng bội thu
Tương tự như gia đình anh Hưng, vườn bưởi Diễn của gia đình anh Nông Ngọc Dương (SN: 1978) và chị Nguyễn Thị Mùi (SN: 1982) ở xã Tràng Xá, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên cho thu hoạch số lượng lớn, quả to đẹp, mỗi quả có trọng lượng từ 0,8 -1,2 kg.
Anh Dương cho biết, cây bưởi rất phù hợp với đất và khí hậu tại Tràng Xá nên sinh trưởng phát triển tốt, ít bị sâu bệnh gây hại, quả có mẫu mã đẹp, vị ngọt đậm, đặc biệt quả chín đúng vào dịp Tết nên có giá bán cao. Quả có thể bảo quản trong điều kiện bình thường đến 2 tháng sau khi thu hoạch nên được thị trường ưa chuộng.
Với 200 gốc bưởi Diễn, mỗi năm anh Lợi thu hoạch khoảng 9.000 - 10.000 quả. Năm nay nhìn chung các nhà vườn cây cho thu hoạch vào đúng dịp Tết nhiều hơn so với mọi năm ai cũng phấn khởi.

Theo anh Dương, để trồng bưởi Diễn có hiệu quả, khâu chăm sóc là quan trọng nhất. Sau khi thu hái, người trồng phải làm cỏ, bón phân chuồng và các phân vô cơ. Thời kỳ cây đậu quả phải bón một đợt phân nữa.
Để có quả bưởi Diễn ngon, khâu tưới nước cho cây là rất quan trọng, bởi độ ẩm ở các vườn khác nhau nên chăm sóc phải làm sao để quả bưởi đến tháng 11, 12 âm lịch là bắt đầu cho thu hoạch.
Ngoài ra, trong thời kỳ chăm sóc phải chú ý đến các loại sâu bệnh như bệnh nấm gỉ sắt, ruồi vàng và bọ xít nhỏ... Đồng thời, để bảo quản bưởi được lâu, giữ nguyên hương vị thơm ngon, tinh khiết thì khi quả vào độ chín nên thu hoạch vào lúc trời nắng đẹp.
Bà Chu Thị Lệ Hiền – Chủ tịch UBND xã Tràng Xá, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên thông tin: Cây ăn quả được xác định là cây mũi nhọn của địa phương, nhân dân tích cực chăm sóc. Hiện nay, xã Tràng Xá có diện tích cây bưởi là 285ha, bình quân cho thu nhập từ 100-150 triệu đồng/ha.
Cũng theo Chủ tịch UBND xã Tràng Xá, do điều kiện thời tiết thuận lợi, không có dịch bệnh nên việc chăm sóc cây bưởi khá thuận lợi. Bên cạnh đó, thị trường tiêu thụ cũng không gặp nhiều khó khăn như các năm trước nên người dân rất phấn khởi bởi có một vụ bưởi Tết khấm khá.
Ông Nguyễn Tá – Chi Cục trưởng Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Thái Nguyên cho biết: Bưởi là một trong những cây trồng chủ lực của tỉnh Thái Nguyên, hiện nay toàn tỉnh có tổng diện tích cây ăn quả ước đạt 13.548ha, trong đó cây bưởi có diện tích 1.976ha, năng suất 132,5 tạ/ha, các loại bưởi được trồng chủ yếu là bưởi Diễn, bưởi Da xanh, Phúc Trạch, bưởi đỏ Tân Lạc…tại một số địa phương như Tiên Hội (Đại Từ), Tràng Xá (Võ Nhai) Bảo Lý, Tân Khánh (Phú Bình) Văn Hán (Đồng Hỷ), Linh Sơn (TP Thái Nguyên), Minh Đức, Phúc Thuận (Phổ Yên).
Cây bưởi vẫn giữ được tiềm năng và giá trị, chính vì vậy để giúp bà con tiếp tục duy trì diện tích và nâng cao chất lượng sản phẩm, thời gian qua các ngành chức năng đã tăng cường công tác hướng dẫn về kỹ thuật chăm sóc, sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn Vietgap, hữu cơ, chứng nhận vùng trồng, thành lập HTX đồng thời đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá, đưa các sản phẩm nông sản lên sàn thương mại điện tử. Qua đó, góp phần nâng cao giá trị và thu nhập từ cây trồng cho bà con.
Như vậy, có thể thấy cây bưởi thu hoạch vào dịp Tết là nông sản sạch được thị trường ưa chuộng. Cây bưởi có thời gian thu hoạch dài ngày, cây càng già quả càng ngọt chính vì vậy cần duy trì và nâng cao chất lượng cây bưởi nhằm giúp người nông dân nâng cao thu nhập và ổn định cuộc sống.